Fréttablaðið - 05.11.2022, Blaðsíða 28

Fréttablaðið - 05.11.2022, Blaðsíða 28
Að ein- hverju leyti er ég alltaf að skrifa um, ekki beinlínis sjálfan mig, heldur bara mitt innra líf. Jón Kalman Akkúrat núna þá erum við svona í logninu á undan storm- inum. Við erum enn þá í skjóli, má segja. Sigríður Hagalín Rithöfundahjónin Jón Kal- man Stefánsson og Sigríður Hagalín Björnsdóttir eru bæði með bók í jólabókaflóðinu en ætla ekki að keppa um sæti á metsölulistum. Þau eru einkar samheldin í listinni og lífinu og segjast vera fyrstu lesendur hvort annars. Skáldin og hjónin Sigríður Hagalín Björnsdóttir og Jón Kalman Stefánsson sendu bæði frá sér bækur í vik- unni. Sigríður sína fjórðu skáldsögu sem heitir Hamingja þessa heims og Jón sína fjórtándu skáldsögu sem heitir Guli kafbátur- inn. Blaðamaður settist niður með hjónunum yfir kaffibolla á heim- ili þeirra á Bjarkargötu í miðbæ Reykjavíkur. Hvernig er stemningin á heimil- inu, eruð þið spennt fyrir komandi jólabókaf lóði? Sigríður: „Akkúrat núna þá erum við svona í logninu á undan storm- inum. Við erum enn þá í skjóli, má segja. En þetta er alltaf alveg ægilega gaman, ég er náttúrulega ekki búin að vera eins lengi að og Jón Kalman. Mér finnst þetta alltaf eins og jólin.“ Jón Kalman: „Þær eru komnar nokkrar bækurnar og þetta er ekki alveg eins núna og þegar maður var að gefa út fyrstu bækurnar, eðli- lega. En það er alltaf spenna og til- hlökkun. Annars hreinlega hugsa ég ekkert svo mikið um það, ég hef alltaf einhvern veginn verið þannig að ég læt það koma sem kemur.“ Sum öfl ræður maður ekki við Jón Kalman og Sigríður kynntust fyrir nokkrum árum í gegnum sam- eiginlegt forlag sitt Benedikt. Sigríð- ur segist alltaf hafa vitað af Jóni sem kveðst einnig hafa þekkt til hennar. Jón Kalman: „Auðvitað vissum við af hvort öðru og hún er náttúru- lega af höfundaætt, langafi hennar Guðmundur G. Hagalín var þekktur höfundur og ég las hans bækur.“ „Nú, var það þess vegna?“ segir Sigríður kímin og bæði skella upp úr. Jón Kalman: „Hlutir gerast eins og Fyrstu lesendur hvort annars Sigríður og Jón Kalman hafa komið sér upp fallegu heimili á Bjarkargötu ásamt börnum sínum frá fyrri hjónaböndum og köttunum Tómasi Hagalín og Snældu Kal- man. FRÉTTABLAÐIÐ/ VALLI þeir gerast og sum öfl eru þannig að þú ræður ekkert við þau.“ Skáld skiptast í tvo hópa Spurð um hvort þau hjálpist að við ritstörfin segir Jón Kalman þau hjónin vera fyrstu lesendur hvort annars og fari yfir handritin á ólík- um stigum í gegnum ferlið. Sigríður: „Það er líka bara alveg ótrúlega gott að hafa einhvern heima til þess að tala við. Maður verður svo manískur og skrýtinn þegar maður er í þessu ferli og ég hef of boðslega þörf fyrir að tala um það sem ég er að lesa og gera. Þú tekur þessu af miklu jafnaðargeði og umberð mig alveg í maníunni.“ Jón Kalman: „Það er bara ægilega gaman að fá þessa maníu yfir sig.“ Ert þú þá meira prívat? Jón Kalman: „Stundum er sagt að það megi gróflega skipta höfundum í tvennt hvað þetta varðar. Annars vegar eru þeir sem hafa þörf fyrir að tala um það sem þeir eru að vinna að og svo hinir sem af ýmsum ástæðum eru hikandi við það og ég er þar. Ég veit ekki hvort það er hjátrú en stundum finnst manni að ef maður talar mikið um það þá missi maður einhvern veginn tökin á því.“ Sigríður: „Ég held að það geti líka verið vegna þess að þú ert vanur að vinna einn og ég er vön að vinna inni á stórri ritstjórn þar sem allir eru með nefið ofan því sem maður er að gera.“ Fréttamaður og rithöfundur Sigríður Hagalín er landsmönnum löngu orðin kunn sem fréttamaður á Ríkisútvarpinu. Hún hefur einn- ig vakið mikla athygli fyrir bækur sínar sem eru orðnar fjórar talsins. Sú nýjasta, Hamingja þessa heims, er söguleg skáldsaga sem gerist bæði í nútímanum og á miðöldum. Sigríður: „Þetta er bók um 15. öldina sem er öldin sem segja má að hafi týnst í Íslandssögunni. Við vitum alveg óskaplega lítið um hana. Öll sagnaritunin og þetta stöðuga upplýsingaf læði sem við höfum frá miðöldum dettur að mestu leyti niður eftir að svarti- dauði kemur til landsins 1402. Þetta er alveg ótrúlega heillandi og áhugaverður tími og verður merki- legri eftir því sem maður kafar betur ofan í hann.“ Hvað var það sem kveikti áhuga þinn á því að fjalla um þetta tíma- bil? Sigríður: „Það kom til mín í gegnum Ólöfu ríku Loftsdóttur sem er sennilega valdamesta kona sem hefur verið uppi á Íslandi. Hún fór með hirðstjórnarvald, var hálf- gerður landstjóri Íslands, að því er talið er, á tímabili eftir að maður hennar dó. Hún rataði til mín fyrir tilviljun, hlassaði sér í fangið á mér ef svo má segja, en á endanum skrif- aði ég bókina meira um 15. öldina heldur en Ólöfu sjálfa, þótt hún sé þarna alls staðar. Ég geri það annars vegar í gegnum sagnfræðiprófessor í nútímanum sem er sendur í hálf- gerða útlegð í Dölunum og rekst þar á gamalt handrit, og hins vegar í gegnum sögumann sem var hirð- skáld og hermaður í þjónustu Ólafar ríku.“ Draumar fjarskyldrar frænku Hamingja þessa heims á sér nokkuð dularfullan aðdraganda því Ólöf ríka kom til Sigríðar með króka- leiðum í gegnum drauma fjar- skyldrar frænku. Vorið 2020 höfðu þau Jón Kalman verið í Dölunum við skriftir þegar Sigríður rakst á áhugaverða grein um Ólöfu ríku eftir Helgu Kress bókmenntafræð- ing. Hún hafði samband við Helgu Þorvaldur S. Helgason tsh @frettabladid.is og daginn eftir fékk hún vinabeiðni á Facebook frá fjarskyldri frænku á Jökuldal sem kvaðst hafa dreymt bæði Sigríði og Helgu. „Í fyrri draumnum varstu að segja mér að þú værir lesbísk. Ég varð eig- inlega forvitin að vita hver kærastan væri en sá hana aldrei en mér fannst þú segja mér að hún héti Helga Kress. Í seinni draumnum komstu til mín ægilega sæl og sagðist ætla að kynna mig fyrir kærastanum þínum sem var mjög sætur karlmaður með mikla útgeislun. Ég giska á að þú sért komin með snilldarhugmynd að bók sem þú munt verða mjög ánægð með,“ skrifaði frænkan sem kvaðst ekki kunna nein deili á Helgu Kress, önnur en þau að hún tengdist bók- menntum. Síðar meir komst Sigríður að því að hún er beinn afkomandi Ólafar ríku í 16. ættlið í kvenlegg og það í gegnum Jökuldalinn. Sigríður: „Hún er sumsé sam- eiginleg formóðir okkar frænku minnar, sem dreymdi þennan skrýtna draum. Ég er ekki hjátrúar- full, en þetta eru staðreyndir máls- ins, skjalfestar og óvéfengjanlegar. Og mér fannst blasa við að sú gamla, Ólöf ríka, vildi fá bók.“ Á valdi skáldskaparins Jón Kalman hefur um áraraðir verið einn fremstu rithöfunda Íslands. Eins og áður sagði er Guli kaf- báturinn hans fjórtánda skáldsaga en bókin sver sig í ætt við tvær fyrri skáldsögur Jóns, Ýmislegt um risa- furur og tímann og Snarkið í stjörn- unum, sem voru nýlega endurút- gefnar hjá Benedikt bókaútgáfu. Þetta er persónuleg bók sem ferðast víða um í tíma. Ertu að skrifa um sjálfan þig og þitt líf? Jón Kalman: „Að einhverju leyti er ég alltaf að skrifa um, ekki bein- línis sjálfan mig, heldur bara mitt innra líf. Það finnur sinn farveg á mismunandi stöðum og mismun- andi tímum. Það hefur einhvern veginn þróast þannig hjá mér eiginlega frá minni fyrstu skáld- sögu, Skurðir í rigningu, að ég nota þræði úr mínu lífi og spinn síðan út frá þeim. Ég spyrni mér upp frá  26 Helgin 5. nóvember 2022 LAUGARDAGURFRÉTTABLAÐIÐ
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112

x

Fréttablaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Fréttablaðið
https://timarit.is/publication/108

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.