Sjómannablaðið Víkingur - 01.02.2019, Qupperneq 34

34 – Sjómannablaðið Víkingur
Ekki var laust við að fínir kaupstaðarbúar inni á Akureyri
hefðu af því nokkrar áhyggjur að þorpsnefnan úti á annesjum
yst við úthafið myndi með tímanum vaxa þeim yfir höfuð. Það
var nokkuð sama hvort talað var við unga eða aldna verkamenn
og þeir spurðir hvort þeir ætluðu ekki í kaupavinnu á komandi
sumri, svörin voru oftast hin sömu: „Nei, ég fer til Siglufjarðar,
þar fæst almennilegt kaup.“
Og ef vel búnar blómarósir voru inntar eftir því hvort þær
hygðust ekki fara á gott sveitaheimili yfir sumarið til að læra
húsaga og góða siði voru svörin á eina lund: „Nei, ég fer til
Siglufjarðar þegar síldin kemur, það er ekki verið að raga
söltunina þar.“
Þannig varð sá fiskur sem Siglfirðing-
um þótti á 19. öld of smár til að leggja
snörur fyrir, undirstaða velmegunar
þeirra á öndverðri 20. öld.
Stofnuð niðursuðuverksmiðja
Þeir voru ekki allir sama marki brenndir
Siglfirðingarnir á 19. öld. Hinn framfara-
sinnaði verslunarstjóri Gránufélagsins í
Siglufirði, Snorri Pálsson, hafði árið 1880
tekið þátt í stofnun norsk-íslenska síldar-
félagsins og stórgrætt á fyrirtækinu, að
minnsta kosti í fyrstu. Þetta var fljótt að
spyrjast út og ýtti undir fréttaburðinn að
upp kom deila um það hvernig skatt-
leggja bæri arðinn. Hrepparnir út með
firði vildu fá að leggja aukaútsvar á félag-
ið en forsvarsmenn þess sögðu það eiga
lögheimili á Akureyri og myndu þeir því
aðeins borga útsvarið þangað.
En svipull er sjávaraflinn. Næstu árin fjaraði síldveiðin út og
kom þar loks að síldveiðifélögin lögðu upp laupana. Sumarið
1887 lognaðist þetta fyrsta síldaræði við Eyjafjörð út af og
blossaði ekki upp að nýju fyrr en 1894.
Hvarf síldarinnar kom illa við buddu margra Íslendinga og
þó enn frekar þeirra fjölmörgu norsku útgerðarmanna er höfðu
tekið þátt í veiðunum, svo ekki sé nú minnst á þau mannslíf er
þær kröfðust í toll af norsku sjómönnunum. Siglfirðingum var
því nokkur vorkunn þó að þeir væru ófúsir að leggja út í tví-
sýnar síldveiðar á kostnað hákarlaútgerðarinnar.
En Snorri verslunarstjóri var ekki við eina fjölina felldur
Ekki er ósennilegt að Snorri og félagar hafi ætlað sér að leigja skútur keimlíkar þeim sem myndin er af.
Mynd: Landmælingar Íslands