Morgunblaðið - 07.08.2021, Qupperneq 6

6 FRÉTTIR
Innlent
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 7. ÁGÚST 2021
Helgi Bjarnason
helgi@mbl.is
Sveitarstjórn Skagafjarðar hefur lát-
ið gera áætlanir um frekari varnir
gegn skriðuföllum í Varmahlíð. Sveit-
arstjórnin telur hins vegar rétt að
bíða með framkvæmdir þar til hægt
verður að fá álit nefndar sem mun
vinna hættumat fyrir byggðina, til
þess að tryggja að örugglega verði
ráðist í réttu aðgerðirnar. Kom þetta
fram á fundi forystumanna sveit-
arstjórnar með íbúum Varmahlíðar í
fyrrakvöld.
Íbúar höfðu óskað eftir fundi
með fulltrúum sveitarfélagsins vegna
aðgerða til varnar frekari skriðuföll-
um í byggðinni. „Mér fannst þeir
koma vel undirbúnir og með góðar
upplýsingar til fundarins. Þeir skildu
ekki eftir margar spurningar ósvar-
aðar. Mér fannst það vera hljóðið í
fólki sem ég spjallaði við eftir fundinn
en auðvitað getur verið kergja í ein-
hverjum íbúum,“ segir Frímann
Viktor Sigurðsson sem býr á Laug-
arvegi 17 í Varmahlíð ásamt konu
sinni, Ditte Clausen, og þremur börn-
um þeirra á leikskólaaldri.
„Einhver vakti yfir okkur“
Ditte var á leið heim með börnin
úr leikskólanum þegar aurskriða féll
á hús þeirra og húsið við hliðina síð-
degis 29. júní sl. Frímann viður-
kennir að þeim hafi öllum verið
brugðið, sérstaklega börnunum, við
skriðuna sem féll á svefnherbergis-
álmu hússins og inn í barna-
herbergið. Veðrið var gott og sagði
hann að börnin hefðu ætlað að fara
beint að baða sig í lítilli plastlaug sem
var í garðinum. Það svæði fór undir
tveggja metra aurlag og laugin hefur
ekki sést síðan. „Það hefði enginn
komist lífs af sem þar hefði verið.
Einhver vakti yfir okkur þarna,“ seg-
ir Frímann.
Fjölskyldan flutti að heiman og
hefur verið unnið að því að laga húsið.
Þau eru nú flutt heim en Frímann
segir að ýmislegt eigi eftir að gera.
Óskað eftir hættumati
Sveitarfélagið lét ræsa fram
hlíðina ofan við húsin tvö og hlaða þar
upp grjótfláa til að draga úr hættu á
frekari skriðuföllum. Þá hafa verið
mótaðar tillögur um frekari aðgerðir
annars staðar ofan við húsið við
Laugarveg og víðar í hverfinu. Sigfús
Ingi Sigfússon sveitarstjóri telur rétt
að bíða eftir skipan hættumats-
nefndar með frekari aðgerðir til þess
að hægt sé að bera áformin undir
nefndina. Sveitarfélagið óskaði eftir
formlegu hættumati fyrir Varmahlíð
og ákveðin svæði undir Nöfunum á
Sauðárkróki og vonast Sigfús til að
vinnan hefjist fljótt, helst þannig að
hægt verði að ráðast í framkvæmdir
fyrir veturinn.
Ekki liggur fyrir hvað fram-
kvæmdirnar hafa kostað til þessa en
ljóst er að kostnaðurinn hleypur á
tugum milljóna. Sveitarstjórinn segir
að heimild sé í lögum fyrir fjárhags-
lega aðkomu ofanflóðasjóðs að slíkum
framkvæmdum og reiknar með að
sótt verði um stuðning.
Sigfús telur að fundurinn með
íbúunum hafi verið gagnlegur og
reiknar með að haldinn verði annar
slíkur fundur þegar niðurstöður
hættumats liggja fyrir. Hann segir að
þótt stærri framkvæmdir bíði verði
áfram unnið að lagfæringum á
skriðusvæðinu, meðal annars þöku-
lagningu lóða húsanna sem urðu fyrir
skriðunni.
Frekari aðgerðir bíða
álits hættumatsnefndar
- Íbúi í Varmahlíð segist sáttur við uppýsingafund
Morgunblaðið/Helgi Bjarnason
Varmahlíð Skipt var um jarðveg ofan við Laugarveg 15 og 17 og hlaðinn
upp grjótflái til að styrkja hlíðina. Eftir er að laga garðana við húsin.
Helgi Bjarnason
helgi@mbl.is
Þjóðskrá hyggst taka til endurskoð-
unar matsaðferð hótela og gistiheim-
ila vegna úrskurðar yfirfasteigna-
nefndar frá síðasta ári í máli B59
hótels í Borgarnesi og vegna þess að
stofnunin hefur fengið aðgang að
leigusamningum atvinnuhúsnæðis.
Notuð verður svokölluð tekjumats-
aðferð en hingað til hefur Þjóðskrá
notast við aðferð sem tengir fast-
eignamat við byggingarkostnað.
Kemur þetta fram í svörum Mar-
grétar Hauksdóttur, forstjóra Þjóð-
skrár, við spurningum blaðamanns í
kjölfar leiðréttingar á fasteignamati
B59 hótels í Borgarnesi. Lækkaði
mat hótelsins um 263 milljónir, eða
um þriðjung, í kjölfar úrskurðar yfir-
fasteignanefndar, sem taldi að matið
væri ekki rétt.
Ný aðferð í Borgarnesi
Fasteignamat á að endurspegla
gangverð eignar umreiknað til stað-
greiðslu. Margrét segir að til grund-
vallar ákvörðun fasteignamats séu
gagnasöfn um kaupsamninga og
leigusamninga auk upplýsinga um
byggingarkostnað og byggingar-
þáttaverð. Hún segir að við skoðun á
því hvort matið sé nálægt sanni geti
fasteignaeigandi velt þeirri spurn-
ingu fyrir sér hvort fasteignamatið
sé nálægt líklegu söluverði eignar-
innar eða ekki.
Matsaðferðirnar tvær sem aðal-
lega er beitt við mat á atvinnu-
húsnæði eru kostnaðaraðferð, sem
byggist á útreikningi á byggingar-
kostnaði, og tekjumatsaðferð, sem
tekur mið af kaup- og leigusamning-
um. Fyrrnefnda leiðin hefur mikið
verið notuð við mat á hótelum vegna
þess að fáir kaup- og leigusamningar
liggja fyrir, ekki síst á landsbyggð-
inni. Greinilegt er að tekjumats-
aðferð hefur verið notuð við leiðrétt-
inguna á hótelinu í Borgarnesi í stað
kostnaðaraðferðar með þeim áhrif-
um sem fram hafa komið.
Í svörum Margrétar kemur fram
að í kjölfar Borgarnesmálsins megi
gera ráð fyrir að fleiri eignir færist
yfir í tekjumatsaðferð. Hún bendir á
að endurskoðun fasteignamats allra
eigna fari fram í lok maímánaðar ár
hvert. Nýtt mat gildi síðan frá upp-
hafi nýs árs og hafi hver eigandi fast-
eignar því mjög rúman tíma til að
koma að athugasemdum og kalla eft-
ir skýringum.
Fram kom í úrskurði yfir-
fasteignanefndar í hótelmálinu að
það orkaði tvímælis að beiting mats-
aðferðarinnar væri í samræmi við
lög. Spurð um fordæmisgildi úr-
skurðar yfirfasteignanefndar segir
forstjórinn að við yfirferð úrskurða
nefndarinnar líti Þjóðskrá til þess
hvort niðurstaða máls taki aðeins til
þeirrar eignar sem um ræðir eða
hvort niðurstaðan feli í sér fordæm-
isgildi sem hafi víðtækari áhrif.
Ýmislegt hefur áhrif á mat
Fram kom í málarekstri eiganda
B59 hótels og í öðrum upplýsingum
sem Morgunblaðið hefur undir hönd-
um að gríðarlegur munur er á fast-
eignamati hótela. Dæmi eru um slíkt
á hótelum við sömu götur í Reykjavík
án þess að stærð eigna eða gæði geti
skýrt það. Margrét segir að ýmislegt
annað en stærð hótels og staðsetning
geti haft áhrif á fasteignamat. Nefnir
hún aldur húss og byggingarmáta.
Þá séu sum hótel með meira af tekju-
myndandi einingum en önnur, til að
mynda þau sem hafa stór almenn-
ingsrými. Þá geti ásýnd og gæði
mannvirkis einnig verið mismun-
andi.
Fram kom í frétt á fréttavef mbl.is
í júní að sveitarstjórn Mýrdals-
hrepps teldi fasteignamat hótela og
gistihúsa í sveitarfélaginu of lágt og
hefði óskað eftir endurmati. Málið
fór reyndar í bið vegna kórónuveiru-
faraldursins enda sagði sveitarstjór-
inn eðlilegt að gefa rekstraraðilum
svigrúm til að rétta út kútnum eftir
erfiðleika í faraldrinum. Nefndi
sveitarstjórinn sem dæmi að Hótel
Katla á Höfðabrekku hefði verið selt
fyrir nokkrum árum á verði langt
yfir fasteignamati.
Margrét segir að málið verði skoð-
að með sveitarfélaginu. Hún bendir á
í svari sínu að í opinberri umræðu
hafi komið fram að litlar upplýsingar
hafi verið um kaupverð hótela á viss-
um svæðum og oft sé mismunandi
hvort aðeins sé verið að selja fasteign
eða hvort með í kaupum fylgi tæki,
lausafé, bókunarstaða eða annað.
„Markmið Þjóðskrár Íslands með
upptöku breyttra aðferða í fasteigna-
mati er alltaf að stuðla að samræmi í
fasteignamati og uppfylla eins vel og
kostur er ákvæði laganna um að fast-
eignamat endurspegli gangverð,“
segir Margrét Hauksdóttir.
Breyta um matsaðferð hótela
- Þjóðskrá mun nota tekjumatsaðferð í auknum mæli við útreikning á fasteignamati hótela og gistihúsa
- Fasteignamat á að endurspegla gangverð eignar í staðgreiðslu - Ástand eigna getur ráðið mismun
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Hótel Borg Ýmis atriði önnur en stærð og staðsetning geta haft áhrif á fasteignamat hótela og gistihúsa.