Morgunblaðið - 18.01.2020, Blaðsíða 42

42
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 18. JANÚAR 2020
Ljósmyndahátíð Íslands 2020
Í ljósmálinu er heiti sýningar með
verkum ljósmyndarans Gunnars
Péturssonar (1928-2012) sem verður
opnuð í Myndasal Þjóðminjasafns-
ins í dag, laugardag, klukkan 14.
Gunnar var ástríðufullur áhuga-
ljósmyndari sem átti langan og ein-
stakan feril á því sviði. Hvort sem
hann myndaði náttúru, borg eða
mannlíf þá einkenndust öll verk
hans af óhlutstæðri sýn á umhverf-
ið. Hann sá fleti, form og áferð og
lagði alúð í að fanga ljós og hreyf-
ingu í myndum
sínum. Hann var
virkur í bylgju
áhugaljósmynd-
ara eftirstríðs-
áranna þegar ný
sýn og nýir
straumar hösluðu
sér völl og list-
ræn ljósmyndun
komst á dagskrá.
Gunnar var
náttúruunnandi
sem gekk snemma í Ferðafélag Ís-
lands og ferðaðist með myndavélina
um hálendið og tók mikið af athygl-
isverðum myndum á ferðunum.
Gunnar gerði þó lítið af því að
flíka myndum sínum, sýndi nokkrar
árið 1955 og svo aftur einu sinni í
samsýningu gamalla félaga um
aldamótin, og er því hálfgerður
huldumaður í íslenskri ljós-
myndasögu. Hann myndaði fyrst og
fremst fyrir sjálfan sig en sló þó í
engu af kröfum til verka sinna.
Filmur og myndir Gunnars bár-
ust Þjóðminjasafninu nokkru eftir
lát Gunnars. Ívar Brynjólfsson, ljós-
myndari safnsins, er sýningarstjóri
og hefur valið fjölbreytileg verk eft-
ir Gunnar að sýna, þar á meðal fjöl-
margar áður ósýndar frumkópíur.
Sýningin byggist jafnframt á rann-
sókn Steinars Arnar Erlusonar sem
gegndi rannsóknarstöðu Kristjáns
Eldjárns við Þjóðminjasafn árið
2018-2019. Eftir um mánuð kemur
út bók um Gunnar og verk hans.
Ívar segir að abstraktmyndir
Gunnars hafi fyrst fangað sig og sér
þykir þær hvað forvitnilegastar í
þessu merka safni. „Það er merki-
legt að sjá hvernig þær tengjast ab-
strakt-myndlistini á þessum tíma og
jafnvel op-listinni,“ segir Ívar og
bætir við að Gunnar hafi áratugum
saman verið áskrifandi að hinu
framsækna ljósmyndatímariti
Aperture og því verið vel með á
nótunum hvað helstu strauma varð-
aði.
Ívar kynntist Gunnari lítillega
undir lok ævi hans og sá hvernig
hann gekk frá og rammaði inn sínar
eftirlætis myndir. Á sýningunni eru
bæði myndir eins og Gunnar gekk
frá þeim sjálfur og eintök af öðrum
nýskönnuðum myndum Ívars , í lit
og svarthvítum. Hann bætir við að
athyglisvert sé að sjá hvernig ferða-
myndir Gunnars byggist á sömu
sterku formtilfinningu og önnur
verk hans, en fram yfir 1970 hafi
Gunnar lagt mikið upp úr abstrakt
og formrænum þáttum verkanna.
„Þetta er allt mjög vel gert,“ segir
Ívar um verk Gunnars. efi@mbl.is
Myndheimur huldumanns
 Myndir Gunn-
ars Péturssonar í
Þjóðminjasafni
Abstrakt Ljósmynd eftir Gunnar Pétursson á sýningunni, tekin árið 1967.
Sýning Daniels Reuter, Vessel,
verður opnuð í Harbinger Project
Space að Freyjugötu 1 kl. 18 í dag.
Sýningin er sý fyrsta af þremur í
verkefninu „Latent Shadow“, röð
sýninga í Harbinger undir stjórn
Claudiu Hausfeld og Daríu Sól And-
rews.
Í ljósmyndunum á sýningunni
Vessel kannar Daniel innri rými
gagnavera; virknin er ekki augljós
og birtist sem ljós sem varpast á yf-
irborð silfraðra hluta sem teknir
eru úr samhengi.
Í tilkynningu um sýninguna segir
jafnframt að verkin, sem eru sett
upp með svokölluðum „dibond“-
frágangi, sýni ópersónuleg og jafn-
framt hversdagsleg rými í vöru-
húsum; áhorfandinn þarf í raun að
geta sér til um hvað fari þar fram.
Daniel Reuter fæddist í Þýska-
landi og er búsettur bæði í Lúx-
emborg og Reykjavík. Verk hans
eru sögð einkennast af abstrakt
nálgun og afbyggingu og af eins
konar jafnvægisgangi milli raun-
verulegra upplifana og skáld-
skapar. Fyrsta bók Daniels, History
of the Visit (2013) var gefin út af
Peperoni Books í Berlín og komst á
stuttlista Paris Photo–Aperture
Foundation First Photobook of the
Year-verðlaunanna og Þýsku ljós-
myndabókarverðlaunanna 2015.
Vessel Daniels Reuter í Harbinger
Gagnaver Eitt ljósmyndaverka Daniels
Reuter á sýningunni í Harbinger.
FALL and FIRE er heiti sýningar
með verkum franska ljósmynd-
arans Nicolas Giraud sem verður
opnuð í sýningarsalnum RAMs-
kram á Njálsgötu 49 kl. 17 í dag.
Giraud er myndlistarmaður og
ljósmyndari sem býr bæði og starf-
ar í París og Arles, þar sem hann er
prófessor við Ecole Nationale Su-
périeure de la Photographie. Verk
hans fjalla mikið um byggingu og
dreifingu mynda en verkin sem
hann sýnir nú voru tekin undir yfir-
varpi dæmigerðrar ljósmynda-
ferðar milli austur- og vestur-
strandar Bandaríkjanna, og eru
jafnframt marglaga ljósmyndaleg
tilgáta og konseptlistaverk.
Bandaríkjaferð Eitt af ljósmyndaverkunum sem Giraud tók í ferðinni og sýnir.
Verk úr ferð prófessors milli stranda
Tvær sýningar verða opnaðar í
Hafnarborg kl. 15 í dag. Í aðal-
salnum er sýningin Þögult vor, með
verkum eftir þær Herttu Kiiski,
Katrínu Elvarsdóttur og Lilju
Birgisdóttur, í sýningarstjórn Dar-
íu Sólar Andrews. Á sýningunni
kalla listakonurnar, samkvæmt til-
kynningu, „fram ljúfar og hlýjar til-
finningar gagnvart náttúrulegu
umhverfi okkar, illa vanræktu og á
barmi glötunar. Í von um að ná að
vekja tímabæra virðingu fyrir við-
kvæmu ástandi hins hrörnandi
heims einbeita þær sér að fegurð-
inni í því fundna, sem fær þannig að
ganga í endurnýjun lífdaga. And-
spænis hnattrænni hlýnun beita
þessir þrír listamenn bæði ljós-
myndamiðlinum og næmri, efn-
islegri nálgun við umhverfi sem
þarfnast jafnt athygli og alúðar“.
Í Sverrissal verður opnuð sýn-
ingin Far, þar sem sýnd verða verk
Þórdísar Jóhannesdóttur í samtali
við verk Ralphs Hannam (1915-
2011). Þórdís og Ralph Hannam
koma að ljósmyndun um óhefð-
bundnar leiðir. Þórdís er mynd-
listarmaður sem notar ljósmyndina
sem sinn miðil, án þess að leggja
áherslu á tæknina. Ralph var
áhugaljósmyndari og af þeim verk-
um sem varðveitt eru eftir hann má
sjá að hann nálgast ljósmyndun sem
leið til listrænnar sköpunar. Sam-
spil verka þeirra er sannfærandi og
óþvingað en formið er viðfangsefni
þeirra beggja. Það sjónræna samtal
sem fer fram á sýningunni minnir
okkur á að fegurðin getur búið
víða.
Hrörnandi heimur Verk eftir Katrínu Elvarsdóttur á sýningunni Þögult vor.
Vanrækt umhverfi og hversdagsfegurð
Sýning kanadíska ljósmyndarans
Jessicu Auer, Horft til norðurs,
verður opnuð á Veggnum í Þjóð-
minjasafninu kl. 14. Jessica kennir
ljósmyndun við háskóla í Montréal
en býr hálft árið á Seyðisfirði og
rekur þar stúdíóið Strönd. Mynd-
irnar eru úr langtímaverkefni þar
sem hún skrásetur á stóra filmu
ferðamannastaði á Íslandi.
Námaskarð Eitt verka Jessicu Auer.
Íslenskir ferða-
mannastaðir
Gunnar
Pétursson
LC02 hægindastóll
Leður
Verð 285.000,-
Skeifunni 8 | Sími 588 0640 | casa.is