Veiðimaðurinn - 01.06.2005, Qupperneq 34
í mörg ár veiddum við í Fljótum í Skagafirði, í Hópsvatni og Flókadalsvatni, í
Flókadalsd, bæði í "stubbnnm" milli vatnanna og efri ánni. Ég hafði nokkrum
sinnum komist í Fljótaá sem lengst af var á vegum Siglfirðinga en síðustu sumrin
leigðum við sumarbústað hjá Pétri á Hraunum og veiddum afHraunamöl, í sjónum
í sunnanátt, í Miklavatni þegar hann var á norðan og sitt á hvað í áttleysu.
Fljótin eru fögur sveit og fiskisæl, oftast býst bleikjan til
uppgöngu úr sjónum í ferskvatnið um Jónsmessu, þær
stærstu fyrst, tveggja punda fiskarnir eru þá uppistaðan í
aflanum. Haustbleikjan er aftur á móti smærri. Yfirleitt
er Fljótaárbleikjan stærri en sú sem gengur í Flókadalsá.
Staðbundinn urriði er í Hópsvatni og sjóbirtingur slæðist
þangað inn og einnig í Miklavatn. Bæði vötnin eru farvegir
laxa. Laxinn í vestara vatnakerfinu gengur upp í "stubbinn"
milli Flókadalsvatns og Hópsvatns og er aðallega veiddur þar
en ég hef þó fengið lax í báðum vötnunum. í Flókadalsvatni
er staðbundinn urriði sem getur orðið rígvænn. Fljótaárlaxinn
gengur upp úr Miklavatni. Á haustin er blátt af berjum í
Stíflu, inni í Flókadal og úti á Almenningum. Steikt eða
soðin bleikja með nýuppteknum kartöflum og bláberjaskyr
með rjóma er dæmigerður kvöldverður í þessari sveit á þeim
tíma.
Við höfðum svo sem unað glöð við aflabrögð í Fljótunum,
meira að segja stofnað Fljótavinafélagið sem vann að
hagsmunamálum byggðarlagsins óbeint og í kyrrþey. En í
veiðimanninum blundar alltaf þrá og von um meiri veiði
og stærri fiska, sumir halda líka að grasið sé grænna hinum
megin girðingarinnar. Við töldum að bleikjurnar væru stærri
og fleiri handan fjallanna og mikluðum ekki fyrir okkur
að leggja á brattann, klöngrast urð og klífa skriður. Það
hvílir líka ákveðin dulúð yfir hinu óþekkta, eyðibyggðum
sem geyma löngu liðna sögu um harða lífsbaráttu í óblíðri
náttúru, voveiflega atburði; sjóslys, snjóflóð og feiknleg
örlög. Slíkir yfirskyggðir staðir hafa ákveðið aðdráttarafl
í huga nútímamannsins sem finnur sig knúinn til að líta
þá eigin augum þótt hann þurfi að leggja töluvert á sig.
Héðinsfjörður er einn þeirra huliðsheima sem enn eru eftir
hér á landi og því verðmæti í sjálfu sér sem fellur í gildi
verði hann tengdur alfaraleið þar sem umferðargnýr rýfur
kyrrðina.
Miklum sögum fer af Héðinsfjarðarbleikjunni sem veidd
er í sjónum við sandinn, í vatninu og í Héðinsfjarðará. Hún
gengur tiltölulega seint í ána en talin stærri en Fljótableikjan.
Héðinsfjörður var fyrirheitna landið - en sá böggull fylgdi
skammrifi að þangað varð ekki komist frá Siglufirði nema
sjóleiðina fyrir Siglunes og Hestfjall eða yfir fjallgarðinn milli
fjarðanna. Um tvö skörð var að ræða, Hólsskarð (630 m) upp
úr Hólsdal og Hestskarð (593 m) úr Skútudal. Væri bátsferð
valin þyrfti að treysta á gott sjólag svo að hægt væri að
lenda á Víkursandi. Þar hefur margur vöknað við landtöku
þegar teflt hefur verið í tvísýnu, jafnvel fengið votan koll.
Yrði skarðaleiðin ofan á varð að gæta þess að leggja upp í
einsýnu veðri því að erfitt væri ókunnugum að halda áttum
og rata ef þoka skylli á.
Eitt árið er við dvöldumst á Hraunum í byrjun ágúst hafði
löngun mín að komast til Héðinsfjarðar magnast svo að eftir
að hafa hlustað á veðurfréttir að kvöldi sagði ég við einn úr
hópnum, sem ekki vílaði fyrir sér brattar brekkur, að ef vel
horfði með veðurútlit í fyrramálið myndi ég vekja hann ekki
seinna en klukkan fimm og við brunuðum út á Siglufjörð, inn
í Hólsdal, hlypum skarðið yfir að Ámá, veiddum Fjarðarána
niður að vatni og trítluðum svo Hestskarðið heim. Ég hefði
tryggt okkur ódagsett veiðileyfi í Bókabúð Hannesar. Við
tókum síðan til nesti og veiðitól að ógleymdum stinnum,
dökkbrúnum Siglufjarðarmöðkum í dós.
Ég reis úr rekkju klukkan hálffimm og gáði til veðurs.
Hann var ekki alveg hreinn til vesturs, bakki yfir Skaga en
stillilogn, glóbjart yfir austurfjöllunum, ekki skýhnoðri til
hafs í norðri. "Það er nú eða aldrei," hugsaði ég með mér,
vakti pilt og sagði að mál væri að leggja af stað.
Klukkan tæplega sex var komið inn að malargryfjunum
í Hólsdal, lengra náði vegurinn ekki. Við settum bíllyklana
undir hjólkoppinn á vinstra framhjóli til þess að tryggt væri
að þeir týndust ekki í ferðinni og hófum gönguna. Er upp á
fjallið kom hafði morgunloftið þést svo að þokumistur birgði
sýn. Einhver vinstri hneigð sagði til sín því að þegar rofaði
til sáum við af fjallsbrúninni niður í fjörð sem við töldum í
fyrstu að væri Héðinsfjörður en við nánari athugum gátum
við ekki betur séð en að út vesturströnd hans Iægi vegur. Á
þessum tíma datt engum í hug vegagerð í Héðinsfirði og því
vissum við að ekki var allt með felldu. Um síðir áttuðum
við okkur á því að fjörðurinn var Siglufjörður og vegurinn
lá út í Strákagöng. Við réttum kúrsinn og von bráðar braust
sólin fram úr þokunni og yfirgaf okkur ekki það sem eftir var
dagsins. Eftir stutta göngu sá ofan í hinn rétta fjörð þar sem
einu merkin um mannvist voru gamlar bæjarrústir í grænum
túnskekli. Undir fjallshlíðinni hafði staðið bærinn Ámá sem
fór í eyði árið 1927. Friður og ró ríkti yfir öllu. Hér uppi var
ríki steinklöppu og sólskríkju en neðan úr brekkunum barst
angurblítt lóukvak.
34 Veiðimaðurinn Júní 2005