Heilbrigðisskýrslur - 05.12.1992, Blaðsíða 19

Meöferöarstof nanir fyrir unglinga
EinarG. Jónsson, Unglingaheimili ríkisins
Af ýmsum ástæðum hafa unglingar í vímefnavanda ákveðna sérstöðu og
krefjast sérhæfðra meðferðarúrræða. Má þar nefna að þeir eru að ganga í
gegnum þroskaskeið sem taka þarf sérstakt tillit til í meðferðinni. Unglingar
eru háðir fjölskyldum sínum tilfinninga- ogfélagslega og því þarf að leggja
sérstaka áherslu á aðstoð við Qölskyldur skjólstæðinganna. Flestir unglingar í
vímuefnavanda eiga jafnframt í erfiðleikum í skóla og þurfa því sérkennslu.
Unglingar eru mun uppteknari af því en aðrir aldurshópar að skilgreina sig út
frá jafnöldrum sínum og vinum og þeir eru einnig mun öfgafyllri en aðrir
aldurshópar í leit sinni að lífsstíl. Mjög margir unglingar í vímuefnavanda
þekkja ekki annan lífsstíl en lífsstíl misnotandans og eru ekki í sambandi við
aðra jafnaldra en þá sem eru í mikilli neyslu sjálfir. I vímuefnameðferð fyrir
unglinga er afar mikilvæt að taka sérstaklega á þessum þáttum. Unglingar í
vímuefnavanda hafa dottið út úr samfélaginu með miklu alvarlegri hætti en
algengt er með flesta fullorðna alkóhólista. Unglingar í vímuefnavanda þurfa
því langvarandi stuðning. Meðferðin þarf að spanna a.m.k. ár og í sumum
tilfellum mun lengri tíma.
Meðferð fyrir unglinga þarf að beinast að eftirfarandi þáttum:
1. Greining. Auk þess að greina vímuefnavanda unglingsins þarf
meðferðarstofnun fyrir unglinga að geta metið hvar unglingurinn er staddur í
þroska og vísbendingar um önnur vandamál en vímuefnavandann.
2. Skólastarf. Meðferðarstofnunin þarf að geta boðið unglingnum upp á
kennslu bæði í almennu námsefni grunnskólans og sérkennslu fyrir þá unglinga
sem eiga í námserfiðleikum.
3. Fræðsla um áfengi og aðra vímugjafa sem miðar að því að kenna
unglingnum að skilja vímuefnaánetjun, bata og hvernig forðast megi fa.ll.
4. Hópmeðferð og einstaklingsmeðferð þarf að vera skýrt upp byggð og
verkefnamiðuð. Það er mikilvægt að það sé á hreinu hvernig unglingahópnum
er stjórnað, hver eru markmið hópmeðferðarinnar og hvernig tekið er á þeim
ferlum sem eiga sér stað í hópnum. Einstaklingsmeðferð þarf að standa
unglingnum til boða eigi sjaldnar en tvisvar í viku.
5. Meðferöaráætlun. Meðferðarstofnunin þarf að geta boðið upp á einstakl-
ingsbundna meðferðaráætlun, sbr. þá staðreynd aö verulegar líkur eru á að
unglingar í vímuefnavanda eigi einnig við önnur vandamál að etja sem taka
þarf á.
6. Leggja þarf áherslu á líkamsæfmgar, tómstundir, heilbrigt mataræði og
stjórnun streitu og kvíða.
19