Rit Landbúnaðardeildar : A-flokkur - 01.10.1954, Blaðsíða 8

6
upplýsingar fengjust um mismunandi þunga uppskerunnar af hverri
kartöflu, um leið og mismunur kæmi fram milli reita hvers stofns.
Þeir útreikningar, sem gerðir voru á grundveíli tilraunanna, eru
byggðir á þeirri tölfræði eða statistik, sem kennd er við Bretana Fisher
og Yates, og tilraunirnar voru sömuleiðis lagðar út samkvæmt reglum
þeirra. Útreikningarnir sjálfir skipta minna máli í þessu sambandi en
árangrar þeirra, svo að þeim mun ekki nánar lýst hér.
Stofnarnir, sem teknir voru með í uppskerumagnstilraunirnar árið
1949, voru valdir úr samkvæmt útreikningum á stærð kartaflnanna, fjölda
þeirra og heildarmagni undir hverju grasi. Að þeir urðu jafn margir og
raun varð á, orsakaðist af því, að of fáar kartöflur voru þá til af hverjum
stofni.“
Sumarið 1950 var síðan breytt um fyrirkomulag þannig, að sett voru
niður öll afbrigðin í þreföldum samreitum með 5 kartöflum í hverjum
reit og eftir sem áður vegin uppskera undan 15 grösum, en tölufræðilegir
útreikningar gerðir samkvæmt raðskipunarkerfinu.
Við niðursetningu var haft 30 cm bil milli kartaflna og 60 cm bil milli
beða eða um 55 þúsund kartöflur á hvern hektara og útreikningar á kg af
ha. gerðir eftir því.
Rannsóknir.
Við val á nothæfu kartöfluafbrigði til almennrar ræktunar og neyzlu
þarf meðal annars að taka til greina bragðgæði og útlit kartöflunnar, nær-
ingargildi, ónæmi fyrir sjúkdómum, frostþol, geymsluhæfni, sprettutíma
o. fl., en þó einkum uppskerumagn afbrigðisins í þeim landshlutum, þar
sem ræktun skal framkvæmd. Leiða slíkar rannsóknir í ljós, hvort eitt-
hvert afbrigði sé svo uppskerumikið, að taka megi það fram yfir annað
viðurkennt söluafbrigði.
Slíkar grundvallarrannsóknir hafa verið gerðar á framangreindum
afbrigðum, og skal þeim nú lýst í einstökum atriðum.
Uppskerumagn.
í eftirfarandi töflu er árleg uppskera á hektara birt fyrir hvert afbrigði,
sem ræktað var í tilrauninni, og aftan við þær tölur eru uppskeruhlut-
föll afbrigðanna miðuð við Eyvind sem 100. Síðan er birt meðaluppskera
hvers afbrigðis á hektara öll árin ásamt meðaluppskeruhlutföllum og að
lokum % smælki, sem er hundraðshluti af þyngd þeirra kartaflna af upp-
skeru afbrigðisins, sem falla í gegnum 30 mm sáld.
Elcki hafa öll afbrigðin verið jafnmörg ár í tilrauninni, en þeim verið
fjölgað eftir því sem leið á tilraunina. í þessari skýrslu þótti ekki rétt að
taka með afbrigði, sem hafa verið skemur en tvö ár til reynslu.