Heilsuvernd - 15.12.1958, Blaðsíða 18

110
HEILSUVERND
aftur út í blóðið). Margskonar eiturefni geta líka valdið
svipuðum skemmdum á lifrarfrumunum. Áfengi er eitt
þeirra efna.
Við neyzlu áfengis sezt fita í lifrarfrumurnar, og dreg-
ur við það úr starfsgetu þeirra. Af þeim sökum er var-
hugavert að taka inn svefnlyf undir áhrifum áfengis. 1
flestum svefnlyfjum eru eiturefni, sem lifrin gerir óskað-
leg, og stafar því aukin hætta af þeim, ef starfshæfni
lifrar hefir verið skert til muna. Sé áfengis neytt daglega
að einhverju ráði, fá lifrarfrumurnar aldrei ráðrúm til að
jafna sig. Er þá hætt við varanlegum skemmdum, sem
lýsa sér í því, að frumurnar skorpna og eyðast, og af því
dregur sjúkdómurinn nafn sitt, lifrarskorpnun. Gengur
þetta stundum svo langt, að það leiðir sjúklinginn til dauða.
Hér á landi er lifrarskorpnun mjög sjaldgæf, sem betur
fer. Á Norðurlöndum er hún einnig sjaldgæf. Samkvæmt
upplýsingum frá upplýsingaskrifstofu Sameinuðu þjóðanna
dóu 3—6 manns af hverjum 10.000 íbúum úr þessum sjúk-
dómi árið 1955. Árið 1956 varð hann hinsvegar 32 mönnum
að bana í Frakklandi og 28 mönnum í Portúgal, af hverjum
10.000 íbúa. Þessi sjúkdómur er m. ö. o. 5—10 sinnum tíð-
ari í þessum suðrænu löndum en á meðal Norðurlandabúa.
Islendingar hafa fengið það orð á sig, bæði hérlendis og
erlendis, að þeir kunni ekki að fara með áfengi. Sama orð
fer af Norðurlandabúum yfirleitt í suðlægum löndum.
Hinsvegar er bent á Frakka og aðrar Suðurlandaþjóðir sem
fyrirmynd í meðferð áfengis. Þar sé áfengis-„menning“,
sem við eigum að tileinka okkur.
Umgengni Islendinga við Bakkus er með þeim hætti, að
mikið ber á henni út á við. Menn drekka áfengi yfirleitt
til þess að verða hreyfir, til þess að finna á sér, verða
,,samkvæmishæfir“, og í litlum bæjarfélögum ber þá næsta
mikið á því, ef einhver fer yfir markið. Hinsvegar neyta
tiltölulega fáir áfengis daglega.
1 Fraklandi er áfengi daglegur drykkur á borðum flestra
manna, karla, kvenna og jafnvel barna á unga aldri. Er