Gisp! - 01.12.1992, Blaðsíða 47

ádeilukennd og illkvittin saga, sem
skiptist í sjö kafla. Denis lætur þar
skarast á meistaralegan hátt örlög
bóksala, sem la&ast aö ungum
stúlkum, ungs manns, sem er Ijótur og
lostafullur, gjaldþrota a&alsmanns og
FRANC
nokkurra annarra heldur ófélegra
leikenda í gamanleik mannslífsins. I
þessu bindi verður tónninn áleitnari,
beittari, og maður fær það á
tilfinninguna að hið sanna eðli Denis
sé að koma i Ijós.
Luc Leroi er geðþekk andhetja.
Þessi ungi og einhleypi naggur er
dálítið kærulaus, siblankur, en þó ekki
um of, og til i ævintýrin. Hann er sem
sé besta skinn og hættir til að verða
ástfanginn. Með blöndu af skepnu-
skap og samúð lætur Jean-Claude
Denis hann flækjast inn i aðstæður
þar sem hann stingur svolítið í stúf við
umhverfið, eins og á fatafelludans-
stöðum eða á kvikmyndasviði. Leroi
reynist þrátt fyrir allt hafa sina töfra.
Frá þvi hann byrjaði feril sinn i
stuttum sögum i svarthvitu þar til hann
lenti í glæstum ævintýrum í lit hefur
hann a. m. k. heillað fleiri og fleiri
lesendur.
Nýjasta bók Denis, sem nefnist
L'Ombre aux tableaux („Skuggahlið
málverkanna") tengir saman tvo
heima sem báðir eru jafn dularfullir,
heim rónanna og heim listarinnar.
Það sem tengir þessa tvo heima er
draugur. I hinum fyrri á enginn krónu,
í hinum síðari velta menn milljónum.
Enn sýnir Denis að hann er glöggur
athugandi nútímalífsins og fyllir
frásögn sína með safaríkum smá-
atriðum sem gera það að verkum að
skáldskapurinn fær næstum á sig svip
sannsögulegrar frásagnar.
■i æddur í Lézignan árið 1948.
____ Régis Franc er mjög hlédrægur
og lítið gefinn fyrir að ræða um
sjálfan sig. Þar að auki er honum
meinilla við að útlista verk sín. Það er
því ekki hlaupið að því að sýna fram
á samræmið í fjölbreytilegu verki
hans, enda er þessum Suður-Frakka
ærið margt til lista lagt: hann sveiflast
milli hreinna formtilrauna og harðrar
ádeilu, milli bókmenntalegra tilhneiginga og myndrænnar hreinlínustefnu, sem
kemur einkum fram í pastelmyndum hans; milli þess að skrá stjórnmálasögu
samtímans og lýsa ástalífi samborgaranna. En út úr hverju sem hann gerir skín
áköf löngun til að fá einhvern botn í veruleikann.
Franc kemur fyrst fram sem höfundur stuttra sagna. I fyrstu bók hans,
Histoires immobiles et récits inachevés („Kyrrstæðar sögur og ófullgerðar
frásagnir"), eru sögurnar sjaldnast meira en sex síður
eða svo. Höfundur blandar þar saman alls konar
tilvísunum í teiknimyndasögur, málverk, kvikmyndir,
bókmenntir ... En athyglisverðast er hvernig höfundurinn
breytir sífellt uppsetningunni og spilar saman texta og
mynd. Leikreglur myndasögunnar eru notaðar á
skipulegan hátt og af hugkvæmni sem minnir einna
helst á Windsor McCay.
Régis Franc nær til miklu breiðari lesendahóps
þegar hann birtir sögu sína Café de la Plage
(„Strandarkaffi") sem framhaldssögu í víðlesnu
Parísarblaði. I sögunni ríkir andrúmsloft sem þekkt er úr
verkum bandarískra Suðurríkjahöfunda: Faulkner,
Capote, McCuller o.s.frv. Nýjar sögur í sögunni taka
sífellt við, hver innan í annarri, hver af annarri. Með aðalhlutverkin fara hérar,
svín og hænsni.
Marcel Dassault var franskur hægrimaður, þingmaður og deildarforseti í
franska þinginu, blaðakóngur, sem skrifaði stundum í blöð sín, en var þekktari
sem hönnuður flugvéla sem bera nafn hans. Régis Franc greip upp þennan
margfræga öldung og gerði úr honum undir nafninu Marcel frændi dæmigerðan
ráðríkan auðkýfing, eins konar Jóakim frænda sem á það til að verða dálítið
gloppóttur. Myndasagan, sem hætti að koma út eftir lát fyrirmyndarinnar, sýndi
að höfundurinn, sem ýmsir höfðu afgreitt sem draumlyndan og veigalítinn
heimsmann, bar gott skynbragð á ádeilu.
Um svipað leyti kom út Bonjour ma chérie („Sæl, elskan"), eitt besta
handrit hans, svíta með hárfínum tilbrigðum um tál, kaldhæðni og vonbrigði, 1
stuttu máli um vandann að lifa og elska í lok 20. aldar. Myndasagan fer
stundum út úr skáldskapnum og yfir í sannsögulega frásögn. I litlu safnriti, sem
kom út um miðbik 9. áratugarins, og í tímariti („Corto"), sem helgað var mynda-
sögum og ferðasögum, myndskreytti Régis Franc texta rithöfundarins og
blaðamannsins Jean-Marc Terrasse. Þessari samvinnu eigum við að þakka
nokkrar síður um Egyptaland, verkið Vienne-Venise-Trieste („Vínarborg-Feneyjar-
Trieste") sem fjallar um þrjár borgir, sem voru táknrænar fyrir gömlu Evrópu,
meðal þeirra sem eiga hvað mest af bókmenntalegum minningum.
Fæddur í París árið 1952. Þversögn: þessi húmoristi kemur á framfæri
___ sveigjanlegu handbragði sínu, skopteiknarahæfileikum og trúðanefjum í
blaði sem helgað var hrollvekjum og vísindaskáldsögum: „Métal Hurlant", og
heldur tryggð við það frá 1976-1987. Söguhetjur hans, sem eru ungar og
geðþekkar, hrifnar af rokktónlist og kunna að bjarga eigin skinni, hafa gert hann
að uppáhaldi menntskælinga. Vinsælasta söguhetjan, Lucien, er nú búin að fá
samkeppni frá Manu, nýrri sögupersónu sem hóf feril sinn í sjónvarpi. Margerin,
sem er ágætur brandarakarl, hefur náð að höfða til breiðs lesendahóps með því
að fjalla á nærfærinn hátt um franskt alþýðufólk.
Fyrsta sagan, sem birtist eftir hann, var Simone et
Léon („Simone og Leon"). Söguhetjur Margerins, sem
eru verkafólk eða smáborgarar, eru oftast nær fólk á
sextugsaldri sem lifir einhæfu lífi í smáíbúðahverfum. I
því hvernig hann teiknar ósköp venjulega Frakka kemur
fram glöggt næmi fyrir hversdagsleikanum. Undirföt,
inniskór og krullupinnar; blúndudúkar með minningum
um sumarleyfi og klukkan á arinhillunni: föt og hlutir
sem mynda umhverfi sem allir kannast við. Nema að
páparnir hjá Margerin Imynda sér stundum að þeir séu
njósnarar eða heimsdrottnarar...
Lucien, kallaður „Lulu", er að því er virðist
einkasonur foreldra sem falla að þessari lýsingu. Hann
er ungur og einhleypur í stórborginni og lifir af
tilfallandi vinnu og tíðarandanum. Hann þekkir áþján
hversdagslífsins, og ásamt félögum sínum, Ricky, Gillou, Riton og öðrum, skiptast
á hjá honum lélegir tónleikar og misheppnaðar ráðagerðir. Samt er hann alltaf
jafn óforbetranlega bjartsýnn. Og það er einmitt það sem gerir hann svo
viðfelldinn. Og við augnaráð Súsíar eða smátúr á Harley Davidson-mótorhjóli
gleymir hann öllum áhyggjum.
Unga fólkið er aðalmarkhópur auglýsinga. Til að ná til þeirra er ekki
sparað neitt sem tilheyrir heimi unga
fólksins. Meðal myndasöguteiknara er
Margerin í einna mestum metum.
Teikningar hans eru læsilegar, hann
vinnur með staðlaðar manngerðir og
góðmennskan, sem skín af sögu-
persónum hans, gera hann að áhrifa-
miklum myndmiðlara. Margerin hyllir
og selur stóru málin og litlu gleði-
gjafana í samtímanum, frá almenn-
ingssamgöngum til blóðgjafa, að
viðbættu tyggjói og gallabuxum.
Japanskar teiknimyndir flæða nú
um franska sjónvarpsskjái. Manu kom
fram árið 1990 sem einskonar skap-
andi vin í eyðimörk. Hann er ný
sögupersóna sem Margerin hugsaði
upp alveg sérstaklega; hann er
dæmigerður vandræðaunglingur, sem
gefur ekki gott fordæmi og er sérfræð-
ingur í alls konar klúðri og mann
hryllir meira að segja við rámri rödd-
inni! Þessi söguhetja, sem kom fram
jafnhliða í sjónvarpi og myndasögu-
bókum, og er að vísu vandræðagerpi
en besta skinn inni við beinið, virðist
ætla að verða ný stjarna á himni
Margerins.
Sú nýja kynslóð teiknara, sem
tengdist „Métal Hurlant" (Margerin,
Vuillemin, Jean-Claude Denis, Serge
Clerc, Dodo og Ben Radis, Denis
Sire, Tramber og Jano ...), safnaðist
saman undir merkjum rokk-mynda-
sögunnar. Rokkmenningin gegnsýrir
sögurnar sem þeir teikna: átrúnaðar-
goðin, hóparnir, útlitið og alls konar
smáhlutir. Ekki furða þó að sumir hafi
sjálfir troðið upp. Hljómsveitin þeirra,
Dennis Twist, náði í sæti á 50 laga
vinsældarlistanum; Margerin er söng-
varinn, og bregður líka fyrir sig kasta-
níettum, maraccas og tambúrínu.
K æddur í París árið 1945.
“ Bourgeon, sem er vandvirkur og
allt að því haldinn fullkomnunaráráttu,
vinnur við myndasögur eins og hand-
verksmaður sem starfar í gamal-
grónum anda. Það kemur ekki á óvart
MARGERIN
að hann skuli hafa unnið hjá gler-
meistara. Ahugi hans á fortíðinni
leiddi til þess að hann myndskreytti
43