Sjálfsbjörg - 01.07.1996, Qupperneq 17

„Grensásdeildin hefur veriö treyst í sessi sem endurhæfingardeild, sem rekin verður í samvinnu
Sjúkrahúss Reykjavíkur og Ríkisspítalanna.“ Myndin er frá sundlauginni á Grensásdeildinni.
hvort sem mælt er í hlutfalli af vergri
landsframleiðslu eða útgjöldum deilt
niður á íbúa. Utgjöld til sjúkrahúsa
voru 69.500 kr. á íbúa 1988 en 62.400
kr. árið 1995. Til þess að halda í við
íbúafjölgunina hefðu útgjöldin þurft
að vera 1,9 milljörðum meiri en þau
voru og er þá ekki tekið tillit til þess
að öldruðum hefur fjölgað meira en
öðrum aldurshópum (15,7% á móti
6,4%).
Opinber heilbrigðisútgjöld voru
lægra hlutfall af VLF síðustu tvö ár en
næstu sjö ár þar á undan. Utgjöld
vegna ellilífeyris voru 2,38% af VLF á
Islandi, 6,5-10,5% á Norðurlöndum.
Því var ráðherra spurður:
Af hverju þarf að skera þessi út-
gjöld niður?
Utgjöld til heilbrigðis- og trygg-
ingamála hækkuðu um 3 milljarða
króna á síðasta ári og hækka um 2
milljarða á næsta ári. Þetta er stærsti
útgjaldaliður fjárlaga íslenska ríkisins
eða 40-42% útgjaldanna. Næststærsti
útgjaldaliðurinn, sem farið hefur ört
vaxandi á undanförnum árum, eru
vextir og afborganir af erlendum og
innlendum lánum ríkissjóðs. Það er
ljóst að við svo búið má ekki standa.
Það nægir ekki að halda skuldum rík-
isins í horfinu. Það verður að ná skuld-
unum niður til að sjúklingar og lífeyr-
isþegar framtíðarinnar komi ekki að
lokuðum dyrum með sínar þarfir og til
þess að skattpeningar framtíðarinnar
nýtist til þarfari hluta en að greiða nið-
ur skuldir eins og nú ber nauðsyn til.
Við aukum ekki velferð með lántök-
um. Það er að síðustu alveg augljóst,
að þegar ríkið grynnkar á skuldabyrði,
þá nýtur þessi málaflokkur þess fyrst
og fremst, enda tel ég það í takt við
vilja þjóðarinnar.
Er niðurskurðurinn í samræmi við
vilja þjóðarinnar?
Getur það kallast niðurskurður að
bæta 5 milljörðum króna eða 11% við
málaflokkinn á tveimur árum? Venjan
er sú að allir lýsa yfir vilja til að spara
og hagræða nema í þeim málaflokkum
sem að þeim snúa. I raun vill þjóðin
Það verður að ná
skuldunum niður til
að sjúklingar og líf-
eyrisþegar framtíð-
arinnar komi ekki
að lokuðum dyrum
með sínar þarfir.
ekki að íslenskur efnahagur sökkvi í
skuldafen. Þess vegna er ríkur skiln-
ingur á aðhaldsaðgerðum meðal þjóð-
arinnar, en jafnframt krafa um að bæta
sífellt meiru í þennan málaflokk.
Biölistarnir styttir
Sýnt hefur verið fram á að sparn-
aður á horð við lokun deilda og mynd-
un biðlista eftir aðgerðum er þjóð-
hagslega óhagkvæm, þe. hann leiðir til
meiri útgjalda fyrr eða síðar, svo ekki
sé minnst á þjáningar sjúklinga og
álag á starfsfólk heilhrigðisstofnana.
Hvers vegna er slíkum aðferðum samt
beitt ár eftir ár?
Við erum sífellt að gera fleiri og
flóknari aðgerðir, aðgerðir sem engir
biðlistar voru í fyrir fáum árum vegna
þess að þær voru einfaldlega ekki
gerðar. Nægir þar að nefna ýmsar
æðaaðgerðir, flóknar beinaaðgerðir,
sbr. hryggspengingar, að ekki sé talað
um þær augnaðgerðir sem gerðar eru í
dag.
Þegar grannt er skoðað er ómögu-
legt að halda uppi fullri starfsemi allt
árið vegna fría starfsfólks og við eig-
um ekki nægilega mikið af sérhæfðu
starfsfólki til afleysinga. En þegar tal-
að er um biðlista er oft innifalið í töl-
unum fólk sem á pantaðan tíma innan
eðlilegs frests, t.d. vegna endurtekinna
speglana. Sem betur fer hefur talsverð-
ur árangur náðst í að stytta biðlista,
s.s. í hjartaaðgerðir, en við hljótum að
stefna að því að gera enn betur. -ÞH
SJÁLFSBJÖRG