Fréttablaðið - 06.01.2021, Blaðsíða 23

GRILLAÐUR – PÖNNUSTEIKTUR – OFNBAKAÐUR
Borinn fram með fersku salati, smælki, og citrus beurre blanc.
APOTEK Kitchen + Bar Austurstræti 16 Sími 551 0011 apotek.is
JANÚAR TILBOÐ
1.990 kr. á mann
FRÁBÆR Í HÁDEGINU
FISKIVEISLA
3 tegundir af ferskasta fiski dagsins

Skattheimta á að vera sanngjörn, hvetjandi og gagnsæ. Stefnan er ein-föld og skýr og við hana höfum við staðið undan-farin ár, ekki síst á því
nýliðna. Þessi gildi munu áfram
ráða för og það er ekki þrátt fyrir
yfirstandandi þrengingar, heldur
ekki síst vegna þeirra. Þannig felst
leiðin út úr kórónukreppunni ekki
í auknum álögum á heimili og
fyrirtæki, heldur þvert á móti í að
létta þeim róðurinn til að komast í
gegnum erfiðasta tímann. Í þessum
anda hafa nýlegar breytingar verið
og nú í upphafi árs taka gildi fjöl-
margar skattalækkanir fyrir heim-
ili og fyrirtæki, auk nýrra og fram-
lengdra hvata.
Stöðug lækkun skatta
Undanfarið höfum við verið á
skýrri vegferð skattalækkana og
nú um áramótin tók gildi seinni
áfangi breytinga á tekjuskatti ein-
staklinga. Þannig lækkaði grunn-
þrep tekjuskatts, að teknu tilliti til
meðalútsvars, úr 35,04% í 31,45%.
Hlutfallið var 36,94% árið 2019.
Samhliða hækkuðu þrepamörk
upp í miðþrep tekjuskatts úr 337
þúsund krónum á mánuði í 349
þúsund krónur, og þrepamörk í
háþrepi úr 945 þúsund krónum á
mánuði í 979 þúsund krónur.
Með þessu lækkar skattbyrði
allra, mest hjá þeim tekjulægstu,
og ráðstöfunartekjur aukast veru-
lega. Sama markmið býr að baki
hækkun á neðri skerðingarmörk-
um vegna barnabóta sem tók gildi
á sama tíma, en við þær breytingar
aukast ráðstöfunartekjur foreldra
sem á bæturnar treysta um allt að
15%.
Enn fremur hækka skattleysis-
mörk erfðafjárskatts úr 1,5 millj-
ónum króna í 5 milljónir og munu
mörkin framvegis taka árlegri
breytingu miðað við þróun vísitölu
neysluverðs. Þá lækka krónutölu-
gjöld á eldsneyti, áfengi, tóbak o.f l.
að raungildi, en hækkun ársins er
minni en sem nemur verðbólgu frá
síðustu uppfærslu. Loks má nefna
að jafnræði hefur nú verið komið á
í skattlagningu söluhagnaðar sum-
arhúsa og auka íbúða, en um langt
skeið hefur söluhagnaður sumar-
húsa, ólíkt því sem gildir um aðra
fasteign í sömu eigu, verið skatt-
skyldur án undantekninga. Hinn
skattlagði söluhagnaður hefur svo
aftur leitt til bótaskerðingar sem
bitnaði sérlega þungt á eldri borg-
urum.
Hvatar fyrir fólk og fyrirtæki
Auk þess að lækka álögur á ein-
staklinga hefur vinna síðustu mán-
aða ekki síst snúist um að skapa
umhverfi þar sem fyrirtæki geta
vaxið og ráðið starfsfólk. Þann-
ig lækkar almennt tryggingagjald
nú tímabundið úr 4,9% í 4,65%,
en tryggingagjald í heild lækkar
því úr 6,35% í 6,1%. Gjaldið hefur
lækkað stöðugt undanfarin ár, en
til samanburðar stóð það í 8,65%
við upphaf árs 2013 og í 7,35% í
upphafi árs 2016.
Þá hafa heimildir fyrir launa-
greiðendur til að fresta staðgreiðslu
opinberra gjalda verið framlengd-
ar, auk þess sem þingið samþykkti
fyrir jól að auknar endurgreiðslur
virðisaukaskatts myndu gilda
áfram út árið 2021. Endurgreiðsl-
urnar ná til fjölmargra þátta, en
þar má nefna vinnu og viðhald við
húsnæði, heimilishjálp og bílavið-
gerðir.
Stuðningur við atvinnulíf ið
felst þó ekki einungis í beinum
aðgerðum í þágu fyrirtækja, heldur
ekki síst í hvötum fyrir almenning
til að taka þátt í viðspyrnunni. Í
því augnamiði nær frítekjumark
vaxtatekna einnig til arðs og
söluhagnaðar hlutabréfa skráðra
félaga, hvort sem er á aðalmarkaði
Kauphallarinnar eða First North
markaðstorginu, auk þess sem
þakið var hækkað úr 150 þúsund
krónum í 300 þúsund nú um ára-
mót.
Af leiðingin er stóraukinn hvati
almennings til að fjárfesta með
tilhey randi innspýtingu f y rir
atvinnulífið og fjölbreyttari sparn-
aðarleiðum fyrir einstaklinga. Með
fyrirhugaðri sölu hluta í Íslands-
banka í opnu útboði fjölgar svo
fjárfestingarkostum almennings
enn frekar.
Loks má nefna mál sem nú liggur
fyrir Alþingi, þar sem lögð er til
stóraukin frádráttarheimild frá
skatti fyrir fyrirtæki og ný frádrátt-
arheimild fyrir einstaklinga vegna
framlaga til almannaheillastarf-
semi. Með breytingunum stendur
til að breikka tekjustofn almanna-
heillafélaga og auka á sama tíma
frelsi einstaklinga til að ráðstafa
fjármunum sínum án milligöngu
ríkisins.
Hvert renna peningarnir?
Að lokum er vert að víkja að
gagnsæinu sem áður var nefnt. Það
er eðlileg og sjálfsögð krafa að sjá
skýra mynd af því hvert fjármunir
sem greiddir eru í skatta renna í
raun. Það var veruleg framför þegar
sundurliðun á greiðslum til ríkisins
í formi tekjuskatts annars vegar
og til sveitarfélags í formi útsvars
hins vegar varð fyrst að veruleika á
álagningarseðlum árið 2018.
Með rafrænum framtölum og
stöðugri stafrænni þróun hjá hinu
opinbera eru hins vegar tækifæri til
að ganga umtalsvert lengra í upp-
lýsingagjöf. Í þessu samhengi má
líta til ástralska ríkisins, en á álagn-
ingarseðlum sínum sjá þarlendir
skattgreiðendur sundurliðun upp-
Á eigin skinni 
Bjarni
Benediktsson
fjármála- og
efnahags-
ráðherra
hæða og málaf lokka sem skatt-
greiðslur þeirra renna til niður
á dollara. Vinna við sams konar
lausn hér á landi er þegar hafin í
samstarfi fjármála- og efnahags-
ráðuneytisins og Skattsins og ég
hlakka til að kynna afraksturinn
fyrr en síðar.
Á sömu braut
Leiðin út úr yfirstandandi þreng-
ingum felst ekki í útþenslu hins
opinbera, heldur öf lugri verð-
mætasköpun atvinnulífsins sem
rennir styrkum stoðum undir
samkeppnishæft þjóðfélag. Þess
vegna ætlum við að halda áfram
á sömu braut skattalækkana og
stuðningsúrræða á nýju ári. Með
öf lugum stuðningi og hvetjandi
umhverf i mun einkaframtakið
taka myndarlega við sér og við-
snúningurinn verður hraður sam-
hliða því sem birtir til á næstu
mánuðum. Afraksturinn finnum
við öll, á eigin skinni.
Leiðin út úr yfir-
standandi þreng-
ingum felst ekki í útþenslu
hins opinbera, heldur
öflugri verðmætasköpun
atvinnulífsins sem rennir
styrkum stoðum undir
samkeppnishæft þjóðfélag.
9M I Ð V I K U D A G U R 6 . J A N Ú A R 2 0 2 1 MARKAÐURINN