Morgunblaðið - Sunnudagur - 10.11.2019, Side 4

HEIMURINN
4 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 10.11. 2019
Er Arsenal að (fyrir)liðast í sundur?
Fáum sögum fer af því að maðurhafi gengið af sér fyrirliða-stöðu hjá knattspyrnufélagi í
bókstaflegri merkingu eins og Sviss-
lendingurinn Granit Xhaka gerði í
leik liðs síns, Arsenal, gegn Crystal
Palace á dögunum. Eins og við þekkj-
um þá var hann kallaður af velli í
miðjum klíðum og bauluðu áhang-
endur Arsenal þá eins og Bjarna-
staðabeljurnar forðum enda Xhaka
ekki í hópi vinsælustu leikmanna liðs-
ins, sem átt hefur í basli í ensku úr-
valsdeildinni nú á haustmisseri.
Kappinn brást vondur við, sjálfsagt
lítt um kúabúskap gefið, baðaði út öll-
um öngum, reif sig úr keppnistreyj-
unni og sagði gestum í samkvæminu
að fara í rass og rófu. Eða öllu heldur
í rass og hala.
Mikið moldviðri hlaust af og var
knattspyrnustjóri Arsenal, Spánverj-
inn Unai Emery, hvattur til að rífa
fyrirliðabandið strax af Xhaka, meðal
annars af virtum sparkskýrendum,
enda væri slík framganga ekki sönn-
um leiðtoga sæmandi. Emery gaf sér
rúma viku, enda maður ákvarðana-
fælinn, svo sem dæmin sanna, til að
komast að nákvæmlega þessari nið-
urstöðu. Leysti Xhaka undan skyld-
um sínum og réð Gabonmanninn
Pierre-Emerick Aubameyang til
starfans í staðinn.
Spurði salinn
Sú tímalengd var þó hátíð hjá því
hvað það tók Spánverjann langan
tíma í haust að útnefna nýjan fyrir-
liða eftir að óyndi greip þann gamla,
Frakkann Laurent Koscielny, sem
harðneitaði að fara með liðinu í æf-
ingaferð til útlanda og heimtaði sölu.
Hafði það á endanum í gegn. Emery
velti málinu aftur á bak og áfram fyr-
ir sér vikum saman og á endanum
voru greidd um það atkvæði, eins og
um fletið handa skáldinu í gamla
daga, þar sem kjörgengir voru allir
leikmenn Arsenal. Bar Xhaka þar
sigur úr býtum. Það var sumsé eftir
að hafa horft djúpt í augun á Þor-
steini Joð, „hringt í vin“, „tekið burt
tvö röng svör“ og loks „spurt salinn“
að Emery komst að þeirri niðurstöðu
að Xhaka væri besti kosturinn – enda
þótt fyrir hafi legið að stór hluti
stuðningsmanna liðsins vantreystir
leikmanninum sem er víðfrægur fyrir
rangar ákvarðanir á velli og að vera
eins og umrenningur á umferðar-
miðstöð í stóru leikjunum. Því fór
sem fór.
Öðruvísi mér áður brá. Englend-
ingurinn Tony Adams var fyrirliði
Arsenal í fjórtán ár, frá 1988 þangað
til hann lagði skóna á hilluna 2002, og
óumdeildur allan þann tíma. Leið-
togahæfileikar hans gerðir ódauðleg-
ir í kvikmyndum á borð við The Full
Monty, eða „Monty dettur í’ða“, eins
og gárungarnir kölluðu þá ágætu
ræmu. Adams er meðal annars
þekktur fyrir að hafa leitt Arsenal til
meistaratignar á þremur mismun-
andi áratugum, níunda og tíunda á
seinustu öld og fyrsta á þessari. Goð-
sögn og löngu steyptur í styttu á Em-
irates.
Á þeim sautján árum sem síðan
eru liðin hefur Arsenal haft hvorki
fleiri né færri en ellefu fyrirliða. Takk
fyrir, túkall! eins og Doddi litli myndi
segja, væri hann að skrifa þessa
grein. Og þá erum við að tala um fast-
ráðna menn, enga afleysingapilta og
íhlaupagemlinga.
Þá byrjaði ballið
Það byrjaði raunar alls ekki illa.
Frakkinn Patrick Vieira tók við kefl-
inu af Adams og dró liðið taplaust
gegnum mótið 2003-04. Ári síðar
hvarf Vieira á braut og landi hans,
Thierry Henry, tók við fyrirliðaband-
inu. Önnur gerð af manni en óum-
deildur vegna afburðasnilli sinnar á
velli. Henry hvarf á braut 2007 í leit
að eina bikarnum sem hann vantaði í
safnið, meistaradeild Evrópu. Og
fann hann. Sem er allt önnur saga.
Þá byrjaði ballið. Við tók landi
hans og jafnaldri (þeir fæddust sama
dag), William Gallas, en keflið var
löngum sjóðheitt í höndum hans enda
maðurinn sérlundaður. Allt fuðraði á
endanum upp eftir að Gallas varð ber
að illmælgi í garð liðsfélaga sinna í
nóvember 2008 og Arsène Wenger,
sem þá var við stjórnvölinn, átti ekki
annarra kosta völ en að breyta hon-
um snarlega í starfsmann á plani – og
tannbursta hann með sápu. Þurfti
hvorki margar vikur né (þjóðar)
atkvæðagreiðslur til.
Þá kom röðin að Spánverjanum
Cesc Fàbregas sem fór hlutverkið
vel, þrátt fyrir ungan aldur. Hann var
21 árs eða jafngamall og Adams þeg-
ar hann tók við bandinu. En Fàbre-
gas dreymdi líka um stóra titla og
hélt í humátt á eftir Henry út í heim
að þremur árum liðnum. Hollending-
urinn Robin Van Persie tók við í eitt
ár en þá sigldi hann líka sinn sjó til að
spyrna með „kynþroska mönnum“,
eins og Patrice Evra myndi orða það
væri hann að skrifa þessa grein. Má
ég þá frekar biðja um Dodda litla!
Næstu þrír fyrirliðar, Belginn
Thomas Vermaelen, Spánverjinn Mi-
kel Arteta og Þjóðverjinn Per Merte-
sacker eiga það allir sameiginlegt að
hafa misst sæti sitt í liðinu fljótlega
eftir að bandið var hengt á þá. Voru
því lengst af hálfgerðir aftursætisbíl-
stjórar. Það var Koscielny svo sem
líka enda tók hann meiddur við fyrir-
liðastöðunni og var að auki á hraðri
leið niður getuhæðina.
Nær miklu lengra aftur
Ykkur að segja nær þetta basl raunar
miklu lengra aftur en næstu þrír
fyrirliðar á undan Tony Adams
misstu allir stöðuna, af ólíkum ástæð-
um þó. Írinn David O’Leary fann sig
einfaldlega illa í hlutverkinu – en lék
þó við góðan orðstír með Arsenal í
áratug eftir það. Englendingurinn
Graham Rix datt einfaldlega út úr lið-
inu og í þá daga voru menn ekki með
fyrirliðann á bekknum. Loks lenti
Englendingurinn Kenny Sansom upp
á kant við stjórann á þeim tíma, Skot-
ann George Graham sem gat verið
forn í skapi.
Er nema von að menn spyrji sig
hvort bölvun hvíli á fyrirliðastöðunni
hjá Arsenal!
Svona lítur alvöru fyrirliði út. Tony Adams huggar Eið okkar Smára.
AP
(Ó)gönguhrólfur. Granit Xhaka.
AFP
Bjarnargreiði? P-E Aubameyang.
AFP
Hvílir bölvun á fyrirliðastöðunni hjá Arsenal? Spurt er að gefnu tilefni enda skiptir enska úrvalsdeildarfélagið oftar um fyrirliða
í seinni tíð en meðalmaður um sokka. Nú síðast eftir hádrama í miðjum kappleik og óskemmtilegt ævintýri á gönguför.
Orri Páll Ormarsson orri@mbl.is
LÖG OG LANDSMÁL
NÝ BÓK EFTIR ARNAR ÞÓR JÓNSSON
Lögin eiga sér samfélagslegar
rætur og þjóna samfélagslegum
tilgangi. Umfjöllun um lög og
lögfræði verður því ekki slitin
úr samhengi við umhverfið og
samtímann. Greinarnar sem bók
þessi geymir miða að þeim til-
gangi að hvetja lesandann til um-
hugsunar um lögin í þessu sam-
hengi. Jafnframt geta greinarnar
þjónað tilgangi sem innlegg í
almenna og vonandi lifandi um-
ræðu um lögin í heimspekilegu,
pólitísku og siðrænu samhengi.
Útgáfuhóf verður haldið í fyrirlestrasal
Þjóðminjasafns Íslands 14. nóvember kl. 16.
ARNAR ÞÓR JÓNSSON er dómari við Héraðsdóm Reykjavíkur.
Á fyrri stigum hefur hann m.a. starfað sem lögmaður, ritstýrt
lögfræðitímariti og sinnt kennslu- og fræðistörfum við laga-
deildir Háskólans á Akureyri, Háskóla Íslands og Háskólans í
Reykjavík. Hann fékk dósentsmat við síðastnefndu lagadeild-
ina árið 2018. Arnar hefur flutt fjölda erinda um efni bókar-
innar bæði hérlendis og erlendis.