Heilsuvernd - 01.12.1959, Side 9

HEILSUVERND
101
kolsýru og kolsýrling og fleira. Rétt innan við glóðina í
vindlinum eða sígarettunni eru bæði votar og þurrar sam-
eindir ýmissa efna, sem fara líka út í reykinn og hafa
áhrif á ilminn eða eiminn af reyknum, og hefur þetta sínar
verkanir á líkama mannsins.
Venjulegur sjö gramma þungur vindill gefur frá sér
6—12 lítra af reyk. Af honum fer aðeins um það bil
helmingur upp í reykingamanninn sjálfan. Hinn helming-
urinn rýkur út í loftið milli þess er maðurinn sýgur reyk-
inn að sér.
Langsamlega áhrifaríkasta efnið í reyknum er nikótínið,
að undanskildum ef til vill tjöruefnunum. 10—15% nikó-
tínsins brennur og hverfur algerlega, en um 50—90% fer
yfir í reykinn. Ef nú reykurinn kemst í snertingu við eitt-
hvert fast efni, svo sem tóbakið í efri enda sígarettunnar
eða pípumunnstykkið, þéttist nikótínið aftur og bindst
efninu á nýjan leik. Á þenna hátt safnast meira og meira
af því í sígarettuna, og langmest í stúfinn og þeim mun
meira sem hann verður styttri.
Annars fer nikótín-magnið einnig eftir því, hve ört menn
reykja, og eykst það verulega eftir því sem meira og örara
er kynnt. Maðurinn tekur mun minna til sín af nikótini,
ef hann reykir vindil sinn hægt, og þótt nikótínmagnið verði
svipað, verða eiturverkanir þess minni, ef hann reykir góð-
an vindil á 45 mínútum í stað þess að svæla hann í sig á
20 mínútum.
Undanfarið hefur verið leitazt við að draga úr skaðsemi
vindlinga með því að setja bómullarsíu í enda sígarettunnar.
Um þetta sagði, á læknafundi nýlega, dr. Alton Ochsner,
hinn frægi skurðlæknir frá New Orleans, sem verið hefur
formaður bæði krabbameinsfélagsins og læknafélagsins,
að „sígarettur með bómullarsíuna væru síður en svo hættu-
lausar. Hið eina sem þær hefðu til síns ágætis væri það,
að meira seldist af þeim. Tjaran í þeim orsakaði krabba-
meinið, en nikótínið hjartveiki."
Óþarft er að taka það fram, að í salnum þar sem dr.