Heilbrigðisskýrslur - 05.12.1992, Síða 5

Formáli
Þetta rit er annað í röðinni um unga vímuefnaneytendur sem tekið er saman
af aðilum sem hafa bein afskipti af unglingum.
Það er þversögn að 12-30% barna og unglinga sem alast upp í norrænum
velferðarríkjum þarfnast stuðnings, meðferðar og/eða geðhjálpar, aðallega
vegna andlegrar vanbeilsu. I öðrum iðnríkjum er þessi tala jafnvel bærri.
Þetta gerist á mestu velferðartímum sem yfir iðnríkin hafa gengið.
Jafnframt hefur líkamlegt heilbrigði barna trúlega aldrei verið betra þar eð
hörgulsjúkdómar og alvarlegar farsóttir eru að mestu horfnar. Orsakir
þessarar óheillaþróunar er án efa margþættar. Fjölskyldurof er mun algengara
en áður. I nær helming tilfella koma þeir unglingar er verða vímuefnaneyt-
endur frá slíkum fjölskyldum. Efnahagur þessara heimila þarf ekki að vera
bágborinn en skortur á umhyggju og aðhaldi er þeim mun algengari. Unglingar
búa því við ótraustari flölskyldutengsl en áður. Verulegur fjöldi þessara
unglinga hefur ekki lokið skyldunámi og/eða hafa starfsréttindi. Þrátt fyrir
Qölgun skóla og námstækifæra á sl. 15 árum virðist þessum unglingum ekki
hafa fækkað. Engin fullnaðarskráning er til yfir unglinga er flosna úr skóla á
grunnskólastigi. Urbóta er þörf í þessum málum. I heimi tæknialdar þar sem
meiri kröfur eru gerðar um hæfni og starfsréttindi en áður farnast þessum
unglingum ekki vel. Margir uppfylla því hóp atvinnulausra.
Unglingar leita í vaxandi mæli til meðferðarstofnana en þar eð verulegur
hluti þessara unglinga búa við vímuefnaneyslu nánustu ættingja verður
heimkoman mörgum erfið og árangur dýrrar meðferðar árangurslítill. Einhliða
læknismeðferð eða afeitrun dugir því skammt. Unglingurinn þarfnast oft og
tíðum enduruppeldis og náms- og starfsþjálfunar svo að vel fari. Einnig þarf að
koma til margþætt fjölskylduaðstoð. Fræðslu í uppeldisfræðum þarf að
stórauka í skólum.
Landlæknir.