Tónamál - 01.02.1977, Blaðsíða 15
því aS heimurinn getur ekki haldið áfram eins og
hann hefur gert. Hugsaðu þár, Ameríkanar, sem eru
6% af jarðarbúum, nota 60% af auðlindum jarðar. Ef
Kínverjar væru komnir jafnlangt og allir með bíla, þá
myndi benzínforðinn nægja mannkyninu í einn mán-
uð. Svo gengur ekki til eilífðar. Svona gengdarlaus of-
neyzla auðlinda í þágu fárra hlýtur að eiga sér tak-
mörk.
— Attu saxófón ennþá og leikurðu á hann?
— Frekar tvo heldur en einn og spila með Lúðra-
sveitinni Svanur og svo hef ég spilað á konsertum hjá
Sinfóníunni, þegar slík hljóðfæri hefur vantað. Þetta
er gott til að halda lungunum í lagi.
— Hvað um tónlistina í dag?
— Tökum poppmúsikina. Segjum að ein sé betri
en önnur, eða eigum við að segja ein sé lélegri en hin.
Mér finnst þetta stundum undarlegt. Ég er að reyna
að lesa um þetta í blöðunum. Hljómsveit er búin að
æfa í mánuð, þá kemur hástemmd grein með myndum
um þetta menningarframtak. Ég er búinn að spila
bráðum í hálfa öld. Aldrei hefur nokkur kjaftur séð
ástæðu til að tala við mig vegna snepils fyrr en þú
núna, enda hefur mér ekki þótt bein ástæða til þess.
Ekki nú heldur, ha, ha, ha. Þetta er svo breytt. Við
vorum eins konar brautryðjendur, sem börðumst fyrir
viðurkenningu sem slíkir. Þetta lagaðist fljótt. Fólk
fór að líta á þetta sem vinnu. Þó hefur maður verið
svona holtaþokumaður allt sitt líf, þ. e. í kringum
músikina. Þetta hjá strákunum í dag er of mikið á
hinn veginn. Þetta eru allt að því prinsar. Gott dæmi
um mig var, þegar ég lagðist á sjúkrahús. Við vorum
þrír á stofunni og lá ég í miðið. Á aðra hönd var
bóndi og hina sjómaður. Þeir gátu alls ekkert talað
saman, en ég sem hafði verið bæði til sjós og sveita
talaði við báða. Loks kom að því, að annar spurði hvað
ég gerði. Ég var lengi að ígrunda, hvort ég ætti að
segja satt, og gerði það svo. Eftir það töluðu þeir alls
ekki við mig, en samkjöftuðu ekki innbyrðis.
Hvað viðkemur poppinu, þá taka þeir upp tvær
TÓNAMÁL
raddir hér og bæta svo við þrem í næsta landi og svo
koll af kolli. Þetta hlýtur að vera mjög ólífræn músik.
Þetta er eins og með bílinn. Hann er framleiddur í
pörtum í mörgum löndum og svo er samsetningar-
verkstæði. Þetta eru dálítið undarleg vísindi fyrir
mann, sem hefur ekki komið nærri svona tækni. Það
hlýtur að vera stjórnborðsmaðurinn, sem er aðalstjarn-
an, þessi í samsetningarverkstæðinu. Svo er annað í
þessu. Á hin náttúrlegu hljóðfæri framleiðir þú sjálf-
ur tóninn. - Það er hægt að þekkja menn á tónin-
um í því tilfelli, en í tilfellinu með rafmagnshljóð-
færi þá er það ekki hægt. Persónuleikinn kom í gegn
hér áður, en fjandinn hafi það, slíkt er ekki unnt, þeg-
ar tónninn er búinn að fara í gegnum allt þetta rán-
dýra dót.
— Þú hefur þrátt fyrir þetta alltaf verið fordóma-
laus gagnvart hvers konar tónlist?
— Það er eitt, sem ég get sagt þér. Ég hef verið
með í að spila músik frá 15. öld fram á þennan dag.
Jazz hefur mér alltaf verið hugljúfur. Þar sem ég á nú
ekki plötuspilara, þá er mín eina jazzplata (tónlistin
úr Benny Goodman Story) heima hjá syni mínum og
tegndadóttur. Þau spila hana líka iðulega fyrir mig,
þegar ég kem í heimsókn. En jazz spilaði ég aldrei á
fiðlu. Það eru mjög fáir sem hafa náð því. Fiðluskól-
inn, sem er mjög strangur, er svo allt öðru vísi, leyfir
ekki að menn vendi sér yfir í þá músik, nema þá segja
skilið við klassikina alveg. Sven Asmundsen hefur
sennilega náð eina lengst, en lærifaðir hans var eigin-
lega negrinn Stuff Smith. Joe Venúdí var bara sin-
fóníugæi. Það var ekki nóg og ekta jazzleikari.
— Ertu nokkuð að hugsa um að setjast í helgan
stein?
— Nei, ég leik fram í andlátið. Spila enn minn
fulla tíma.
— Er nokkuð sem þér er minnisstæðara en annað
frá gömlum dögum?
— Vertu nú ekki að koma með samvizkuspurning-
Framh. á bls. 22.
15