Skessuhorn - 13.05.2020, Qupperneq 21
MIÐVIKUDAGUR 13. MAÍ 2020 21
Guðmundur Ingi Guðbrandsson,
umhverfis- og auðlindaráðherra,
mælti nýverið fyrir frumvarpi sem
kveður á um bann við að setja til-
teknar, algengar einnota plastvör-
ur á markað. Meginmarkmið frum-
varpsins er að draga úr áhrifum af
notkun plasts á umhverfið og heilsu
fólks og ýta undir notkun margnota
vara. Meðal vara sem bannað verð-
ur að setja á markað eru einnota
bómullarpinnar úr plasti, hnífapör,
diskar, sogrör, hræripinnar og blöð-
ruprik, sem og matarílát og drykkj-
arílát úr frauðplasti. Undantekn-
ingar eru gerðar ef vörur flokkast
sem lækningatæki. Sömuleiðis er
lagt til að óheimilt verði að afhenda
endurgjaldslaust einnota bolla, glös
og matarílát úr plasti, sem ætluð eru
undir drykki og matvæli til neyslu
beint úr viðkomandi íláti. Gjaldið
skal vera sýnilegt á kassakvittun.
Einnota drykkjarílát sem eru
með tappa eða lok úr plasti verður
einungis heimilt að setja á mark-
að ef lokið er áfast ílátinu á meðan
það er notað. Það er gert til þess að
tappar og lok endi ekki á víðavangi,
heldur fylgi með flöskum alla leið í
endurvinnslu.
Frumvarpið gerir ráð fyrir að
vörur sem gerðar eru úr svoköll-
uðu oxó-plasti verði bannaðar en
eðli þess er að sundrast í öragnir
sem eru skaðlegar umhverfi. Vörur
úr slíku plasti eru nokkuð algengar,
s.s. vissar tegundir plastpoka.
Í frumvarpinu er kveðið á um
sérstaka merkingu sem tiltekn-
ar einnota plastvörur eiga að hafa
um hvernig meðhöndla eigi vöruna
eftir notkun og þau neikvæðu áhrif
sem hún hefur berist hún í um-
hverfið. Þetta á m.a. við um ýmsar
tíðavörur, blautþurrkur, og bolla og
glös fyrir drykkjarvörur.
Í öllum tilfellum eru fáanleg-
ar staðgönguvörur sem eru marg-
nota eða innihalda ekki plast sem
nota má í stað þeirra plastvara sem
frumvarpið tekur til.
Með frumvarpinu er innleidd
að stærstum hluta ný Evróputil-
skipun sem er fyrst og fremst beint
að ýmsum algengum plastvörum
sem finnast helst á ströndum. Til-
skipuninni er einnig ætlað að styðja
við myndun hringrásarhagkerfis og
draga úr myndun úrgangs. Gert er
ráð fyrir að lögin taki að stærstum
hluta gildi 3. júlí 2021.
mm
Lögmannsstofan Málsvari fagn-
ar því í tilkynningu til fjölmiðla,
fyrir hönd skjólstæðinga sinna, að
Ferðaskrifstofa Íslands, sem rekur
m.a. Úrval Útsýn, Plúsferðir, Sum-
arferðir og Iceland Travel Bureau,
hafi fallist á kröfur skjólstæðinga
lögmannsstofunnar og hafið endur-
greiðslu krafna þeirra fyrir pakka-
ferðir sem var aflýst. Í tilkynningu
frá Málsvara segir að skjólstæðing-
ar hafi lengi staðið í þrefi við fyr-
irtækið um endurgreiðslu seldra
ferða sem féllu niður vegna Co-
vid. „Þegar við hófum innheimtu-
aðgerðir voru viðbrögð Ferðaskrif-
stofu Íslands á þann veg að allt útlit
var fyrir að greiðslur yrðu torsóttar.
Við gleðjumst því yfir að innheimta
okkar skuli hafa skilað svo skjótum
árangri,“ segir í tilkynningunni.
Fyrir liggur frumvarp ferðamála-
ráðherra sem heimilar ferðaskrif-
stofum að endurgreiða viðskipta-
vinum ferðir sem féllu niður með
útgáfu inneignarnótna til 12 mán-
aða. Frumvarpið hefur mætt mót-
byr enda telja viðskiptavinir ferða-
skrifstofa að þeim beri að fá endur-
greitt fyrir ferðir sem þeir höfðu
greitt inná, en voru aldrei farnar.
Ferðaskrifstofa Íslands hefur sam-
kvæmt tilkynningu Málsvara hafið
slíkar endurgreiðslur. mm
Þórunn Kristins-
dóttir bóndi á Hálsi
undir Kirkjufelli í
Grundarfirði sýnir
hér stolt fyrsta kið-
linginn sinn þetta
vorið. Þórunn er
með þrjár geitur og
á hún von á einum
kiðlingi til viðbót-
ar. Þó bústofninn
sé ekki stór þá er í
nógu að snúast fyr-
ir hana en vorverk-
in láta ekki bíða eft-
ir sér.
tfk
Félagið Fuglavernd skorar á katta-
eigendur að halda köttum sínum
inni yfir varptíma fugla. „Kettir eru
öflug og afkastamikil rándýr sem
höggva stór skörð í stofna fugla sem
verpa í nágrenni við mannabústaði
ár hvert. Á varptíma er því mikil-
vægt að lausaganga katta sé tak-
mörkuð og sérstaklega yfir nóttina.
Bjöllur og kattakragar eru í sum-
um tilfellum betri vörn en engin
en langbest er að halda þeim inni,“
segir í tilkynningu. Kettir veiða
helst algenga garðfugla á borð við
skógarþresti, svartþresti, maríuerl-
ur, stara, snjótittlinga, auðnutitt-
linga og þúfutittlinga.
mm
Aðgerðir stjórnvalda sem miða að
því að fjölga kennurum fela meðal
annars í sér styrki til kennaranema
og launað starfsnám þeirra. Skilyrði
fyrir styrkveitingum hafa nú ver-
ið rýmkuð og er námsstyrkur ekki
lengur bundinn við skil lokarit-
gerðar. Ný lög um menntun, hæfni
og ráðningu kennara og skólastjór-
nenda sem tóku gildi í ársbyrjun
hafa þau áhrif á fyrirkomulag kenn-
aranáms að frá næsta skólaári munu
allir kennaranemar hafa val um að
ljúka kennsluréttindum með nýrri
MT gráðu sem felur ekki í sér 30
ECTS eininga lokaverkefni ef þeir
óska þess. Þá munu nemendur sem
hafa meistarapróf í faggrein og inn-
ritast í kennaranám einnig geta sótt
um námsstyrk.
Að sögn menntamálaráðherra ná
styrkirnir nú til allra kennaranema
á lokaári, óháð áherslum þeirra
í námi, í þeim tilgangi að fjölga
kennurum á Íslandi. Kennaranem-
ar hafa nú val um að ljúka námi
sínu án þess að skila stóru lokaverk-
efni og geta nú fengið til þess styrk
að ákveðnum skilyrðum uppfyllt-
um. Metaðsókn var í kennaranám
í fyrra en boðið er upp á fjölbreytt
kennaranám við fjóra háskóla hér á
landi; Háskólann á Akureyri, Há-
skóla Íslands, Háskólann í Reykja-
vík og Listaháskóla Íslands.
mm
Einnota plastáhöld bönnuð
samkvæmt nýju frumvarpi
Fyrsti kiðlingurinn á Hálsi
Bjöllur og katta-
kragar eru í
sumum tilfellum
betri vörn en
engin.
Kattaeigendur haldi köttum
inni yfir varptímann
Ferðaskrifstofa Íslands
byrjuð að endurgreiða
ferðir sem ekki voru farnar
Rýmri skilyrði fyrir
styrkveitingum til
kennaranema