Morgunblaðið - 29.04.2021, Blaðsíða 26
26 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 29. APRÍL 2021
Sigurður Bogi Sævarsson
sbs@mbl.is
„Til að fylgja eftir umdeildum til-
lögum að samfélagsbreytingum þarf
kjark, eins og er í Viðreisn. Þar er
fólk sem þorir að sigla á móti
straumnum. Mér hugnast illa for-
ræðishyggja. Þó eigum við að skapa
hér sterkt velferðarkerfi sem allir
hafa aðgang að, sérstaklega þau sem
standa höllum fæti,“ segir Guð-
brandur Einarsson, oddviti á fram-
boðslista Viðreisnar í Suður-
kjördæmi.
Jafnaðarmaður í Viðreisn
Skipan lista Viðreisnar var kynnt í
síðustu viku og er þar að finna fólk
víða úr Suðurkjördæmi. Sjálfur er
Guðbrandur úr Reykjanesbæ, hvar
hann hefur verið bæjarfulltrúi um
langt árabil.
„Ég hef lengi sinnt samfélags-
málum, bæði sem bæjarfulltrúi og í
rúma tvo áratugi innan verkalýðs-
hreyfingarinnar. Ég mat það svo,
eftir að hafa fengið áskorun um að
gefa kost á mér, að fyrri reynsla
gæti verið gott veganesti í lands-
málum og að ég gæti nýtt hana, ein-
hverjum til hagsbóta. Opinber
stjórnmálaþátttaka mín hófst þegar
ég árið 1996 gekk til liðs við Alþýðu-
flokkinn, sem varð síðan hluti af
Samfylkingu eins og kunnugt er.
Þar var ég til ársins 2010 þegar leið-
ir skildi,“ segir Guðbrandur sem síð-
ustu ár hefur verið bæjarfulltrúi
framboðsins Bein leið.
„Það hefur blundað í mér að stíga
aftur inn á flokkspólitískan vettvang
og þegar ég var búinn að taka
ákvörðun um það þá var einfalt fyrir
mig að velja Viðreisn. Mér hugnast
frjálslyndið sem Viðreisn stendur
fyrir og sú mannvirðing sem er í
stefnumálum í flokknum. Ég er jafn-
aðarmaður í Viðreisn.“
Mikilvæg verkefni
ekki fjármögnuð
Nú lætur nærri að fjórði hver
maður á Suðurnesjum sé án atvinnu.
Hvað geta stjórnmálin gert?
„Við, hér suður með sjó, höfum
alla tíð búið við sveiflur í atvinnulíf-
inu,“ segir Guðbrandur. „Hér var til
staðar öflugur sjávarútvegur sem að
mestu er horfinn nema þá í Grinda-
vík. Ameríski herinn hreiðraði um
sig hér á sínum tíma sem veitti þús-
undum vinnu og fór síðan 2006 án
mikils fyrirvara og skildi eftir sig
djúp sár. Nú er það flugstöðin sem
mestu ræður um hvernig okkur
farnast og við lifum við þau ruðn-
ingsáhrif sem slíkur vinnustaður
hefur á aðra starfsemi.“
„Við vitum að það er margt sem
hægt er að gera og þarf að gera til
þess að styðja við og styrkja sam-
félögin á Suðurnesjum. Mikilvæg
verkefni hér á svæðinu, sem ríkinu
ber að sinna, hafa ekki verið fjár-
mögnuð. Hér bíður að byggja nýtt
hjúkrunarheimili og heilsugæslu
hefur ekki verið sinnt eins og vera
ber. Þúsundir Suðurnesjamanna
leita eftir heilbrigðisþjónustu á höf-
uðborgarsvæðið, því það má ekki
skoða að hleypa hér að einkarekinni
heilsugæslu eins og í Reykjavík, þótt
hin opinbera heilsugæsla anni ekki
íbúafjöldanum hér,“ segir Guð-
brandur og heldur áfram:
„Auknir fjármunir til löggæslu
renna að mestu til löggæslu í flug-
stöðinni en ekki til almennrar lög-
gæslu á svæðinu. Bið er eftir að
breikkun Reykjanesbrautar verði
lokið. Bæði myndu skapast hundruð
starfa hér á svæðinu ef framlög frá
ríkinu væru eðlileg og réttmæt, en
einnig myndu sterkir innviðir og
samgöngur stuðla að auknu jafn-
vægi í samfélaginu, sem yrði hvetj-
andi fyrir fólkið hér að skapa sín eig-
in atvinnutækifæri.“
ESB er tækifæri bænda
Innganga í ESB og nýr gjaldmiðill
eru mikilvert atriði á stefnuskrá Við-
reisnar. Nú líta margir svo á að slíkt
sé öndvert hagsmunum landbúnaðar
og sjávarútvegs. Aðild að ESB er
umdeild og mætir andstöðu m.a. í
dreifbýlinu, en sjálfur telur Guð-
brandur að innganga í bandalagið
gagnist bændum jafnt sem öðrum.
„Bændur þurfa stöðugleika. Ég
kannast ekki við að bændur, t.d. í
Finnlandi, Danmörku og Svíþjóð,
barmi sér mikið og vilji út úr ESB.
Það eru ýmis tækifæri fyrir bændur
innan ESB sem myndu nýtast land-
búnaðarhéruðum á Suðurlandi. Til
dæmis eru ýmsir sjóðir sem styðja
við landbúnað á köldum svæðum
sem gætu og munu nýtast á Íslandi.
Þá liggur fyrir að Íslendingar muni
einir hafa afnot að fiskimiðunum í
kringum Ísland vegna veiðireynslu
sinnar. Allt annað er bara hræðslu-
áróður til þess að verja sérhags-
muni. Viðreisn hefur nú lagt til að
farið verði í þjóðaratkvæðagreiðslu
um framhald viðræðna að ESB og
ég fæ ekki séð að hægt sé að setja
sig upp á móti því. Það getur varla
skaðað að skoða hvað standi Íslend-
ingum til boða,“ segir Guðbrandur
sem vill eftir næstu kosningar frjáls-
lynda miðjustjórn sem er tilbúin í
breytingar á samfélagsgerðinni til
hagsbóta fyrir alla.
Sérhagsmunir ráða miklu
Viðreisnarfólk segir gjarnan að
stjórnmálin þurfi að snúast í ríkari
mæli um sameiginlega hagsmuni. Í
því sambandi má minna á að Ásgeir
Jónsson seðlabankastjóri sagði ný-
lega að Íslandi væri að stóru leyti
stýrt af hagsmunasamtökum. Það
viðhorf segist Guðbrandur að
nokkru taka undir.
„Aðgangur að auðlindum þjóð-
arinnar hefur fært ákveðnum hópum
mikil auðæfi sem í krafti fjármagns
ráða miklu. Fyrsta skrefið sem hægt
væri að taka væri t.d. að tímabinda
úthlutun veiðiheimilda eða gera
kröfu um að allur veiddur fiskur fari
á markað. Misvægi atkvæða hefur
einnig fært ákveðnum stjórn-
málaöflum meiri völd en innistæða
hefur verið fyrir og það hefur haft
veruleg áhrif á þjóðfélagið. Þrátt
fyrir að ákveðin skref til úrbóta hafi
verið stigin er enn verk að vinna.“
Sterkir innviðir
skapa jafnvægi
- Leiðtogi Viðreisnar í Suðurkjör-
dæmi - Hugnast illa forræðishyggja
Morgunblaðið/Sigurður Bogi
Stjórnmál Til að fylgja eftir umdeildum tillögum að samfélagsbreytingum
þarf kjark, eins og er að finna í Viðreisn, segir Guðbrandur Einarsson.
Morgunblaðið/Sigurður Bogi
Reykjanesbær Strætin í Keflavík.