Morgunblaðið - 14.10.2019, Blaðsíða 6
6 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 14. OKTÓBER 2019
Verð frá 94.990
Vitamix blandararnir eiga
sér engan jafningja.
Mylja nánast hvað sem
er. Búa til heita súpu
og ís.
Hraðastillir, prógrömm
og pulse rofi sjá til þess
að blandan verður ávallt
fullkomin og fersk!
Byrjaðu haustið með stæl
Rauðagerði 25 108 Rvk Sími 440-1800 www.kaelitaekni.is
Ascent serían frá Vitamix
Siguður Bogi Sævarsson
sbs@mbl.is
Endurnýjun skipastóls Grundfirð-
inga á dögunum, þegar þrír nýir
togbátar komu í stað eldri skipa,
markar tímamót í atvinnulífi bæj-
arins. Fyrr á þessu ári var ný há-
tæknifiskinnsla sjávarútvegsfyr-
irtækisins G. Run hf. tekin í
notkun og mætti þá tiltaka ýmis
fleiri framfaraskref í sjávar-
útvegsmálum sem Grundfirðingar
hafa tekið að undanförnu.
„Sjávarútvegurinn er rótgró-
in atvinnugrein sem lagar sig sí-
fellt að breytingum í starfsum-
hverfi. Ég lít á þetta allt sem hluta
þeirra atvinnuháttabreytinga sem
nú eiga sér stað: táknmynd fjórðu
iðnbyltingarinnar,“ segir Björg
Ágústsdóttir bæjarstjóri í Grund-
arfirði. „Þetta helst líka í hendur
við sívaxandi þörf á að við um-
göngumst auðlindir okkar af virð-
ingu; að vel sé farið með það hrá-
efni sem tekið er upp úr sjó og það
nýtt af hagkvæmni.“
Sjávarútvegur skilar
miklum skatttekjum
Útsvarið, skattur sem sveitar-
félagið fær af atvinnutekjum fólks
sem hefur lögheimili í Grundar-
firði, er 50-60% af tekjum þeirra
sem vinna við veiðar og vinnslu
sjávarafurða, skv. tölum Ríkis-
skattstjóra. „Fjárfestingar í sjáv-
arútvegi auka umsvif í bænum og
það segir til sín. Iðnaðarmenn hafa
til dæmis verið á bólakafi síðustu
misserin. Á móti má nefna að síð-
ustu ár höfum við glímt við nokkra
fólksfækkun, sem kemur niður á
tekjum bæjarsjóðs. Við erum þó
full bjartsýni á að þróunin snúist í
jákvæða átt, ekki síst vegna fjár-
festinga í sjávarútveginum,“ segir
Björg.
Grundarfjörður byggðist upp
sem sjávarpláss uppúr 1940. Í
byggðarlaginu er góð hafnar-
aðstaða og stutt á fiskimiðin. Að
þéttbýli hafi myndast á þessum
stað er því ekki tilviljun, segir
Björg sem nú er í annað sinn bæj-
arstjóri í Grundarfirði. Hún kom
aftur til starfa í fyrra, þá eftir tólf
ára hlé og segir margt hafa breyst
á þeim tíma. Um og eftir aldamót-
in hafi fólksfjölgun í Grundarfirði
verið umfram landsmeðaltal, mik-
ið af ungu fólki og mikil uppbygg-
ing. Á þeim tíma hafi Grundar-
fjörður verið það sveitarfélag á
landinu sem hafði hæsta hlutfall
íbúa 16 ára og yngri. Nokkuð
þyngra sé fyrir fæti núna; íbúum
hafi fækkað og samfélagið.
Börnum fjölgar
„Aðflutningur fólks til lands-
ins bjargar okkur og lagar töl-
urnar. Þjónusta hefur að sumu
leyti dalað, til dæmis hefur starf-
semi ýmissa sérverslana á svæðinu
lagst af, en að öðru leyti hefur
þjónusta batnað. Starfsemi Fjöl-
brautaskóla Snæfellinga hófst
2004 og hefur haft mikil og góð
áhrif. Hér erum við með frábæra
starfsemi í fimm ára leikskóla-
deild, tengdri grunnskóla, og hér
komast 12 mánaða börn í leik-
skóla. Skólastarf, tónlistarnám og
íþróttir fléttast saman, undir sama
þaki hjá okkur. Ferðaþjónusta hef-
ur blómstrað hér á síðustu árum,
það skapar ný störf og treystir
margvíslega þjónustu á svæðinu.
Hvað varðar þróunina hér þá er-
um við bjartsýn - börnum er að
fjölga aftur, við stöndum í margs-
konar þróunarstarfi hér á Snæ-
fellsnesi og við teljum að við séum
á réttri leið. Húsnæðisskortur háir
okkur þó hér í Grundarfirði og úr
því þarf að bæta.“
Skv. nýjustu tölum eru
Grundfirðingar 886 en miðað er
við að árið 2026 verði ekki í neinu
sveitarfélagi færri íbúar en 1.000.
Sameining sveitarfélaga á Snæ-
fellsnesi mun því væntanlega
koma til á næstu árum, þó engar
útfærslur hafi verið ræddar.
Skapa þekkingu og færni
„Sjálf tel ég að sameining
sveitarfélaganna fimm á Snæfells-
nesi í eitt sé heppileg eining, 3.800
manns á svæði sem hefur reynslu í
að vinna saman að mörgum hags-
munamálum,“ segir Björg og held-
ur áfram; „Meginverkefni sam-
félaga er að viðhalda og skapa
þekkingu og færni. Það er ekki
lengur svo að fólk taki hverju því
starfi sem býðst, til dæmis í litlu
byggðarlagi. Þekking og færni er
auðlind, undirstaða þess að vinnu-
markaður virki og fólk blómstri.
Með þekkingu og færni er fólk bú-
ið verkfærum sem þarf til að fá
eða búa til góð störf, til að nýta
hæfileika sína og auðlindir svæð-
isins. Lykillinn að velsæld allra.
Þessi auðlind ræður samkeppn-
isfærni svæða. Allur þunginn í
starfsemi og þjónustu sveitarfé-
laga felst í að skapa þessa færni, til
dæmis í gegnum skóla-, íþrótta- og
menningarstarf. Verkefni og
áskoranir framtíðarinnar byggjast
á þekkingu og færni, þau verða
frábrugðin því sem við þekkjum í
dag og krefjast aukins samstarfs
ólíkra aðila. Sveitarfélögin þurfa
að vera stærri og sterkari sem
stofnanir ef við ætlum að ráða við
þessi verkefni.“
Margvíslegar áskoranir bíða í sjávarútvegsbænum Grundarfirði
Morgunblaðið/Alfons Finsson
Bæjarstjóri Þörf á að við umgöngumst auðlindir okkar af virðingu; að
vel sé farið með hráefni sem tekið er úr sjó, segir Björg Ágústsdóttir.
Lykill að velsæld allra
Björg Ágústsdóttir er fædd í
Grundarfirði 1968 og á sínar
rætur þar. Lögfræðingur með
meistaragráðu í verkefnis-
stjórnun, MPM, og hefur aflað
sér margvíslegrar þekkingar
annarrar, t.d. á sviði byggða-
og sveitarstjórnarmála.
Bæjarstjóri í Grundarfirði
1995-2006 og aftur frá í ágúst
á síðasta ári. Í millitíðinni starf-
aði hún hjá ráðgjafarfyrirtæk-
inu Alta, með aðsetur í Grund-
arfirði. Hefur sinnt ýmsum
trúnaðar- og félagsstörfum.
Hver er hún?
Veronika S. Magnúsdóttir
veronika@mbl.is
Á þingfundi í dag fer fram sérstök
umræða um fíkniefnafaraldur á Ís-
landi. Er Inga Sæland, formaður
Flokks fólksins, málshefjandi. Þar
mun hún beina spurningum til Svan-
dísar Svavarsdóttur heilbrigðisráð-
herra um stefnu stjórnvalda í fíkni-
efnamálum.
„Ég get ekki séð að núverandi
stefna heilbrigðisráðherra virki.
Annars myndum við ekki vera að
horfa upp á þetta ástand,“ sagði
Inga.
Hún hefur vak-
ið máls á því að
biðlistar á Sjúkra-
húsinu Vogi hafi
lengst og nú bíði
700 manns eftir
plássi þar, til að
hefja fíknimeð-
ferð. Á Vogi eru
60 rúm og inn-
lagnir 2.200 á ári.
„Listinn er að
lengjast mjög hratt en þjónustan er
sú sama, plássum hefur ekki fjölgað.
En það er vaxandi þörf á þjónustu,“
sagði hún.
Inga leggur til að auknum fjár-
munum verði varið til Vogs og mótuð
verði skýrari stefna um eftirfylgni
fíkla í lok meðferðar. Búsetuúrræði
fyrir fíkla séu af skornum skammti.
„Amfetamín og kókaín hellist yfir
okkur sem aldrei fyrr, það er kók-
aínfaraldur hérna. Ég vil spyrja heil-
brigðisráðherra hvort eitthvað sé að
breytast í hennar stefnu hvað varðar
þessi mál,“ sagði Inga. Bætti hún því
við að það væri í verkahring heil-
brigðisráðherra að undirbúa gott for-
varnarstarf og hefja fræðslu þegar í
stað á grunnskólastigi. Þá gagnrýnir
Inga ákvörðun heilbrigðisráðherra
að færa fjármagn til fyrirhugaðrar
göngudeildar fyrir unga fíkla á Land-
spítala, 50 milljónir sem upprunalega
hafi átt að renna til Vogs að sögn
Ingu.
„Ansi margir hafa látist vegna
fíkniefna á árinu og í flestum tilvikum
vegna lyfjaeitrunar. Þetta er í raun-
inni hræðilegt ástand og ég læt mig
þetta varða, þetta er mér hjartans
mál. Það er ekki búið að fara í neitt
átak í þessum málum,“ sagði Inga.
Hún tekur fram að náðst hafi góð-
ur árangur í forvarnarstarfi gegn
ungmennadrykkju og reykingum
ungmenna. Öflug forvarnarvinna
hafi átt sér stað í skólum landsins
sem hafi skilað góðum árangri á sín-
um tíma.
Hlynnt afnámi banns
við vörslu neysluskammta
Aðspurð segist Inga styðja frum-
varp Halldóru Mogensen, þing-
manns Pírata, um afnám banns við
vörslu neysluskammta ávana- og
fíkniefna. „Ég átta mig ekki á því
hvers vegna það er alltaf verið að
refsa veiku fólki. Þegar hægt er að
draga þá ályktun að efni sé til eigin
nota þá er ástæðulaust að refsa fyrir
það,“ segir hún.
„Listinn er að lengjast mjög hratt“
Inga Sæland gagnrýnir stefnuna í fíkniefnamálum Leggur til að aukið fjármagn sé veitt til Vogs
Inga
Sæland
Guðmundur Ingi Guðbrandsson,
umhverfis- og auðlindaráðherra,
gagnrýndi Rick Perry, orkumála-
ráðherra Bandaríkjanna, á fundi
þeirra með Katrínu Jakobsdóttur
forsætisráðherra síðasta fimmtu-
dag. Guðmundur segist hafa látið í
ljós „algjöra andstöðu“ sína við
lagasetningu um bann við sam-
kynja hjónaböndum í Texas-ríki,
sem Perry stóð fyrir er hann var
ríkisstjóri í Texas.
Í Facebook-færslu um fundinn
segir Guðmundur Ingi að hann hafi
sagt Perry að sjálfur væri hann
samkynhneigður og stjórnvöld
bæru ríka ábyrgð á lagasetningu
sem þessari. Guðmundur segist
hafa tjáð Perry að stjórnvöld gætu
ekki skýlt sér á bak við atkvæða-
greiðslur almennings um lagasetn-
ingu sem þessa.
„Perry hefur meðal annars líkt
samkynhneigð við alkóhólisma og
er mótfallinn því að hinsegin fólk
geti ættleitt börn,“ segir Guð-
mundur Ingi í færslu sinni um
fundinn, þar sem einnig kemur
fram að hann og forsætisráðherra
hafi komið skýrum skilaboðum á
framfæri varðandi loftslagmál við
Perry.
Deildi á Perry fyrir
afstöðu til hinsegin fólks
Ræddu einnig loftslagsmálin