Merkúr - 01.09.1939, Blaðsíða 39

37
sjer skip undir vörurnar. Eftir að skipamiðlarinn hefir
fengið allar upplýsingar, um magn o. s. frv., símar hann
til sambanda sinna víðsvegar um heim, getur um stærð
farmsins, hvar og hvenær hann eigi að hlaðast og hvar
losast, hve mikið liægt sje að losa á viðkomandi stað, hve
mikið liann álíti að hægt sje að fá í flutningsgjald hjá
væntanlegum leigjanda, og yfirleitt allar þær upplýsingar,
sem fyrir hendi eru. Vegna sjerþekkingar sinnar hafa
skipamiðlarar ávalt mörg og góð sambönd, sem hægt er
að snúa sjer til, og ef alt gengur að óskum, líður ekki á
löngu, þar til símskeytum með tilboðum í farm þann, seili
um ræðir, rignir niður. Nú eru skeytin þýdd, þvi venju-
lega eru þau send á dulmáli (code) og innihald þeirra
lagt fyrir væntanlegan leigjanda. Oftast er það svo, að þótt
viðkomandi geti fallist á mörg atriði í tilboðunum, eru
önnur atriði, sem hann getur ekki fallist á, og verður nú
að síma fram og aftur boð og gagnboð, þar til saman
dregur. Við skulum nú gera ráð fyrir að alt gangi eins
og í sögu. Skipamiðlarinn hefir símað til útlanda og beðið
um tilboð í flutning á ákveðnum farmi, tilhoðið hefir
komið um hæl og það samþvkt. Þá er gerður leigusamn-
ingur (Charterparty) milli leigjandans og skipamiðlar-
ans fyrir hönd eiganda skipsins. Samningur þessi er hið
virðulegasta plagg og er órjúfanlegur fyrir báða aðila. í
honum er tekið fram, fyrst og fremst, nafn skipsins, sem
leigt er, nafn eiganda þess, stærð þess og burðarmagn,
hvar skipið er, þegar samningurinn er gerður og hvenær
það geti hlaðið farm l)ann, er um ræðir. Þá er getið um
stærð farmsins og farmgjald það, er greiða á fyrir hann,
og í hvaða mynt og hvenær það skal greitt. Ennfremur
hve marga daga skipið hefir til lestunar og losunar, og
Iive mikið greiða skal ef farið er fram úr þeim tíma. Sér-
stök skilyrði eru sett í samninginn með tilliti til tegundar
þeirrar vöru, er flytja skal.
Skipaleigusamningar eru mjög gamlir. I British Museum
er einn geymdur, sem er frá árinu 15 e. Kr., skrifaður á