Fréttablaðið - 31.03.2022, Blaðsíða 6

Við eigum að vera með
eins stuttan biðtíma að
viðhaldsmeðferð eins
og hægt er.
Svala Ragnheiðar Jóhannesdóttir
Bráðaþjónustan geng-
ur alltaf fyrir en það
þarf að grípa til
aðgerða vegna skorts á
ljósmæðrum.
Unnur Berglind Friðriksdóttir,
formaður Ljósmæðrafélags
Íslands
Sekt upp á 130 þúsund
krónur er meira en
helmingur ráðstöf-
unarfjár láglaunafólks.
Aðalfundur
KEA
verður haldinn í Menningarhúsinu Hofi
fimmtudaginn 28. apríl kl. 20:00
Á dagskrá fundarins eru venjubundin aðal-
fundarstörf samkvæmt samþykktum félagsins.
Tillögur sem óskað er eftir að verði teknar
fyrir á fundinum skulu berast stjórn skriflega
eigi síðar en sjö dögum fyrir aðalfund.
Dagskrá og ársreikningur verða aðgengileg
á heimsíðu félagsins www.kea.is
viku fyrir aðalfund.
kristinnhaukur@frettabladid.is
UMFERÐARMÁL Sjö þingmenn
Flokks fólksins og Samfylkingar
vilja að umferðarsektir verði tekju­
tengdar og hafa lagt fram þings­
ályktunartillögu þess efnis. Það er
að dómsmálaráðherra verði falið að
skipa starfshóp til að endurskoða
umferðarlög og tilheyrandi reglu­
gerðir.
Í greinargerð með tillögunni segir
að fyrirkomulag staðlaðra sekta
þjóni ekki tilgangi sínum gagnvart
hátekjufólki í sama mæli og gagn­
vart fólki með meðaltekjur eða
lægri. Sekt upp á 130 þúsund krónur
sé meira en helmingur af mánaðar­
legum ráðstöfunartekjum þeirra
sem hafa lægstu launin en lítið brot
af mánaðartekjum þeirra sem hafa
milljónir á mánuði.
Í Finnlandi eru umferðarsektir
tekjutengdar og litið er til tekna í
f leiri löndum, svo sem Þýskalandi,
Danmörku og Svíþjóð. Sem dæmi
var finnski viðskiptajöfurinn And­
ers Wiklöf sektaður um 95 þúsund
evrur árið 2013 fyrir að keyra á 77
kílómetra hraða þar sem hámarks­
hraðinn var 50.
Hér á Íslandi hefur í nokkur
skipti verið reynt að koma á tekju­
tengingu, einkum fyrir um áratug.
Meðal þeirra sem lögðust gegn hug­
myndinni var Ólafur Helgi Kjart­
ansson, þáverandi sýslumaður á
Suðurlandi. Við gerð núverandi
umferðarlaga taldi samgönguráð­
herra tekjutengingu auka á flækju­
stigið og geta orðið erfiða í fram­
kvæmd. ■
Umferðarsektir
bíti ekki á buddu
hálaunafólks
helenaros@frettabladid.is
HEILBRIGÐISMÁL Unnur Berglind
Friðriksdóttir, formaður Ljós­
mæðrafélags Íslands, segir félagið
reiðubúið til stofnanasamninga
strax og að það hefði helst þurft að
gerast í fyrr.
Mikill skortur er á ljósmæðrum
og er staðan hræðileg að sögn Unnar
sem bendir á að ekki megi bíða með
aðgerðir þar til kjarasamningar
renna út 2023.
Willum Þór Þórsson heilbrigðis­
ráðherra sagði í kvöldfréttum RÚV
fyrr í vikunni að treysta yrði á góða
kjarasamninga.
Heilbrigðisstéttir innan BHM
sendu frá sér yfirlýsingu vegna
málsins í fyrradag þar sem kallað
var eftir aðkomu ríkisins að stofn­
anasamningum strax. Nauðsynlegt
væri að koma með mótvægisað­
gerðir við langvarandi mönnunar­
vanda og álagi sem hefði aukist til
muna síðustu tvö ár.
Unnur hræðist tilhugsunina um
að ljósmæður verði ekki til taks
fyrir konur í fæðingu. „Ég get ekki
hugsað þá hugsun til enda, ég vona
svo innilega, að það verði ekki
staðan. Bráðaþjónustan gengur
alltaf fyrir en það þarf að grípa
til aðgerða vegna skorts á ljós­
mæðrum. Það eru f leiri ljósmæður
þarna úti og við þurfum bara að fá
þær inn í starfið og aukið starfs­
hlutfall.“
Aðspurð segir Unnur átta ljós­
mæður, í mismiklu starfshlutfalli,
hafa sagt upp á sængurkvennagangi
Landspítalans frá áramótum.
„Stjórn Ljósmæðrafélags Íslands
var með neyðarfund á mánudaginn
vegna þessa.“
Í dag eru 283 ljósmæður starf­
andi hér á landi, að sögn Unnar, en
stórir árgangar hafi verið að fara á
eftirlaun og ekki hafi tekist að ráða
í þær stöður. „Þetta var orðið fyrir­
séð vandamál, að það yrði skortur á
ljósmæðrum.“ ■
Formaðurinn hræðist tilhugsunina
um fæðingar án aðkomu ljósmæðra
Baráttufundur ljósmæðra árið 2018. FRÉTTABLAÐIÐ/ANTON BRINK
Nauðsynlegt er að koma á
göngudeildarúrræði fyrir fólk
sem ánetjast hefur ópíóíðum
að mati sérfræðings í skaða­
minnkun. Of ströng skilyrði
eru fyrir viðhaldsmeðferð.
benediktarnar@frettabladid.is
HEILBRIGÐISMÁL Skilyrði til að
komast í viðhalds­ og lyfjameð­
ferðir vegna ópíóíðafíknar eru of
ströng hér á landi að mati Svölu
Ragnheiðar Jóhannesardóttur, sem
starfar sem sérfræðingur í skaða­
minnkun hjá Heilshugar. Hún
segir of háan þröskuld settan fyrir
aðgengi að lyfjum sem notuð eru til
viðhaldsmeðferðar og vandamálið
sé í raun tvíþætt.
Til þess að komast í viðhaldsmeð­
ferð þarf fólk að leggjast fyrst inn á
sjúkrahús. „Eins og staðan er núna
þá er langur biðlisti inn á Vog, þann­
ig að fólk þarf að bíða mjög lengi til
að fá mikilvæg lyf eins og suboxone
við sínum ópíóíðavanda og komast
í viðhaldsmeðferð. Einnig er ríkið
bara að greiða fyrir ákveðið marga
einstaklinga,“ segir Svala.
En auk þess sem fólk þurfi að bíða
lengi eftir að komast í innlögn séu
alls ekki allir sem vilja fara þá leið.
„Þetta gerir aðgengið að lyfjum eins
og suboxone eða methadone mjög
takmarkað vegna þess að það er
alltaf ákveðinn hópur af fólki sem
glímir við þungan ópíóíðavanda
sem treystir sér ekki að fara í inn­
lögn, eða hefur hreinlega ekki áhuga
á því að leggjast inn,“ segir hún.
Aðspurð segist Svala vilja sjá
viðhaldsmeðferðarstöð á Íslandi
þar sem fólk geti fengið lyfja­ og
viðhaldsmeðferð á göngudeild, án
þess að þurfa að leggjast fyrst inn
á sjúkrahús. Þarfir fólks séu ólíkar
og því þurfum við ólíkar og ein­
staklingsmiðaðar meðferðir. Vilji
fólk inniliggjandi meðferð eigi það
að vera í boði en það á ekki að vera
forsendan fyrir því að fólk fái lífs­
nauðsynlegt lyf eins og suboxone
og komist í viðhaldsmeðferð.
„Við eigum að vera með eins stutt­
an biðtíma að viðhaldsmeðferð eins
og hægt er, af því við vitum að þetta
er mjög mikilvæg meðferð fyrir fólk
með þungan ópíóíðavanda og einn­
ig dregur það úr líkunum á dauðs­
föllum af völdum ofskömmtunar.“
Sigfús Már Dagbjartarson sem
hefur átt við ópíóíðafíkn að stríða
í nokkur ár lýsti því í viðtali við
Fréttablaðið síðastliðinn laugardag
að hann þurfi að kaupa suboxone
á svörtum markaði en það sé bæði
dýrt og auk þess erfiðara að nálgast
það en önnur og skaðlegri efni. „Það
er nóg til af oxy, fentanyl og svipuðu
dópi. Þú ert enga stund að fá þessa
ópíóíða, færð þá um leið,“ sagði Sig­
fús í viðtalinu.
Svala tekur undir þetta með
Sigfúsi og segir mjög áhættusamt
fyrir fólk að þurfa að leita á svarta
markaðinn eftir lyfjum. „Það er
náttúrulega mjög áhættusamt fyrir
fólk sem er að reyna að draga úr
ópíóíða­notkun sinni eða halda sér
edrú, að þurfa að leita inn á ólög­
legan vímuefnamarkað til að verða
sér úti um lyf eins og suboxone.“
Aðspurð um afglæpavæðinguna
sem hefur verið í deiglunni undan­
farin misseri segir Svala andstætt
hugmyndinni um skaðaminnkun
og mannúð að taka neysluskammta
af fólki.
„Það gerir stöðuna hjá ein­
staklingnum með vímuefnavanda
mun verri, fólk leitar örþrifaráða
og verður að redda sér lyfi til að
fyrirbyggja fráhvarfseinkenni og
veikindi,“ segir hún. Með því að taka
neysluskammta af fólki sé verið að
ýta undir veikindi fólks og styrkja
ólöglega starfsemi. ■
Það sé áhættusamt að þurfa að leita á
svarta markaðinn eftir ópíóíðum
Svala segir ákveðinn hóp ekki treysta sér í innlögn eða ekki hafa áhuga á því að leggjast inn. FRÉTTABLAÐIÐ/ERNIR
6 Fréttir 31. mars 2022 FIMMTUDAGURFRÉTTABLAÐIÐ