Málfríður - 15.09.1999, Blaðsíða 10

Hægt er að æfa
þijá af fjórum
grunnfærniþátt-
um í tungu-
málakennslu að
einhverju leyti
gegnum inter-
netið, þ.e. hlust-
un, lestur og
skrift.
10
Er notendavæn vefskoðun (Navigation) og
vefstjórn?
Er fjölbreytt og markhópsmiðað kennslu-
efni?
Lært af leik (Edutainment)
Er um að ræða hvatningu til skapandi
hugsunar og meðferðar með við-
fangsefnið?2
Þó þessi lykill sé sérstaklega ætlaður fyrir
tungumálakennslu geta flest atriðin einnig
nýst við annars konar kennslusíður. Oft
líta vefsíður vel út við fyrstu sýn, m.a.
vegna þess hve vefurinn er nýr og maður
hrífst auðveldlega af sniðugri uppsetningu.
Þessi lykill hjálpar manni til að halda sér á
jörðinni og líta á efnið með kennslufræði-
leg markmið í huga.
Einstakir þættir tungumálanáms
Hægt er að æfa þrjá af fjórum grunn-
færniþáttum í tungumálakennslu að ein-
hverju leyti gegnum internetið, þ.e. hlust-
un, lestur og skrift. Þó að mikið sé af
hlustunaræfingum er enn ekki farið að
bjóða upp á æfingar þar sem framburður
er æfður, þ.e. æfingar þar sem nemandinn
tekur upp tal sitt og fær metið hvort hann
hefur náð framburðinum eða þarf að æfa
sig betur, eins og hægt er á margmiðlunar-
diskum fýrir tungumál.
Hlustun. Það kom nokkuð á óvart hve
mikið er af hlustunarefni á vefnum, einnig
hve það er fjölbreytt. Fyrir byrjendur eru
æfmgarnar stuttar og með miklum útskýr-
ingum. Fyrir lengra komna er boðið upp
á lengri sögur, aðallega fyrir unglinga og
oft er þá lögð áhersla á að kynna talmál.
Hlustunarefnið er frekar gert fyrir lengra
komna og er í ýmsum útgáfum. A vef
Goethe Institut eru t.d. nútímasögur á
þýsku, þar sem hlustað er á söguna og les-
inn texti um leið, einnig eru myndir sem
útskýra þýðingu á ýmsum orðum.
Þannig er vefurinn nýttur til hins ýtrasta
til að auðvelda skilning. Það er einkenn-
andi fyrir hlustunarefni, eins og annað
kennsluefni á þýsku á vefnum, að það er
yfirleitt miðað við að nemendur séu ungt
fólk, undir tvítugu.
Auðvelt er að nálgast fréttir á erlendum
tungumálum á vefsíðum útvarpsstöðva,
sumar síður bjóða upp á fréttir á klukku-
tíma fresti, fréttirnar eru stuttar og fjalla oft
um sömu mál og eru í fréttum hérna
heima og því auðvelt að átta sig á inni-
haldinu þó svo að hvert orð skiljist ekki. A
sumum vefsíðum (t.d.
http://www.dwelle.de/today/nrdeu.htm)
er textinn birtur samhliða hljóðskránni og
er þá auðveldara fyrir kennarann að undir-
búa efnið.
Dæmi um hvernig vinna má fréttir af
vefnum (miðað er við fréttir sem birta
texta samhliða hljóðskrá):
1. Stutt samtal um viðfangsefni úr pólitík
dagsins. Virkjun orðaforðans.
2. Hlustað á fréttirnar. Heildarskilningur.
Fréttirnar eru unnar eftir ákveðnu
formi, í hverri frétt ætti að spyrja þess-
ara spurninga: Hver hefur hvar,
hvenær, og hvers vegna gert hvað?
3. Textavinna-nákvæmnisskilningur. Vista
textann og jafnvel einfalda. Fyrir lengra
komna: hlusta á fréttirnar af heimasíðu
fréttamiðilsins. Jafnvel vista fréttir frá
því fyrr um daginn
4. Hlusta á fréttirnar aftur. Nákvæmnis-
skilningur.3
Lestur. Texti á vefsíðum er lesinn hraðar
og yfirborðskenndar en prentaður texti,
augun verða þreyttari af að lesa af skjánum
og sú freisting að halda áfram á vefnum og
skoða næstu síðu, er mikil. Þetta er mik-
ilvægt að hafa í huga þegar verkefni eru
valin á vefnum og þá sérstaklega lesefni,
ekki má vera of langur texti á hverri síðu
og það verður að skreyta síðuna til að gera
hana áhugaverða. Flest efni á vefnum er
lesefni en það kom á óvart í rannsókn
minni hvað lítið var af unnu lesefni fyrir
tungumálanánr á vefnurn, sérstaklega fyrir
byrjendur, en æskilegt lesefni fyrir byrj-
endur í tungumálanámi væri efni með
mikið af myndum til útskýringar á textan-
um og útskýringar á krækjum (hypertext),
þar sem smellt er á orðið til að fá þýðingu
á því. Dæmi um slíka texta: tímaritsgrein