Tónamál - 01.02.1977, Blaðsíða 12

Sveinn 'inn ungi
Sveinn Ólafsson fæddist 6. nóvember 1913 vestur á
Bíldudal, og telur hann sig vera Vestfirðing í húð og
hár, enda séu mikil áhöld um það, hvort nokkur er-
lendur fiskikarl hafi nokkru sinni tekizt að tæla for-
mæður hans. Móðurættin er sú eina, sem er örugg, og
því tómt mál að tala um beina karlleggi.
Sveinn er þar vestra unz foreldrar hans taka sig upp
og flytja til Reykjavíkur, en þá er piltunginn 13 ára.
Faðir hans hafði verið skipstjóri á skútum og Sveinn
hafði munstrað aðeins 10 ára gamall og á hann sjó-
fer-ðkbók upp á það. Þannig hefur hann snemma skák-
að stórmennum eins og Guðmundi Hagalín, þó hann
hafi ekki haft eins mörg orð um afrekin síðar.
— Langaði þig til að verða skipstjóri?
— Jú, það er nú líkast til, en það var nú bara svo,
að skömmu eftir komuna hingað suður, þá skellur
kreppan á. Þá var helvítis auðvaldsskipulagið ekki
bara búið að svíkja mig, heldur allt mannkynið. Þeir
tóku upp á því að brenna kaffi í henni Ameríku, suð-
ur í Brasilíu og annað slíkt. Það urðu margir rauðir í
þá daga, og ennþá eru einhverjir þeirra á lífi og hafa
verið nefndir Kreppukommar.
— Telur þú þig til þeirra?
— Já, tvímælalaust, og mér líkar það prýðilega og
er vel sæmdur af.
— Nú eru margir róttækir í æsku en verða svo
konservatífir með aldrinum. Það á ekki við þig?
— Ja, róttækur og róttækur. Eigum við ekki að tala
heldur um vinstri og hægri. Það eru til róttækir vinstri
og hægri menn. Það fer eftir skapferli og við hvern þú
talar.
— Fórstu í skóla þegar suður kom?
— Æi, nei. Eg hafði verið í barnaskóla fyrir vestan
og lokið honum. Síðan tóku við svona kvöldskólar eft-
ir efnum og ástæðum. Það var ekki á allra færi á þeim
árum að ganga í menntaskóla. Það voru helzt börn
embættis- og kaupmanna.
— En varstu byrjaður að leika á hljóðfæri?
— Mamma spilaði á orgel og önnur hljóðfæri voru
12
Sveinn Ólafsson.
ekki í nánd, en það var þó strákur þarna, sem spilaði
á harmoniku. Eitt sinn, þegar faðir minn fór suður, þá
bað mamma hann um að kaupa nikku handa strákn-
um, mér. Hann kom svo með eina tvöfalda til baka -
þú veizt þessar, sem hljómuðu öðru vísi þegar þær
voru dregnar út en inn. Það merkilega var, að ég gat
spilað á böllum á þetta.
— Hvernig varð svo þróunin hjá þér í hljóðfæra-
leiknum?
— Nú, ég hafði óskaplega gaman að þessu. Eitt
sinn kom Bjarni Böðvarsson, sem var fæddur á Hrafns-
eyri handan við Arnarfjörðinn, þarna vestur ásamt
vini sínum, Karli Matthíassyni fiðluleikara. Þeir
TÓNAMÁL