Sjómannablaðið Víkingur - 01.03.2016, Síða 41

Sjómannablaðið Víkingur – 41
þetta í hálfkæringi þá lét Siggi ekki segja
sér þetta tvisvar því að um leið og línan
var runnin upp úr bölum merktum Von
TH-5 flugu þeir á haf út.
Þarna fóru í hafið nokkrir þungir eik-
arbalar, sem lítil eftirsjá var að því léttari
og meðfærilegri járnbalar voru á þessum
tíma að leysa eikarbalana af hólmi. 
Vöntun var á bölum undir línuna þeg-
ar hún kom úr sjó og var því hvolft úr
nokkrum bölum og línan krossbundin,
sem úr þeim var hellt. 
Andlit beitningarmanna varð eitt
spurningamerki þegar þeir litu línuhaug-
ana, sem í land komu daginn þann. 
Ekki fylgir sögunni hvort aflabrögð
bötnuðu eitthvað við þessa balafórn.
Á striki
Siglingaleiðin inn til Grindavíkur er
þekkt meðal sjómanna en áður fyrr varð
að sigla þrjá leggi eftir mjórri rennu.
Á fyrstu vertíð Varðar í þessari verstöð
sigldi báturinn á fullri ferð inn í fyrsta
legg rennunnar í blíðskapar veðri en
hauga sjó. Áhöfnin var að vinna á þilfari
og tók enginn um borð eftir því hve sver
aldan var.
Fyrirvaralaust reið mikið brot aftan á
bátinn og flaug hann á ofsahraða framan
í brotinu og inn að fyrstu beygju.
Þeir sem á dekki voru leist ekki á
blikuna. Greip hver og einn til næstu
handfestu og hélt sér þar dauðahaldi.
Allir sjómenn þekkja að þegar svona
stendur á verða bátar stjórnlausir og
stýriseiginleikar þeirra engir.
Þegar brotið reið undan bátnum hróp-
aði karlinn út um brúargluggann: „Hélt
ég honum nokkuð vel á strikinu dreng-
ir.“
Skylt er að geta þess hér að þrátt fyrir
áratuga sókn Adda frá Grindavík þá
hlekktist honum aldri á í þessari innsigl-
ingu.
Neðansjávar stríðsmenn
Einhverju sinni er Addi kom á Verði
gamla að innsiglingunni til Grindavíkur
á háflóði og nokkuð sléttum sjó náði
annar bátur rennunni á undan honum.
Þar sem miklu máli skipti fyrir Varð-
armenn að komast á undan bátnum til
löndunar lét Addi vaða beint af augum á
hafnarmynnið. Allt gekk eins og í sögu
lengi vel en allt í einu tók báturinn
harkalega niður að aftan. Hentist hann af
hleininni í loft upp, skrúfan sleppti sjó
og jós þarastönglum og blöðkum í loft
upp og rigndi þessum sjávargróðri yfir
Björgvin Oddgeirsson og annan mann,
sem stóð aftur á hekki þá skipið lamdi
niður.  
Með þessa afurð af sjávarbotni, hang-
andi utan á sér, líktust mennirnir einna
helst neðansjávar stríðsmönnum í felu-
búningum.
Herbragð Adda heppnaðist og náði
hann löndun á undan þeim, sem renn-
una fór en við lítinn fögnuð manna þar
um borð.
„Ekki lengur bómusvingari“
Áður en vökvaknúinn bómusvingari
kom til sögunnar var skipsbóman dregin
út í síður skipsins á svo nefndum gertum
og þannig var Vörður útbúinn í fyrstu.
Gertarnir voru í raun talíubúnaður,
sem festur var annars vegar í lunningar
skipsins og hins vegar um metra frá
bómuenda. Oft þurfti nokkur átök við
þennan búnað svo að ná mætti bómunni
út fyrir borðstokkinn.
Eitt sinn við löndun var karlinn á
gertanum og þurfti mikið afl til að svinga
bómunni og málinu, sem neðan í henni
hékk, á móti strekkings golu út fyrir
borðstokkinn og yfir bryggjudekkið.
Allt í einu og öllum að óvörum henti
karlinn gertabandinu frá sér, strunsaði
aftur dekkið og sagði: „Ég verð ekki
lengur bómusvingari hjá Þorbirni.“
Vafalítið hafa þessi viðbrögð stafað af
því að búið var að ákveða að fá vökva-
knúinn bómusvingara í bátinn og Addi
hafi með þessum athöfnum verið að
herða á um komu hans um borð.
„Nóg loft í þeim“
Eitt árið þegar Addi var með Áskel TH-
48 og Oddgeir Ísaksson með Vörð TH-4
var oftar en ekki nokkur keppni um afla-
magn á milli þeirra frænda.
Einhvern tímann á þessum árum voru
bæði skipin á veiðum við Eldey og gekk
Áskeli fremur illa á meðan Vörður
kom að landi með 30 tonna afla dag
eftir dag.
Því verður ekki neitað að Varðarmenn
voru alldrjúgir með sig þessa daga því að
það var ekki auðhlaupið að því að halda
Adda fyrir aftan sig þegar aflabrögð voru
annars vegar.
Eitt sinn þegar áhöfnin á Áskeli var að
burðast í land með nokkra belgi til að fá
blásið í þá lofti kallaði Addi á eftir þeim:
„Farið með þetta um borð í Vörð strákar
það er nóg af lofti í þeim, sem þar eru.“
„Helvíti vel hjá Verði“
Eftir eina vertíðina þegar Addi var með
Áskel var hann spurður að því hvernig
vertíðin hefði gengið hjá honum. Svarið
var þetta: „Það gekk andskotann ekki
neitt en það gekk helvíti vel hjá Verði.“
Sannleikurinn var sá að báðum bátun-
um gekk vel og munur á aflamagni í ver-
tíðarlok var aðeins 2 til 3 tonn Verði í
hag.
Af tilsvarinu má ráða að þessi niður-
Látraströndin, tóftir gamla bæjarins, Látra, og slysavarnaskýli. Innar er Grenivík. Utar fjallið Gjögur.
Mynd: Jón Hjaltason