Bændablaðið - 23.02.2017, Page 12

12 Bændablaðið | Fimmtudagur 23. febrúar 2017
Fréttir
Fiskeldisfyrirtækið Arctic Sea
Farm tilkynnti Fiskistofu og
Matvælastofnun fyrir skömmu
um gat á botni eldiskvíar á vegum
fyrirtækisins í Haukadalsbót í
Dýrafirði.
Fyrirtækið hefur í samráði við
Fiskistofu sett af stað viðbragðs-
áætlun vegna slysasleppinga og
verið er að leggja mat á fjölda fiska
sem hafa sloppið. Um er að ræða
geldan og sjúkdómalausan regn-
bogasilung sem er ekki fær um að
fjölga sér í íslenskri náttúru.
Í tilkynningu Arctic Sea Farm til
fjölmiðla segir að gatið gæti útskýrt
mögulega slysasleppingu regnboga-
silungs sem var til umfjöllunar í fjöl-
miðlum síðastliðið haust.
Á heimasíðu Matvælastofnunar
segir að stofnunin telji ósennilegt
að málin tengist og nálgast þau sem
tvö aðskilin tilfelli að svo stöddu.
Talsverður stærðarmunur er á þeim
fiskum sem veiddust í sumar og
þeim fisk sem alinn er í umræddri
kví, en þó skal tekið fram að ítar-
legri upplýsinga verður óskað frá
fyrirtækinu um þann lífmassa sem
hefur verið í kvínni.
Í eftirliti Matvælastofnunar með
starfsstöðvum Arctic Sea Farm í
Dýrafirði þann 20. júní síðastliðinn
kom fram að búnaður fyrirtækisins
var í lagi, þjálfun starfsmanna var
einnig í lagi, neðansjávareftirlit
var reglulegt, viðbragðsáætlun var
til staðar vegna slysasleppinga og
var hún aðgengileg á eldissvæðinu.
Engin frávik komu fram í verklagi
eða búnaði sem gætu orsakað slepp-
ingar úr kvíum. /VH
Regnbogasilungur
veiddist á Vestfjörðum
Á Eyrarbakka er starfrækt
Konubókastofa sem er varðveislu-
og fræðslusafn og eini staðurinn á
Íslandi þar sem hægt er að fræðast
um íslenska kvenrithöfunda.
Núna eru um 2.500 titlar af bókum,
tímaritum og ýmiss konar efni eftir
konur í stofunni. „Við lánum ekki
bækur út, ég einfaldlega tími því ekki
því ég er svo hrædd um að þær skili
sér ekki aftur. Hér er mikið af gersem-
um, t.d. er elsta bókin frá 1886 og er
fyrsta handavinnubókin sem kom út
á Íslandi. Margar konur hafa heillast
af henni og finnst mjög gaman að
skoða. Margar bækur eru áritaðar af
höfundi. Við erum með Kvennablaðið
sem Bríet Bjarnhéðinsdóttir gaf út og
margt fleira sem gaman er að skoða,“
segir Rannveig Anna Jónsdóttir eig-
andi Konubókastofunnar. Opið er
tvo daga í viku yfir vetrartímann en
í sumar er stefnt að því að hafa opið
alla daga vikunnar. Hægt er að fræðast
um Konubókastofuna á heimasíðunni
www.konubokastofa.is /MHH
Konubókastofan á Eyrarbakka:
2.500 titlar eftir íslenska
kvenrithöfunda
Ísland er nálægt meðaltalseyðslu
Evrópusambandsríkja hvað
varðar heildarhlutdeild af vergri
landsframleiðslu (GDP) sem
varið er til heilbrigðismála. Það
er þó talsvert á eftir öllum hinum
Norðurlöndunum samkvæmt
úttekt Eurostat sem byggð er á
tölum frá 2014. Ísland er þó nokkru
framar í röð allra Evrópuríkja sé
tillit tekið til höfðatölu.
Samkvæmt tölum Eurostat var
Ísland nokkurn veginn á pari við
Finnland og Bretland sé miðað við
fjármagn til heilbrigðismála á hvern
íbúa. Hlutur sjúklinga í greiðslum
vegna heilbrigðisþjónustu virð-
ist vera heldur hærri á Íslandi en í
Bretlandi en svipaður og í Finnlandi.
Hann er hins vegar mun lægri en í
Sviss sem ver reyndar langmestum
hlutfallslegum fjármunum allra
Evrópuríkja til heilbrigðismála
miðað við höfðatölu.
Spurning um skilvirkni
Eins og fram kemur í gögnum
Eurostat er þarna byggt á tölum frá
2014. Framlög til heilbrigðismála
hafa aukist verulega á Íslandi frá
þeim tíma og landið þá væntan-
lega betur statt í samanburðinum.
Flestir Íslendingar telja þó að gera
þurfi miklu betur. Tímabært fer því
væntanlega að verða að spyrja um
skilvirkni heilbrigðiskerfisins. Hvort
nýting fjármagnsins sé nægilega góð
og ef ekki, hvað þurfi þá að laga.
Svisslendingar með hæsta
hlutfallið
Ef höfðatöluviðmiðið er skoð-
að frekar skera Svisslendingar og
Norðmenn sig úr með mest fjármagn
til heilbrigðismála. Þar á eftir kemur
Lúxemborg, Þýskaland, Holland,
Svíþjóð og Austurríki, en Danmörk
fylgir þar fast á eftir.
Ef þetta hlutfall er skoðað meðal
ESB-landanna þá er Svíþjóð í fjórða
sæti, Danmörk í sjötta sæti, Finnland
í tíunda sæti á pari við Ísland, en sem
fyrr segir er Noregur með langmesta
fjármagn allra Norðurlandaþjóðanna
til heilbrigðismála.
Um miðbik Evrópulandanna
Dæmið lítur aðeins öðruvísi út ef
höfðatölusamanburðurinn er ekki
inni í myndinni. Þar myndi Ísland
lenda um miðbikið, eða í fjórtánda
sæti, miðað við ESB-löndin, en í
sextánda sæti allra Evrópuþjóða,
rétt á eftir Spáni, Ítalíu og Portúgal.
Þessi staða þykir væntanlega ekki
glæsileg fyrir Ísland miðað við
stöðu heilbrigðismála fyrir hrunið
2008.
Hlutfallslegt fjármagn af vergri
landsframleiðslu (GDP) sem lagt
var í heilbrigðiskerfið á Íslandi
2014 samkvæmt tölum Eurostat
var 8,8%. Þetta hlutfall var 11,1% í
Svíþjóð, 10,4% í Danmörku, 9,5%
í Finnlandi og 9,4% í Noregi.
Hugmynd um að jafna hlutfall
Svíþjóðar og Þýskalands
Kári Stefánsson setti sem kunnugt
er fram hugmyndir í fyrra um að
11% yrði varið til þessara mála, eða
svipað og í Svíþjóð og í Þýskalandi.
Væntanlega þýddi það að Ísland færi
á toppinn miðað við höfðatölu í sam-
anburði við allar aðrar Evrópuþjóðir.
Til að ná því marki þyrfti trúlega að
auka framlög ríkisins til heilbrigðis-
mála um þrjá til fjóra tugi milljarða
frá því sem nú er. /HKr.
Eurostat - hlutfallslegt framlag Evrópuríkja til heilbrigðismála 2014:
Ísland um miðbikið en á pari við
Finnland miðað við höfðatölu
Varahlutir í flestar tegundir dráttarvéla
New Holland - Fiat - Ford - Case - Steyr - Zetor - Fendt
Austurvegur 69 - 800 Selfoss Lónsbakki - 601 Akureyri Sólvangi 5 - 700 Egilsstaðir
Sími 480 0400 jotunn@jotunn.is www.jotunn.is
Eigum fyrirliggjandi síur í flestar gerðir þessara véla
og mikið úrval varahluta. Einnig sérpantanir.
Mynd / MHH
Mynd / HKr.
DILL fær Michelin-stjörnu
DILL Restaurant hlaut í gær
eina Michelin-stjörnu, sem er ein
eftir sóttasta viðurkenning í heimi
veitingahúsareksturs.
DILL er þar með fyrsti íslenski
veitingastaðurinn sem fær stjörnu,
en Michelin veitir ýmist eina, tvær
eða þrjár stjörnur. Sjaldgæft er að
veittar séu þrjár stjörnur og einung-
is þeir sem státa af nánast óaðfinn-
anlegum veitingastöðum að mati
Michelin hlotnast slíkur heiður.
Ragnar Eiríksson, yfirmat-
reiðslumeistari á veitingastaðnum,
tók við viðurkenningunni í gær-
morgun, þegar Michelin Nordic
Guide-viðburðurinn var haldinn.
Hann sagðist af því tilefni vera
stoltur og auðmjúkur – og að þetta
væri afar mikilvægt fyrir allan
veitingahúsarekstur á Íslandi. Þar
kom líka fram að einungis fimm
manns eru í matreiðsluteyminu á
DILL Restaurant.
Þess má geta að Færeyingar
fengu líka sína fyrstu Michelin-
stjörnu þegar KOKS í Þórshöfn fékk
eina stjörnu. /smh
Mynd / skjáskot frá viðburðinum