Morgunblaðið - 22.10.2020, Síða 6

G
engið hefur á ýmsu í íslensku
efnahagslífi á þeim ellefu árum
sem Creditinfo hefur veitt viður-
kenningar fyrir Framúrskarandi
fyrirtæki. Að sögn Brynju Baldursdóttur,
framkvæmdastjóra Creditinfo, var hug-
myndin með Framúrskarandi fyrirtækjum
fyrst og fremst sú að búa til heilbrigðisvott-
orð fyrir fyrirtæki sem hafa sýnt fram á
styrk og stöðugleika í rekstri. „Það hefur
aldrei verið markmið að verðlauna fyrirtæki
fyrir gróða eða skammtíma uppgrip,“ segir
Brynja. „Það er mikilvægt fyrir okkur sem
samfélag að vita hvernig fyrirtækin í landinu
standa og hvaða fyrirtæki það eru sem
standa sig vel. Á þessum ellefu árum hefur
vottunin fest sig í sessi og sannað sig sem
staðfesting á góðum rekstri, sem markaður-
inn tekur gilda. Það þýðir að fyrirtækin á
listanum nota vottunina til að fá betri fyrir-
greiðslu, bæði hér innanlands og utan.
Það hefur kostað mikla vinnu að byggja
upp traust á þessa vottun. Við skoðum fyrir-
tækin á listanum mjög vel og greinum út frá
mörgum mælikvörðum áður en listanum er
lokað. Skilyrðin hafa sannað sig gegnum árin
og við höfum unnið margar greiningar til að
vera þess fullviss að þau endurspegli þau
fyrirtæki sem eru raunverulega í úrvalsdeild
í rekstri. Þetta er eina vottunin á Íslandi
sem leggur að grundvelli þriggja ára árang-
ur auk þess sem við notum lánshæfismatið
sem grípur það ef nýlega er tekið að halla
undan fæti, þ.e. eftir að síðasta ársreikningi
var skilað.
Nú þegar miklar áskoranir blasa við fyrir-
tækjum er slík vottun mikilvægari en
nokkru sinni fyrr. Við sáum það í síðustu
kreppu að þau fyrirtæki sem uppfylltu
Framúrskarandi skilyrðin komu mun betur
út úr henni en meðaltalið. Það þýðir ekki að
öll fyrirtæki á listanum verði hólpin, því mið-
ur, en þessi fyrirtæki hafa meira borð fyrir
báru þegar á reynir.“
Hlutfallslega lítil fækkun
Spurð að því hvort eitthvað hafi komið á
óvart við vinnslu listans þetta árið segir
Brynja að það hafi komið skemmtilega á
óvart hvað fyrirtækjum fækkaði lítið á list-
anum frá fyrra ári. „Áður en COVID-19-
faraldurinn skall á var þegar orðið útlit fyrir
að einhver samdráttur yrði í íslensku efna-
hagslífi,“ segir Brynja. „Það kom því
skemmtilega á óvart við vinnslu listans í ár
að sjá að fækkun fyrirtækja á listanum var
hlutfallslega lítil frá árinu áður þrátt fyrir
það sem á undan hefur gengið og þrátt fyrir
þær áskoranir sem íslensk fyrirtæki standa
frammi fyrir um þessar mundir.
Einnig vakti það athygli okkar að ferða-
þjónustufyrirtækjum fækkar á meðan fyr-
irtækjum í byggingar- og mannvirkjagerð
fjölgar. Áhrifin af falli Wow air koma ber-
lega í ljós í ársreikningum ferðaþjónustufyr-
irtækja fyrir árið 2019 auk þess sem ein-
hverra áhrifa frá COVID-19-faraldrinum er
þegar farið að gæta í rekstri þeirra. Þau
ferðaþjónustufyrirtæki sem eftir standa á
listanum eiga erfitt verk fyrir höndum næstu
misseri en þau standa vissulega sterkari fót-
um en flest önnur.
Það er skemmtilegt að sjá þessa fjölgun
byggingarfyrirtækja á listanum ár frá ári.
Það ber vissulega vott um breyttar aðstæður
í efnahagslífinu en einnig að það eru fleiri
byggingarfyrirtæki sem standa stöðugum
fótum og sýna ráðdeild í rekstri, sem eru
mjög jákvæð merki. Það verður áhugavert
að sjá hvaða áhrif innspýting stjórnvalda í
innviðaverkefni mun hafa á þennan geira.
Það má líka nefna það að það eru jákvæð
teikn á lofti í kynjasamsetningu í stjórnum
og framkvæmdastjórnum Framúrskarandi
fyrirtækja. Hlutfall kvenna í stjórnum Fram-
úrskarandi fyrirtækja jókst um eitt pró-
sentustig frá fyrra ári í 25%, sem er örlítið
hærra en meðaltal allra fyrirtækja, og hlut-
fall kvenframkvæmdastjóra jókst úr 12% í
13%. Þetta hlutfall er auðvitað enn allt of
lágt og við vonumst til að sjá að það haldi
áfram að vaxa.“
Hitamælir á heilbrigði atvinnulífsins
Framúrskarandi fyrirtækjum hefur fjölgað
nokkuð frá því viðurkenningin var fyrst
veitt. Spurð að því hvort þróun á fjölda
Framúrskarandi fyrirtækja hafi eitthvað að
segja um stöðu og horfur í hagkerfinu segir
Brynja að líta megi á Framúrskarandi-vott-
unina sem ákveðinn hitamæli á heilbrigði ís-
lensks atvinnulífs. „Á þessum ellefu árum
höfum við séð fjölda fyrirtækja sem uppfylla
skilyrðin vaxa úr 178 árið 2010 upp í 842 í
ár, sem endurspeglar efnahagsvöxtinn sem
við höfum séð hér frá hruni og er auðvitað
fagnaðarefni.
Það hvað fyrirtækin á listanum eru orðin
mörg skiptir gífurlega miklu máli, því þetta
eru fyrirtækin sem eru líklegust til að kom-
ast í gegnum kreppuna sem nú blasir við.
Framúrskarandi fyrirtækjum hefur fækkað
lítillega á milli ára og það gefur einhverja
vísbendingu um að það hafi verið einhver
kólnun í íslensku atvinnulífi óháð COVID. Sú
staðreynd að fækkunin er hlutfallslega lítil
er hins vegar gott merki um að íslenskt at-
vinnulíf stendur sterkum fótum, sem skiptir
máli í því áfalli sem COVID-19-faraldurinn
er fyrir íslenskt efnahagslíf.
Við gerum svo ráð fyrir talsverðri fækkun
á listanum á næsta ári þegar áhrif Covid
munu koma betur í ljós. Við munum vonandi
sjá sem flest af þeim fyrirtækjum á listanum
aftur innan nokkurra ára.“
Brynja bætir því við að líta megi á fyrir-
tækin sem uppfylla skilyrðin sem þarf til að
verða Framúrskarandi fyrirtæki sem bak-
beinið í íslensku atvinnulífi. „Það skiptir máli
að verðlauna fyrirtæki fyrir góðan árangur í
rekstri, ekki bara fyrir eitt ár í einu heldur
Úrvalsdeildin í rekstri
Morgunblaðið/Eggert
Brynja segir þau fyrirtæki fram-
úrskarandi sem sýni fram á stöð-
ugleika og ábyrgð í sínum rekstri.
 SJÁ SÍÐU 8
6 MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 22. OKTÓBER 2020 VIÐSKIPTAMOGGINN FRAMÚRSKARANDI FYRIRTÆKI