Vinnan - 01.03.1943, Page 22

D. RUSSELL
AÐ BAKI VÍGLÍNUNNAR
Vladimir Dimitrovich Vassilief sat í blaSsölustöð
sinni, þögull og hugsandi. Hann hafði hreiðrað um sig
á horni Lieberstrasse, einni af útgötum Berlínarborgar,
þar sem fjöldi var af allskonar knæpum og næturum-
ferð mikil.
Það voru að vísu engir auðkýfingar, sem sóttu þess-
ar knæpur, en þær drógu til sín því meira af þeim, sem
lægra voru settir í þjóðfélaginu.
Og Vassilief kunni vel við sig þarna. Viðskipta-
mennirnir, sem fram hjá fóru, voru örlátari á skilding-
ana, eftir nætursvallið á knæpunum, en þeir, sem fyrr
voru á ferli á kvöldin. Og meðan beðið var eftir þeim,
hafði hann tíma til að hvíla hugann í ríki minninganna
og draumanna.
Og draumarnir voru honum lífsnauðsyn. Það voru
þeir, sem höfðu veitt honum kjark á hinum löngu út-
legðarárum og fleytt honum gegnum örbirgðina, sem
bugað hafði svo marga af félögum hans og samherjum.
Þótt aldurinn væri ekki hár, aðeins 50 ár, höfðu
þjáningar liðna tímans sett ellimörk á svip hans. En
síðustu mánuðina hafði hann yngzt upp að nýju og
nú brann í æðum hans sársaukakenndur órói. Loks var
fyrstu af atvinnurekendum almennt, en flestir munu
þó að lokum hafa undirritað loforð um að fylgja kaup-
taxtanum, sem félagið hafði auglýst.
Félagið starfaði í fyrstu af talsverðum áhuga, en
upp úr aldamótunum fór smám saman að dofna yfir
starfsemi þess, eftir að Anton lét af formennskunni og
Jóhannes Oddsson flutti til Reykjavíkur. Að síðustu
lognaðist það út af, líklega á árunum 1901—02.
í ársbyrjun 1904 hefur félagið starfsemi að nýju
undir forustu Hermanns Þorsteinssonar, síðar kaup-
manns á Seyðisfirði. Var nafni þess jafnframt breytt
og hefir félagið heitið síðan Verkamannafélagið Fram.
í byrjun var félagið fámennt og starfsemi þess í mol-
um, en eftir 1912 verður breyting á þessu til batnaðar
og félagatalan vex.
Alls eru nú í félaginu um 190 meðlimir.
Arið 1932 var stofnuð sérstök kvennadeild innan vé-
banda félagsins, en deild þessi var lögð niður aftur, eft-
ir að stofnað var, árið 1938, sérstakt verkakvennafélag
á staðnum, Verkakvennafélagið Brynja. I því félagi
eru nú um 90 meðlimir. F. H.
hefnd að koma fram fyrir skort hans og örbirgð,
grimmileg hefnd fyrir vonirnar, sem brugðizt höfðu
og draumana, sem aldrei fengu að rætast.
Hann las með athygli í blöðunum fréttirnar frá Rúss-
landi. Einmitt þetta hafði hann þráð — hefnd yfir þá,
sem spillt höfðu lífi hans, hefnd fyrir fátæktina, út-
legðina og einstæðingsskapinn.
Þennan hefndarþorsta hafði hann gróðursett í huga
sonar síns frá barnæsku, hatrið hafði frá byrjun verið
grunntónninn í uppeldi hans, hatrið til Bolshevikkanna,
sem höfðu rænt þá eignum þeirra og flæmt þá í útlegð.
Og barátta hans hafði borið árangur. Nú var draum-
urinn að rætast. En fregnir dr. Göbbels af hrakförum
rússneska hersins sefuðu aðeins um stundarsakir hið
takmarkalausa hatur hans — eins og saltur svaladrykk-
ur; hefndarþorstinn varð því ákafari sem meira var
drukkið. Hatrinu varð nú ekki svalað lengur með boð-
orði hefnigirninnar: „auga fyrir auga og tönn fyrir
tönn.“ Fyrir auga heimtaði hann augu og tennur fyrir
tönn.
Sonur hans var á austurvígstöðvunum — til þess að
krefjast réttar síns. Undir forustu nazistanna skyldi
ránsfengurinn verða endurheimtur, með margföldum
rentum.
Hann þráði þessi reikningsskil. Þau voru takmark
hans í lífinu og þegar því takmarki væri náð, skyldi
hann brenna til ösku þetta viðbjóðslega dagblaðarusl
og gera drauma sína að veruleika, eins og prinsinn í
æfintýrinu.
Hann leit einu sinn enn yfir fréttadálkinn frá Rúss-
landi — teigaði þar hvert orð, eins og þyrstur maður
svaladrykk. Því næst spennti hann á sig heyrnartólið
frá litla viðtækinu sínu, sem sonur hans hafði smíðað.
Hann hafði verið þjálfaður í því sérstaklega, að smíða
slík tæki — örlítil ferðatæki, sem hægt var að heyra
fréttir á frá öðrum löndum — ósannar fréttir auðvit-
að — frá Rússum komu að minnsta kosti engar sannar
fréttir.
Hann fylltist aðdáun, er hann hugsaði til sonar síns.
Spengilegur var hann á velli, eins og þýzkur herforingi,
en draumlyndur, eins og Rússi, þegar hann reikaði
með föður sínum um horfin minningalönd, til fornrar
auðlegðar, til kvenna og óhófslifnaðar, þar sem bænda-
stéttin var aftur orðin ambátt hinna ríku — eins og
vera bar.
20
VINNAN