Skólablaðið - 01.04.1976, Blaðsíða 11

FAÐIR.
a) Hinum hafði alltaf liðið hálfilla í viðurvist
Herra Pjeturs. Herra Pjetur var leiðinlegasta
fyrirbæri sem guð hafði skapað. Að visu voru
brandarar hans enn leiðinlegri, en þá hafði Herra
Pjetur sjálfur hannað, og skaparinn hvergi lagt
hönd á plóg. Hinn horfði á eftir Herra Pjetri,
sem hafði niðurlægt og gert grín að hinum með
þessum týpiska Herra-Pjeturs-brandara um katta-
tangóinn í ballettheimilinu við Faxaskjól. Hinn
horfði á eftir Herra Pjetri velta yfir þröskuld-
inn. Ef Herra Pjetur hefði haft augu á hnakkanum
og verið æfður í varalestri, hefði hann sjeð hinn
hrópa á eftir sjer: "Farðu til Helvítis. Farðu
til Helvítis." Og Kórinn brýndi raustina.
b) Herra Pjetur var í salernisferð. Þessir ungu
læknar eru nú ekkert allt of snjallir. Þótt
flestir þeirra kysu reyndar Ihaldsbandalagið,
voru þeir yfirleitt of frjálslyndir og ein-
beittu sjer ekki nóg við að koma fjármagninu
í sterkar hendur. Það var þó i lagi að hafa þá
i klúbbnum meðan þeir ógnuðu ekki veldi hinna
eldri. Herra Pjetur nálgaðist salemið hægum
vaggandi skrefum. Hann yrði nú að fara að mæl-
ast til stækkunar toilettklefanna. Best væri
að flytja tillögu um það á næsta klúbbfundi.
Þessum þungu vangaveltum olli kúluvömbin góða,
sem ógnaði salernisklefunum á sama hátt og
klæðskerasaumuðu fötunum. Það gekk jafnvel enn
verr en siðast að troða sjer inn á klósett.
Sitjandi á kvartandi og kveinandi salernis-
skálinni, samdi Herra Pjetur stutta og kjarn-
yrta tilíögu um stækkun toilettklefanna. Kúlu-
vömbin gerði allt hvað hún gat til að koma í
veg fyrir að Herra Pjetur lokaði að sjer, en
ljet þó undan síga að lokum. Ansans þrengsli
eru þetta. Herra Pjetur fann til fiðrings
einhvers staðar í brjóstholinu. Það var jafnvel
eins og haldið væri þjettingsfast utan um
hjartað. Herra Pjetri leið þó undarlega vel
þama inni, ekki síst þegar veggirnir urðu mjúk-
ir og tóku að svigna undan kúluvömbinni. Þeir
fjarlægðust og tóku hina fjölbreyttustu liti.
Herra Pjetri leið eins og i heljarstórum sal.
Honum fannst eins og hann kallaði á hjálp,
en til hvers, vissi hann ekki. Líllegast var
þetta ímyndun ein. Herra Pjetur. Herra Pjetur.
Hann heyrði kallað eins og úr fjarska. Herra
Pjetur. Er eitthvað að? Herra Pjetur. Það var
þá enginn tagaftsburður. Jeg hef þá kallað.
En hvers vegna skvldi jeg vera að svara þessum
vanhugsuðu spurningum? Mjer líður betur en
best verður á kosið. Hann heyrði stanslaus
hróp og köll, en sífellt daufari og fjarlægari,
jafnframt sem hann hitnaði smám saman að inn-
an, uns engu líkara var, en innvolsið stæði
í björtu báli. Andskotans hiti. Jeg held að
best sje að hrópa á hjálp. Það er of seint,
Pétur. Hvur er það sem vogar sjer að ávarpa
mig svo dólgslega. Jeg heiti Herra Pjetur, og
líð ekki að láta kalla mig bara Pétur. Herra
Pjetur fann nú að hann var á fleygiferð ,
ýmist áfram, aftur á bak eða niður. Það var
eins og hundruð lítilla púka með þríforka
ýttu honum eftir löngum steikarofni með hátt
stilltum undirhita. Sleppið mjer. Hvað í Hel-
víti eruð þið að gera? Þeir ráku allii? upp
skerandi hlátur, sem nísti gegnum merg og bein,
og þróaðist út í ískrandi hróp, sem enduðu
i öskrandi væli. Herra Pjetur sá nú framundan
sjer gríðarstórt hásæti, sem'i sat sá ljótasti
maður, sem hann hafði sjeð um ævina. I fyrsta
lagi er ég ekki maður og í öðru lagi er ævi
þín minningar einar, og þar af leiðandi
hefurðu ekki séð mig um ævina.
Herra Pjetri brá svínslega. Hann vonaði að
sjer rynni kalt vatn milli skinns og hörunds.
Hér er ekkert kalt vatn að fá, en þú getur feng-í
ið ofgnótt af heitu vatni, helst yfir suðumarki.
Þá verður þú að tappa þvi af hitaveitunni eða
kolakatlinum. Ef þig langar að vita það, þá
ertu hér vegna misgjörða þinna i lifenda lifi.
Hugmyndin er að þú staflir kolum i ketilinn.
Hvað finnst þér um það? Mikil felmtran greip um
sig hjá Herra Pjetri. Hvernig átti hann að bregð
ast við slíkum gurfansfréttum? Þögn. Ertu með
klukku í eyrunum, þarna mörvambi, eða tunguskert
ur? Hvaða andskoti er þetta, sem nefnir mig
slíkum ónöfnum? Heldur hann að við sjeum í leik^
húsi? Jeg hef tæpast tíma til að grínast með
slíkum hásætadjöflum. Best að spyrja hann um
leiðina út. Ha, ah, ha, þú ert ansi skreipur á
skúminu, Pétur. En svo við tölum í fyllstu al-
vöru, þá stendur þú á þessari stundu tæpri meðal
-Kjarvalsmyndarlengd frá þeim, sem af mörgum
hefur verið kallaður óvinurinn. Þó eru flestir
menn minir bestu vinir, og efst á vinsældalista
Herra Pjetur, einn af þeim finnl í klúbbnum.
mínum er sjálfur Pétur Þorbergsson. Sá svarti
veifaði framan i Herra Pjetur þykkum bunka af
venjulegum vélritunarpappir. Fremst í staflanum
var eins konar heiðursfélagatal. Þar var efst
mynd af Herra Pjetri, og hjá henni gylltu letri
PÉTUR ÞORBERGSSON. Ert þetta ekki þú? Herra
Pjetur gaut augunum tortryggnislega á Surt, síð-
an á skjalið. Hvaðan hefur andskotinn komist
yfir fermingarmynd af mjer. Jeg þekkist varla.
I hvitum kyrtli, efst á einhverjum djöfulsins
lista. Ógeðslegt kvikindi. Það var ágætt, ég
var ekki viss um að rétti-maðurinn væri á ferð-
inni. Vendum okkur þá að meginkjarnanum, Pétur..
.Herra Pjetur, ef jeg mætti leið...Þegiðu Pétur.
Hér heitirðu Pétur. Þetta var öskrað. Röddin
var hreinræktaður komett eða trompett samfara
þvi að bleikglóandi naglbitur beit Herra Pjetur
■samviskusamlega i fingurinn. Ah, djöfull.
Varstu að tala við mig? Ekki svara. Eftir að
þér fór að safnast auður. Eftir að þú fórst að
ljúga konu þína uppfulla af... Jeg er kristinn
■maður og lið ekki... Þegiðu Pétur. Trompett,
kornett, básúna og naglbitur. Kristinn maður.
Hah. Kristinn maður. Heyrðuð þið þetta strákar?
Þessu spurningarspjátri var auglýslega beint tij.
púkanna hundrað, sem óðar létu ánægju sína ótvi-
rætt í ljósi.með frábærum undirtektum. Hættið.
Hættið. Hvað viltu mjer? Þetta var betra.
Veistu það Pétur, að í stefnuskrá Ihaldsbanda-
lags heildsala stendur að Bandalagið skuli vera
Kristilegur, lýðræðislegur flokkur. Það er hvor-
ugt• Hvernig dirfistu...? Þegiðu Pétur. Trom-
pett, básúna, komett, fagott og naglbitur. Þú
veist sjálfur allt um lýðræðið í flokknum. Um
kristnina, efast ég að þú hafir nægri greind
eða gáfum af nokkurri tegund yfir að ráða, að
skilja og meðtaka minn boðskap. Bi'blíán er að
sjálfsögðu til á þínu heimili. Herra Pjetur sam-
sinnti því, þó hann vissi að svo var ekki. Hún
er mér afar mæt bók, trúirðu því? Ekki svara.
Og hana hef ég kannað örugglega mun betur en þú.
I Bókinni er að finna alla vitneskju sem til er
og hvert orð hefur sína meiningu og sannleik,
sem einnig ykkar alls-góðs-skilið klerkar hafa
ekki séð, og jafnvel afneitað. Drottinn sakast
þó ekki við slíkum smámunum. En, og taktu nú
vel eftir, þegar menn hunsa aðra eins grundvall-
ardæmisögu kristninnar, og þá um ríka unglinginn,
svo eitthvað sé nefnt....eða sagði Kristur ekki í|
þeirri sögu: "Jafnerfitt mun fyrir ríkan mann að
ganga inn i Himnaríki, og úlfalda að ganga gegn-
um nálarauga?" Ekki svara, þá er trúin á villi-
götum. Þeir eru ekki nema örfáir, skjólstæðingar-
nir Ihaldsbandalagsins, sem sleppa við að lenda
hér í vinnu nokkrar vertíðir. Mér líkar vel
hvursu heimurinn er alltaf að versna, og þú hef-
ur vægast sagt ekki verið neinn ljósgeisli i
dimmri veröld. Þú varst sannast sagna svarti sauð-|
urinn, týndi sauðurinn, sem góði hirðirinn leit-
aði og fann, en hva...? svarti sauðurinn vildi
ekki heim í góðu hjörðina, vildi ekki verða hvit-
ur. Þar áttirðu ekki heima. Þú hélst áfram að
þykjast kristinn, en svarta dulagervið var smátt
og smátt að útmá siðasta sanntrúaða blettinn. Þú
forðaðist kristið æði eins og heitan eldinn, uns
"klipp". Það má ekki skiljast svo, að ég hafi
komið nálægt, nei, ég vildi fyrir alla muni hafa
þig lengur á Jörðinni, en hjartaslag er einfalt
vopn, en áhrifaríkt sem Hann beitir oft. Finnst
þér það kannske óréttlátt? Ekki svara. Taktu nú
eftir. Þeir, sem hér lenda vinna þarft verk. Þú
veist, að í Jörðinni miðri er feikilegur hiti,
sem vermir vatnið í ofnum fjölskyldu þinnar, en
bræðir einnig grjót rauðglóandi, vellandi, svo aðl
móðir Jörð þarf ekki annað en að opna munninn, þá|
stendur úr henni spýjan, sem skelfir fjöll og
menn, en heillar í senn. Slðan koma jarðfræðingarJ
brosandi út fyrir eyru, í svissneskum gönguskóm
og fara að gleypa i sig vísdóm um innyfli jarðar.
Þetta móðurgubb er orðið jarðfræðingamatur. Vel
að orði komist, ekki satt? Ekki svara. Eins og þúI
veist, er þér ætlað að moka kolum í ketilinn góðaj
Hér er skófla. Strákamir sýna þér allt annað.
Þegar haugurinn er upp urinn, ertu laus, það er,
þá geturðu gengið inn í eilífa sælu. Kolabingur
þinn hljóðar upp á 65.000 tonn. Þinn Herra getur
svo reynt að semja unt minna, ef hann treystir sér|
til að taka við þér. Þar eð þú ert tvöfalt ill-
menni, færðu helmingi minni skóflu en aðrir, og
verður þá væntanlega helmingi lengur en hinir.
Farið með hann.
Herra Pjetur, elno af þeim finni í klúþbnum.
c) Herra Pjetur, einn af þeim fipni í klúbbnum,
stendur sveittur, orðinn grannur, jafnvel horaður,|
skítugur með skóflu i hendi. Hjá Herra Pjetri
stendur kolabingur, ógnvekjandi hár. Herra Pjetur
hefur verið að moka sleitulaust í heila mannsævi
úr bingnum í heljarstóran ketil, en haugurinn er
nær jafnhár og fyrir einni mannsævi. Þeir sem
næst Herra Pjetri standa heyra hann öðru hverju
blóta, en mestallan tímann hefur hann verið að
raula fyrir munni sjer, alltaf^sama lagið: "Min
kisa dansar tangó, tangó, tangó, ég trúað gæti að
margir vildu eiga slíkan kött." Herra Pjetur,
einn af þeim finni i klúbbnum brýndi raustina.
GREZNAROERÐ
Inn í 1jóðasamkeppnina barst fjöldi ljóða.
Akvað dómnefnd,- að veita þremur mönnum viður-
kenningu og varð eigi ágreiningur um úthlutun.
Guðmundur Karl Guðmundsson hlaut l.verðlaun
fyrir ljóð sitt Draumvaka. Ljóð Guðmundar er
ort i drukkinni dýrkun rómantikusins á hinum
suðrænu draumanóttum, Hugsunin er skýrt sett
fram og nær sér vel á strik með einstakri með-
ferð skáldsins á orðum, sem tengjast viðfangs-
efninu vegna skyldleika; samspil orðs og æðis
rennur út í hæfilegri blöndu. Ljóð skáldsins
þótti verðlaunahæfast vegna hinnar eindregnu
tjáningar á mjög skýrri hugsun, sem verkar á
lesandann líkt og hollt meðal með góðu bragði.
Dómnefnd gerði ekki upp á milli ljoða
Ölafs grétars Kristjánssonar og Guðna Bragasonar,
Ljóð Grétars, Litakassar, er frekar hrátt og
myndsnautt. Undirtónn þess lyftir því þó upp.
A dulúðugan hátt er þar fjallaðum tvo heima,
tveggja kynslóða, sem við nánari athugun eiga
sér hliðstæður. Hugmyndin er djúp og langt
hugsuð, en skáldið nær ekki að tjá hana nógu
skýrt. Hér vantar, að hönd fylgi huga eftir
og ljái hugsuninni hina veraldlegu vængi máls-
ins, lýsi og lifi. Ljóð Guðna er stutt og^hnit-
miðað, með einbeittu orðavali, laust við mál-
skrúð. Hugsunin mætti þó vera skýrari.
Fáar sögur bárust í keppnina. Aðeins ein iaxx
taldist verðlaunahæf, Pater-faðir, eftir Karl
Roth Karlsson. I sögunni er brotið upp á
skemmtilegan hátt hið hefðbundna smásöguform
með innskotssetningum sem endurteknar eru i
sífellu. Nístandi kímni og íroníu bregður
fyrir í sögunni, þó hefði seinni hlutinn að
ósekju mátt vera styttri.
Gunnar B. Kvaran.
Jón Finnbjörnsson.
Trausti Einarsson.
91