Fjölrit RALA - 15.04.1995, Side 64
Kornrækt 1994
54
Tilraun nr. 738-94. Bygg, gras og rauðsmári.
Tilraunin er gerð til þess að kanna, hvort svörðuneyti grass hefur áhrif á uppskeru og þroska
koms og öfugt. Af tegundunum þremur voru notaðir stofnamir Lilly, Adda og Bjursele og
mismunandi sáðmagn af korni. I tilrauninni eru 8 liðir í 3 samreitum.
I ár var kornið eitt uppskorið. Því koma ekki við sögu að sinni tveir liðir, annars vegar
Adda ein og hins vegar Adda og Bjursele. I töflunni er uppskera og þroski koms. Sáð var 20.5.
og áburður var sem svarar 60 kg N/ha í Græði 1A. Sáðmagn var jafngildi 20 kg/ha af
vallarfoxgrasfræi og 15/5 kg/ha af vallarfoxgrasi/rauðsmára, jafnt með komi og án þess. Reitir
em 20 m2 að stærð, en uppskerureitur korns var 2xlm2 og skorið var með hnífi þann 19.9.
Allir reitir skriðu þann 29.7.
Korn, þe. Korn af Hæð á
hkg/ha heild, % bindi, sm
Lilly, sáð 140 kg/ha 20,2 22,8 80
Lilly 140+Adda 20,7 26,7 75
Lilly 140+Adda+Bjursele 21,2 27,4 77
Lilly, sáð 200 kg/ha 24,6 26,3 75
Lilly 200 + Adda 24,9 27,2 73
Lilly 200 + Adda+Bjursele 24,9 27,1 75
Lilly án svarðarnauts, meðaltal 22,4 24,6 77
Lilly með svarðarnauti, meðaltal 22,9 27,1 75
Meðaltal allra reita 22,7 26,2 76
Staðalfrávik 3,02 2,94 1,5
Frítölur 10
í þessari tilraun ræðst kornuppskera eingöngu af sáðmagni koms. Svarðamautar draga
síður en svo úr uppskeru og flýta þroska verulega, einkum í reitum með hinu minna sáðmagni.
Mælikvarði á þroska er þá hlutfall koms af heildarappskem. Svarðamautar draga einnig úr
hæðarvexti koms og verður að telja það til bóta. Eftir þessu að dæma kemur það kominu vel,
að grasfræi með eða án smára sé sáð í akra, enda hefur það verið mál manna.
Uppgjör á afbrigðatilraunum fyrri ára.
Teknar voru til meðferðar tilraunir frá áranum 1990-95. Tilraunir, þar sem uppskera
viðmiðunarafbrigða var að marki minni en 10 hkg korns/ha vora sniðgengnar. Þar með vora
úr leik tilraunir skemmdar af þurrki 1990 og 91 og frosti 1992 og 93. Eftir stóðu 39 tilraunir úr
þremur landsfjórðungum. Tvíraðaafbrigðin koma fram í 38 þeirra en þau sexraða í 35.
Farið var með samspil stofna við tilraunastaði og ár sem um hendingu væri að ræða. Það
samspil varð ríkjandi við mat á skekkju samanburðar milli stofna. Tekið var tillit til
mismunandi tilraunaskekkju með mismunandi vægi líkt og tilraunir með mikla skekkju hefðu
t.d. færri samreiti en hinar.
Ekki vora öll afbrigði tekin til uppgjörs, heldur valin þau, sem þykja áhugaverð nú um
stundir. Að auki vora í uppgjörinu þau afbrigði, sem verið hafa með allan tímann, til þess að