Ægir - 2019, Qupperneq 12

12
náð að hasla okkur almennilega völl í
makrílveiðunum er inngrip stjórnvalda í
veiðarnar. Til dæmis má nefna árið 2014
en þá var mjög góð makrílveiði hjá okk-
ur. Þá voru þær stöðvaðar 5. september í
mokveiði þegar voru um hundrað bátar
á veiðum og makríllinn rann niður í lest-
ar þeirra sem aldrei fyrr. Síðan gerist
það 2015 að makríllinn var kvótasettur
hjá smábátunum þrátt fyrir að þetta hafi
aðeins verið þriðja árið hjá þeim á makr-
ílveiðum og veiðireynsla því lítil.“
Að vissu marki ánægðir með
strandveiðibreytinguna
Veiðikerfi fyrir strandveiðar var breytt í
fyrra þegar tekið var upp 48 veiðidaga
kerfi á tímabilinu maí til og með ágúst.
Þá var horfið frá svæðaskiptum veiðum
með takmörkunum fyrir hvert svæði
fyrir sig og fjórum veiðidögum í viku
uns hámarki svæðisins var náð.
„Við erum að vissu marki ánægðir
með þá breytingu en engu að síður telj-
um við nauðsynlegt að þessir 48 dagar
náist. Breytingin er líka gerð til að auka
öryggi sjómanna. Áður en þetta kerfi
kom á, áttu menn það á hættu að veið-
arnar yrðu stöðvaðar í upphafi hvers
mánaðar þegar kvótinn á þeirra svæði
var búinn. Því myndaðist mikil keppni
um að reyna að ná sem flestum dögum. Í
þessu 48 daga kerfi verður líka að horfa
til þess að ekki komi ekki til neinnar
spennu um að lokun allra svæða sé á
næsta leiti, ef aflakvótinn er að verða
búinn og því gríðarlega mikilvægt að
tryggja 48 daga. Nú eru aflaheimildirnar
í einum potti en ekki skipt eftir svæðum
eins og áður var. Því verður ekki eitt
landsvæði stoppað af heldur stoppa þá
allir á sama tíma ef heildaraflaviðmiðun
er náð.“
Í fyrra fóru færri bátar af stað á
strandveiðarnar en árið áður þannig að
veiðin minnkaði milli ára og það kom
ekki til neinnar stöðvunar. „Þannig var
veiðin eiginlega alveg í takt við spá
Landssambandsins. Við teljum einnig að
með því að auka leyfilegan heildarafla
og að ufsinn teljist þar fyrir utan sé búið
að tryggja grunn strandveiðanna með
fjórum sinnum 12 dögum að ekki komi til
neinnar stöðvunar. Við erum því sáttir
við þessar breytingar. Þær eru skref í
rétta átt.
Það eru svo ýmsar aðrar breytingar
sem við viljum sjá í framtíðinni. Okkur
þótti til dæmis miður að ekki hafi verið
gerð úttekt á kerfinu í fyrra en við ger-
um ráð fyrir að það verði gert í lok þessa
strandveiðitímabils. Meðal þessara at-
riða er að veiðitímabilið verði lengt, apríl
og september teknir inn og að menn geti
sagt sig frá veiðunum á miðju tímabili og
farið á aðrar veiðar í stað þess að vera
bundnir í strandveiðunum alla fjóra
mánuðina. Það myndi létta þrýstinginn
á kerfið, til dæmis ef það kæmi góð
makrílvertíð. Þá gætu menn snúið sér að
makrílnum ef það gæfi fyrirsjáanlega
möguleika á betri tekjum en af strand-
veiðunum,“ segir Örn.
Hækkandi verð á grásleppu
Grásleppuvertíðin hófst þann 20. mars
og liggur fyrir að Hafrannsóknastofnun
telur að draga þurfi lítillega úr veiðun-
um. „Við teljum samt sem áður að þar
sem við náðum ekki að veiða það magn
sem við ætluðum í fyrra á 44 dögum þá
verði leyfilegir veiðidagar á því rólinu.
Við erum að fara yfir hvaða tillögur við
gerum til ráðuneytisins um fjölda daga á
vertíðinni og munum mæla það út frá
Úrsagnir stærstu smábátanna á sínum tíma úr Landsam-
bandi smábátaeigenda komu illa við sambandið. Örn segir að
þó þeir hafi sagt sig úr félaginu, njóti þeir engu að síður
áfram starfs LS. Það hafi berlega komið í ljós þegar veiði-
gjaldið var ákveðið. Landssambandið hafi ekki gert greinar-
mun á því í kröfugerð sinni hvort smábátarnir væru innan
þess eða annars félagsskapar. Lögð hafi verið áhersla á að
sérstakur afsláttur á veiðigjaldinu yrði fyrir smærri og með-
alstórar útgerðir. Tekist hafi að hækka þennan afslátt mjög
mikið, úr 20% í 40% af gjaldi sem var innan við sex milljónir.
Þetta muni miklu fyrir útgerðirnar. Þá sé það annar þáttur
að LS standi í samningum við stéttarfélögin um kaup og kjör
á bátunum. Þar sé LS einnig að vinna fyrir aðila sem kjósi
að standa utan félagsins. „Okkur finnst mjög miður að þessir
aðilar sjái sé ekki fært að vera innan landssambandsins, því
aldrei í sögunni hefur það unnið beint gegn hagsmunum
þessara aðila. Við vitum að með því að sameina alla smá-
bátaeigendur innan eins félags, eru engin samtök eins sterk
eins og Landssamband smábátaeigenda,“ segir Örn Pálsson.
Værum sterkari allir saman
■ Makrílveiðar hafa skilað smábátum miklum verkefnum.