Morgunblaðið - 24.03.2020, Blaðsíða 29

MENNING 29
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 24. MARS 2020
Þetta er eins og málverk eftirEggert Pétursson,“ segirgrasafræðingurinn ÞóraEllen Þórhallsdóttir
kersknislega þar sem hún krýpur
niður að blómlegu plöntuskrúðinu
sem breiðir úr sér fyrir framan hana.
Hún vísar þar vitaskuld í myndheim
málverka samferðarmanns hennar,
myndlistarmannsins Eggerts, sem
er fyrir löngu orðinn kunnur fyrir sín
einstöku myndverk þar sem hann
kannar og sýnir á sinn hátt flóru
landsins. Verk sem hafa í raun orðið
ígildi og táknmynd flórunnar, og við
hæfi að gefa þessari upplýsandi kvik-
mynd einmitt þetta heiti – við erum
eflaust mörg sem höfum hugsað
þetta sama þegar við stöndum
frammi fyrir undursamlegri gróður-
breiðu úti í náttúru landsdins, að þar
sé komið málverk eftir Eggert.
Kvikmynd Gunnlaugs Þórs Páls-
sonar var frumsýnd á Stockfish-
hátíðinni í liðinni viku og stóð til að
sýna hana aftur en af því verður ekki
vegna samkomubannsins. Líklegt
má þó telja að myndin rati fljótlega í
sjónvarp og er full ástæða til. Það er
mikilvægt að fjalla á hverjum tíma
um, greina og skýra verk okkar
helstu listamanna, í hinum ýmsu
miðlum. Í kvikmyndinni er hægt að
gera það á ýmsa vegu og hér hefur
tekist býsna vel til. Áhorfandinn
kynnist í senn listsköpun Eggerts og
hinum brennandi áhuga hans og
þekkingu á öllu sem viðkemur ís-
lenskum plöntum – þaðan kemur
konseptið sem knýr sköpunina
áfram, eins og viðmælendur og Egg-
ert sjálfur benda á.
Frásögnin er í nokkrum lögum.
Áhorfendur slást nokkrum sinnum í
för með Eggerti og Þóru Ellen þar
sem þau skoða jurtir á ólíkum stöð-
um. Það er gaman að hlýða á inn-
blásið og ástríðufullt spjall sérfræð-
inganna þar sem þau greina útlit og
einkenni plantna og finna á stundum
einhverjar sjaldgæfar.
Í öðru lagi sögunar er farið yfir
feril Eggert og þróun myndheims
hans. Forvitnilegt er að kynnast
áhuga hans allt frá bernsku á flór-
unni og hvernig foreldrar studdu
hann og ýttu undir áhugann. Eggert
tekur fram æskuverk og sýnir og
áhorfandinn áttar sig á brennandi
ástríðunni fyrir gróðrinum og hvað
þekking hans er marglaga og djúp.
Þá er sagt frá fyrstu skrefunum í
myndlistinni en Eggert segir gaman-
sögu af þeim eina degi sem hann hef-
ur unnið sem launamaður – hann
kaus að taka frekar að sér að teikna
flóru landsins til útgáfu.
Rætt er við nokkra sem standa
listamanninum nærri, eiginkonu,
safnstjóra, vini og gallerista, og þau
skýra köllunina, þróun listarinnar og
setja hana í samhengi, og segja frá
þeim einbeitta og áhugasama karakt-
er sem listamaðurinn verður að vera
til að hafa þolinmæði og þolgæði til
að skapa þessa margbrotnu mynd-
heima.
Lykilþáttur í myndinni eru einmitt
frásagnir Eggerts af stökum verkum
sem og tímabilum, og birtast þær
bæði í samtölum þeirra Þóru Ellenar
og frásögnum fyrir framan mynda-
vélina á vinnustofunni. Þá er líka litið
inn á uppsetningar á sýningum Egg-
erts og opnanir, eins og í i8 galleríi og
í safni í Finnlandi. Þar er Þóra Ellen
líka með í för og er gaman að sjá hin
sérstöku verk Eggerts, sem sumum
finnast svo sér-íslensk, mæta annari
menningu og standa þar heldur bet-
ur hnarrreist og tala til fólks þar eins
og hér.
Þessi áhorfandi hafði sérstaklega
gaman af að halda með Eggerti út í
náttúruna, eins og að hraunholu í
Herdísarvík og sjá hann útskýra
nálgun sína, hugmyndir og úrvinnsl-
una; hvernig hann bregst við og túlk-
ar það sem hann hefur séð, á afar
persónulegan en hnitmiðaðan hátt.
Þá var forvitnilegt að fá innsýn í agað
og ítarlegt undirbúningsferlið í
vinnubókum listamannsins; sýnir það
áhorfendum hvað vel mótaðar hug-
myndir hafa mikið að segja fyrir
markvissa útkomuna.
Loks er kjarni kvikmyndarinnar
verkin sjálf, málverkin og mynd-
heimur Eggerts. Góður tími er tek-
inn í að renna yfir smáatriði sem og
að sýna málverk í heild. Plönturnar
eru blásnar upp á skjáinn og gæla
þar við sjóntaugarnar; það er af-
skaplega vel gert. Þáttur Ólafs
Rögnvaldssonar tökumanns er stór
og leysir hann verk sitt af miklum
sóma og oft hugvitssamlega, eins og
þegar hann er með Eggerti og Þóru
Ellen úti í náttúrunni og færir lins-
una niður á milli jurtanna sem þau
eru að tala um. Eins eru skotin sem
sýna Eggert vinna hreint framúr-
skarandi; að sjá hann í nálægð hlaða
gróðurheiminum upp á strigann,
með hverju örlitla pensilfarinu á fæt-
ur öðru. Það er ekki skrýtið að þessi
verk taki hann marga mánuði að
mála, stundum ár.
Tónlist Atla Örvarssonar og
Sindra Más - Sin Fangs er fagmann-
lega samin og mótuð; hún styður
fallega við ferðalagið með listamann-
inum og sérstaklega vel við þá hluta
þar sem við virðum fyrir okkur yfir-
borð verkanna.
Leikstjórinn Gunnlaugur Þór
Pálsson á hrós skilið fyrir þessa vel
lukkuðu kvikmynd, sem fjallar um
og sýnir okkur með áhugaverðum
hætti listsköpun eins okkar fremstu
listamanna um þessar mundir.
Einstakur myndheimur Eggerts
Heillandi málverk Í senu í kvikmyndinni skoða listamaðurinn Eggert Pétursson og Þóra Ellen Þórhallsdóttir
grasafræðingur eitt verka Eggerts í safni í Finnlandi en það er byggt á Tröllaskaga og jurtum sem þar vaxa.
Stockfish-kvikmyndahátíðin
Eins og málverk eftir Eggert
Pétursson bbbbn
Heimildarkvikmynd eftir Gunnlaug Þór
Pálsson.
Handrit: Gunnlaugur Þór og Þóra Ellen
Þórhallsdóttir. Stjórn kvikmyndatöku:
Ólafur Rögnvaldsson. Klipping: Anna
Þóra Steinþórsdóttir. Tónlist: Atli
Örvarsson og Sindri Már Sigfússon.
Framleiðandi: Sjónhending ehf., 2020.
74 mínútur.
EINAR FALUR
INGÓLFSSON
KVIKMYNDIR
Alma Dís Krist-
insdóttir mun
taka við starfi
safnstjóra Lista-
safns Einars
Jónssonar 1.
maí næstkom-
andi, að því er
fram kemur í
frétt á vef
Stjórnarráðs Ís-
lands.
Segir þar að viðfangsefni
safnsins sé að rannsaka, varð-
veita og miðla verkum Einars
Jónssonar myndhöggvara og
þeim menningararfi sem tengist
lífi hans og list en safnið er til
húsa í Hnitbjörgum á Skólavörðu-
holti og samanstendur af
sýningarsölum á tveimur hæðum,
íbúð listamannsins í turni hússins
og höggmyndagarði með 26
afsteypum af verkum hans.
Alma lauk doktorsprófi í safna-
fræði frá Háskóla Íslands 2019,
er með meistaragráðu í mennt-
unarfræðum og BFA-gráðu í
hönnun frá Massachussetts Col-
lege of Art í Boston. Hún starfar
nú sem verkefnastjóri safn-
fræðslu hjá Borgarsögusafni
Reykjavíkur og sinnir kennslu í
deild félags-, mann- og þjóðfræði
við Háskóla Íslands, að því er
fram kemur á vefnum en hún var
áður forstöðumaður Byggðasafns
Snæfellinga og Hnappdæla í
Stykkishólmi. Þá starfaði hún
sem verkefnastjóri við Listasafn
Reykjavíkur í nokkur ár og vann
einnig við Listasafnið á Akureyri
og Denver Art Museum í Colo-
rado í Bandaríkjunum.
Listasafnið er hið fyrsta sem
opnað var almenningi hér á landi
árið 1923 og er því einstakt í
sögulegu tilliti, eins og bent er á
á vef Stjórnarráðsins.
Alma Dís nýr safn-
stjóri Listasafns
Einars Jónssonar
Alma Dís
Kristinsdóttir
ICQC 2020-2022
Nánari upplýsingar um sýningartíma á sambio.is
SÝND MEÐ ÍSLENSKU OG ENSKU TALI
m.a.
ÓSKARSVERÐLAUN3 BESTA KVIKMYNDATAKAN
SÝND MEÐ ÍSLENSKU OG ENSKU TALI
★★★★
San Francisco Chronicle
★★★★
Indiewire
★★★★
Hollywood reporter