Aðventfréttir - nov. 2017, Page 16

Í hvert sinn sem kristnir minnast hinnar biblíulegu kennisetningar um réttlætingu sem fæst aðeins
fyrir trú, verður endurvakning og
endurbót. Það varð í tilfelli Marteins
Lúthers. Þrátt fyrir meira en þúsund
ára gamla kirkjuhefð sneri Lúther sér
aftur að ritum Páls postula og setti
fram hinar 95 greinar sem hrintu af
stað siðbót 16. aldar.
Þann 24. maí 1738 hlýddi John
Wesley á Formála að Rómverjabréfinu
eftir Lúther á samkomu í Aldersgate
Street í London. Það varð til þess að
Wesley hóf siðbótarhreyfingu á
Englandi sem varð „áhrifamikið
tímabil í sögu Englands.“2
Þetta varð einnig raunin árið 1888
á aðalfundi heimssamtakanna í
Minneapolis. Nýr kafli byrjaði í sögu
aðventkirkjunnar við íhugun á réttlæti
Krists. Afrakstur þessarar nýju stefnu
varð m.a. ritun fjölda bóka eftir Ellen
White þar sem Kristur er
miðpunkturinn: Vegurinn til Krists,
Frá ræðustóli náttúrunnar (Thoughts
from the Mount of Blessings),
Dæmisögur Krists (Christ’s Object
Lessons) og Þrá aldanna.
Hinsvegar, á þeim tímum sem
Kristnir lögðu áherslu á eigin afrek og
verðleika hafa alltaf átt sér stað tímabil
hnignunar. Aðeins tveimur öldum
eftir Krist var skilningur Páls á
réttlætingu fyrir trú farinn að
gleymast. Á miðöldum voru
fylgjendur þessarar kenningar í
minnihluta og á hápunkti miðalda var
almenni skilningurinn sá að “ef maður
gerir allt sem í hans mætti stendur,
mun Guð bæta við sinni náð.” Þessari
setningu bauð Lúther við og í Formála
að Rómverjabréfinu hrópaði hann “Ó,
þið heimskingjar!”3
Réttlæting á syndurum eða
réttlæting á Guði?
Þegar litið er á þessar
kringumstæður í samhengi við hið
trúarlega ástand sem nú ríkir virðist
þetta hafa litla skírskotun til okkar í
dag.
Í nútíma guðfræði hefur
kenningunni um réttlætingu fyrir trú
verið skipað skör lægra. Hún er álitin
vera deilurit á lögmálsþrælkun
Gyðinga á tímum Postulanna. Þar sem
er aðeins fjallað um hana í tveimur
bréfum Páls er réttlæting fyrir trú þess
vegna „ekki eins mikilvæg” fyrir
kristnu kenninguna um endurlausn.
Þessi kennissetning er hverfandi, sagt
er að þær sögulegu kringumstæður
sem kenningin var sett fram undir eigi
ekki lengur við.
Undanþága er á þessu áhugaleysi
og það í starfsreglum
samkirkjuhreyfingarinnar. Í
sameiginlegri yfirlýsingu Páfaráðs um
einingu kristinna manna (Pontificial
Council for Promoting Christian
Unity) og Lútherska
heimssambandssins frá árinu 1999 var
komist að samhljóma áliti um
meginreglur kennisetningarinnar um
réttlætingu. Benedikt XVI páfi, sagði
þetta vera „mikilvægan áfanga í
vegferðinni að einingu kristinna.“4
Lítið hefur farið fyrir þessu skjali, en
að mati margra fer það fögrum orðum
um hluti sem þó enn er ósætti um.
Annað atriði er að flest fólk er ekki
lengur að leita að miskunnsömum
Guði eins og Lúther gerði forðum. Í
stað þess veltir fólk því fyrir sér hvort
Guð sé yfir höfuð til. Ef svo væri þá
ætti hann gera grein fyrir því hvers
vegna það er svona mikil þjáning og
illt í heiminum!
Að sjálfsögðu er það ekki raunin
að flestir veraldlegir menn séu
árásagjarnir trúleysingjar. Ríkjandi
viðhorfið er „hagnýtt guðleysi“,
afstaða þar sem maðurinn berst ekki
gegn Guði heldur einfaldlega hunsar
hann, því menn geta lifað góðu lífi án
hans.
F I M M T U D A G U R
B Æ N A V I K A N
trú
í dag
fyrir
Réttlæting
guðfræði í daglegu lífi
16 Aðventfréttir | Nóvember 2017