Morgunblaðið - 17.09.2020, Blaðsíða 26

26 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 17. SEPTEMBER 2020
VIÐ LEITUM AÐ
LISTAVERKUM
Áhugasamir geta haft samband í
síma 551-0400
ERUM AÐ TAKA Á MÓTI VERKUM Á NÆSTA LISTMUNAUPPBOÐ
Ágúst Ingi Jónsson
aij@mbl.is
Fyrri hluta ársins var hlutfall um-
búða drykkjarvara sem skilað var til
Endurvinnslunnar hærra en nokkru
sinni. Á þessu tímabili voru skilin
um 93% af seldum einingum, en þau
hafa aðeins einu sinni áður verið í
námunda við þetta hlutfall og yfir-
leitt verið 83-89% á sama tímabili
ársins.
Helgi Lárusson, framkvæmda-
stjóri Endurvinnslunnar, gerir sér
vonir um að hlutfallið í árslok verði
um 90% . Hlutfallslega séu skilin
mest í ársbyrjun, en lækki síðan er
líður á árið. „Endurvinnslan hf. hef-
ur sett sér markmið um að ná 90%
skilum í áli og plasti og 85% í gleri,“
segir Helgi.
Hann segir að markmiðin séu
metnaðarfull og ef litið sé til hinna
Norðurlandaþjóðanna þá séu skil í
skilakerfum þeirra oft 86-87% miðað
við sama vinnulag og er hér á landi.
„Umhverfisávinningur af endur-
vinnslu er mikill og kemur einnig í
veg fyrir sóun á hráefni og rusl á
víðavangi,“ segir Helgi.
Margt skýrir aukin skil
Helgi telur að líklegar skýringar á
þessum góðu heimtum fyrri hluta
ársins geti verið nokkrar. Hann
nefnir að þegar kreppi að aukist skil
á flöskum og dósum, en greiddar eru
16 krónur fyrir hvert stykki sem
skilar sér til endurvinnslu. Þá hafi
vitund fólks gagnvart umhverfi og
endurvinnslu aukist með hverju
árinu. Færri útlendingar hafi verið á
ferðinni hérlendis í ár, en þeir kunni
síður á skilakerfið.
Síðustu ár hafi Endurvinnslan hf.
bætt þjónustu sína með tæknivæð-
ingu og aukinni þjónustu, m.a. með
því að hætta að handtelja umbúðir í
gömlum skúrum og opna í staðinn
nýjar tæknivæddar móttökustöðvar.
Þá segir Helgi að skátarnir, sam-
starfsaðilar Endurvinnslunnar, hafi
einnig aukið sína þjónustu með fleiri
söfnunarkössum og þjónustu við
fjölbýlishús og fyrirtæki. Þeir bjóði
þannig fjölbýlishúsum upp á að
safna flöskum og dósum fyrir hús-
félagið og skipta ávinningi.
Alls var skilað um 157 milljón
flöskum og dósum 2019, sem er
meira en nokkru sinni áður, og var
skilahlutfallið rúmlega 85%. Í fyrra
voru seldar um 183 milljónir
drykkjarumbúða í skilakerfinu. Árið
2018 var hlutfall endurheimta um
83%.
Á síðasta ári endurgreiddi Endur-
vinnslan hf. um 2,5 milljarða fyrir
drykkjarvöruumbúðir til við-
skiptavina. Ef miðað er við skila-
gjald eins og það er núna hefur End-
urvinnslan endurgreitt yfir 43
milljarða króna þau rúmlega 30 ár
sem fyrirtækið hefur safnað flöskum
og dósum.
Ljósmynd/Endurvinnslan
Skilagjald Baggar með dósum í Knarrarvogi, en á rúmum 30 árum hafa 43 milljarðar verið endurgreiddir.
Góðar endurheimtur
á flöskum og dósum
 Metnaðarfull markmið hjá Endurvinnslunni
Pétur Magnússon
Ágúst Ingi Jónsson
„Mér finnst mjög sérstakt hvernig
maður sér, jafnvel alveg fram á síð-
ustu daga, talað um sjávarútveginn.
Hvernig er litið fram hjá þeim drif-
krafti sem hefur óneitanlega leitt
fram meiri samhljóm við lífríkið,
betri nýtingu og meira verðmæti, þar
sem árangurinn hefur komið af sjálfu
sér í huga sumra, og hann jafnvel lit-
inn hornauga.“ Þetta sagði Bjarni
Benediktsson, fjármála- og efna-
hagsráðherra, meðal annars í ræðu á
sjávarútvegsdeginum í gær.
Ráðherra sagðist ekki sjá betur en
svo að svarið sem boðað væri á sam-
félagsmiðlum væri þjóðnýting og
upptaka alls hagnaðar í sjávarútvegi,
og að ný stjórnarskrá væri kynnt
sem veghefill fyrir þá leið. „Ég leyfi
mér að vona að rót þessarar umræðu
sé einfaldlega skortur á uppýsingum.
Að fólk einfaldlega átti sig ekki á
mikilvægi greinarinnar [...] og hverju
það skiptir fyrir samfélagið að grein-
in búi áfram við almenn og hagkvæm
rekstrarskilyrði til að greinin geti
haldið áfram að skapa veðmæti fyrir
þjóðina alla,“ sagði Bjarni.
Reksturinn gekk vel í fyrra
Í ræðu sinni sagði Bjarni að sjáv-
arútvegurinn væri aflvaki stöðug-
leika í efnahagslífinu. Þegar aðrar at-
vinnugreinar í samfélaginu styrkist
varpi það gjarnan skugga á mikil-
vægi sjávarútvegsins í íslensku sam-
félagi, en þegar samfélagið upplifði
lægðir sæist hvað sjávarútvegurinn
væri mikilvægur.
Þá sagði Bjarni að hvergi annars
staðar hefði verið sett saman fisk-
veiðistjórnunarkerfi sem tæki því ís-
lenska fram þegar kæmi að því að
skapa verðmæti fyrir þjóðina.
Í kynningu frá Deloitte kom meðal
annars fram að rekstur sjávarút-
vegsfyrirtækja gekk vel í fyrra.
Heildartekjur í sjávarútvegi námu
280 milljörðum króna í fyrra og jókst
framlegð hlutfallslega úr 22% í 26%.
Hagnaður jókst einnig, úr 27 milljörð-
um í rúma 43 milljarða. Fjárhæð
veiðigjalds fór úr 11,3 milljörðum
króna í 6,6 milljarða króna, enda var
afkoma í fiskveiðum árið 2017 óvið-
unandi sem var viðmiðunarár við
veiðigjald ársins 2019, segir í frétt á
heimasíðu SFS.
Reiknaður tekjuskattur hækkar
um 50%, úr 6 milljörðum í 9 milljarða.
Arðgreiðslur námu 10,7 milljörðum,
borið saman við 12,3 milljarða 2018.
Fjárfestingar í sjávarútvegi hafa und-
anfarin fimm ár numið 110 milljörð-
um, eða að meðaltali 22 milljörðum
króna á ári.
Traustum fótum í ólgusjó
Heiðrún Lind Marteinsdóttir,
framkvæmdastjóri SFS, sagði á fund-
inum að það væri mjög ánægjulegt að
sjá hvað íslenskur sjávarútvegur
stæði traustum fótum í þeim ólgusjó
sem þjóðarskútan sigldi nú. „Það er
ýmislegt sem skýrir þessa niður-
stöðu, en stærstan þátt eiga íslensku
sjávarútvegsfyrirtækin sjálf sem eru
vakin og sofin við að auka verðmæti
afurða með ýmsu móti og í þrotlausri
vinnu við að bæta virðiskeðjuna, allt
frá skipulagi veiða til lokasölu,“ sagði
Heiðrún Lind meðal annars.
Litið fram hjá
drifkraftinum
 Ný stjórnarskrá kynnt sem veghefill
fyrir þjóðnýtingu og upptöku hagnaðar
 Sjávarútvegsdagurinn haldinn á netinu
Bjarni
Benediktsson
Heiðrún Lind
Marteinsdóttir
Sirrý Ágústsdóttir og Snjódríf-
urnar afhentu fulltrúum styrkt-
arfélaganna Lífs og Krafts afrakst-
ur söfnunar Lífskrafts, samtals sex
milljónir króna, á Kjarvalsstöðum í
gær.
Í byrjun sumars gengu þær 165
km leið yfir Vatnajökul og söfnuðu
áheitum fyrir félögin Kraft, félag
ungs fólks sem greinst hefur með
krabbamein, og Líf, styrktarfélag
kvennadeildar Landspítalans.
Sirrý Ágústsdóttir, upphafskona
átaksins, greindist með legháls-
krabbamein 2010 og aftur 2015. Í
síðara skiptið var ljóst að krabba-
meinið var krónískt og töldu læknar
að hún ætti eitt til þrjú ár eftir ólif-
að. Sirrý ákvað að fagna þessum
tímamótum með því að ganga yfir
Vatnajökul ásamt útivistarvinkon-
um sínum og á sama tíma hvetja
konur um land allt til að ganga og
taka þátt í Lífskraftsgöngu.
Snjódrífurnar skipa, auk Sirrýj-
ar, leiðangursstjórarnir Vilborg
Arna Gissurardóttir pól- og Eve-
restfari og Brynhildur Ólafsdóttir
Landvættaþjálfari og fjallaleið-
sögumaður; Anna Sigríður Arn-
ardóttir, Birna Bragadóttir, Heiða
(Nikita) Birgisdóttir, Hólmfríður
Vala Svavarsdóttir, Hulda Hjálm-
arsdóttir, Karen Kjartansdóttir,
Soffía S. Sigurgeirsdóttir og Þórey
Vilhjálmsdóttir Proppé.
Ljósmynd/Kraftur
Kraftur Snjódrífurnar ásamt fulltrúum félaganna Lífs og Krafts.
Söfnuðu sex millj-
ónum á jökulgöngu
 Snjódrífurnar gáfu Lífi og Krafti