FLE blaðið - 01.01.2019, Blaðsíða 30
30 FLE BLAÐIÐ JANÚAR 2019
2.1 TENGDIR LÖGAÐILAR
Milliverðlagningarákvæðið tekur einungis til
tengdra lögaðila en sérstaka skilgreiningu á
tengslum er að finna í þremur bókstafsliðum
4. mgr. 57. gr. tsl. Lögaðilar teljast vera tengdir
séu þeir hluti af samstæðu samkvæmt lögum
um ársreikninga, undir beinu og/eða óbeinu
meirihlutareignarhaldi eða stjórnunarlegum yfir-
ráðum tveggja eða fleiri lögaðila innan samstæðu,
sé meirihlutaeignarhald eins lögaðila yfir öðrum
til staðar samanlagt með beinum eða óbein-
um hætti eða þá að þeir séu beint eða óbeint í
meirihlutaeigu eða undir stjórnunarlegum yfirráð-
um einstaklinga sem eru tengdir sifjaréttarlegum
böndum. Eignarhlutdeild aðila í lögaðila getur
verið bein eða óbein en með því er átt að aðili eigi
meira en helmingshlut í lögaðila, beint eða óbeint,
eða hafi eftir atvikum annars konar ráðstöfunar-
rétt yfir eignarhlut s.s. með atkvæðisrétti eða sér-
stöku samkomulagi, þ.e. stjórnunarlegum yfirráð-
um enda fer formlegt og raunverulegt eignarhald
ekki alltaf saman.
2.2 SKJÖLUNARSKYLDA
Með skjölunarskyldu er í megindráttum átt við
að skjölunarskyldur lögaðili skrái upplýsingar um
eðli og umfang viðskipta við tengda lögaðila, eðli
tengsla og grundvöll ákvörðunar milliverðlagn-
ingar í tengdum viðskiptum. Skjölun er þannig
grundvöllur mats fyrir skattyfirvöld til að meta
hvort verð eða skilmálar í tengdum viðskipum sé
í samræmi við armslengdarregluna, þ.e. líkt og
um ótengda aðila ræðir. Lögaðila ber skylda til að
skjala viðskipti, sem ekki teljast minniháttar, við
tengdan lögaðila sem er heimilisfastur erlendis og
þegar rekstrartekjur hans á næstliðnu reikningsári
eða heildareignir í upphafi eða við lok næstliðins
reikningsárs eru yfir einum milljarði króna. Séu
viðskiptin einvörðungu milli innlendra tengdra
aðila þá eru slík viðskipti undanþegin skjölun.
Markmið skjölunar er að sýna fram á að verðá-
kvörðun í viðskiptum tengdra aðila hafi verið
í samræmi við armslengdarregluna á hverju
tímabili. Með skjöluninni skal þannig gera sérs-
taka grein fyrir ákvörðun verðs, hvaða atriði höfðu
áhrif á verðmyndun ásamt því að tiltaka hvaða
aðferð er notuð við verðákvörðunina. Allt er þetta
gert til að finna út og sýna fram á armslengdar-
verðið. Mikilvægt er að gera grein fyrir því að
hvaða marki verðlagning er talin vera í samræmi
við þær aðferðir sem tilgreindar eru í leiðbein-
ingarreglum OECD um milliverðlagningu. Þá ber
einnig að hafa í huga að aðferðir við ákvörðun
verðs geta verið misflóknar, misumfangsmiklar
og krafist misítarlegra skýringa en það ræðst m.a. af eðli hinna tengdu viðskipta.
Skjölunin gildir ekki um minniháttar viðskipti milli tengdra aðila, t.a.m. ráðstafanir
sem hafa takmarkað efnahagslegt umfang og takmarkað vægi fyrir rekstur við-
komandi aðila. Engu síður er nauðsynlegt að gera grein fyrir því við framtalsskil
að skattaðilinn nýti sér undanþáguna.
Sé skattaðili skjölunarskyldur þá er mikilvægt að hann staðfesti skjölunarskyldu
við framtalsskil. Með staðfestingunni, þ.e. eyðublaði RSK 4.28, staðfestir hann
skjölunarskyldu og að fullnægjandi skjölun hafi átt sér stað. Ríkisskattstjóra er
síðan heimilt að óska eftir skjölunargögnum eftir að framtalsfrestur er liðinn og
hefur skattaðili þá 45 daga frá því að beiðnin barst til að bregðast við fyrirspurn-
inni um aðgang að skjölunarskyldum gögnum. Engin bein sektarheimild er fyrir
því sé skjölun ekki skilað en engu síður hefur ríkisskattstjóri heimild til að leið-
rétta milliverðlagningarverðið og ákvarða þannig skattstofna að nýju, allt eftir
því hvort verð reynist of- eða vanmetið. Í framhaldi er líklegt að ríkisskattstjóri
nýti heimildir tekjuskattslaga til 25% álagsbeitingar á vanframtalda skattstofna
sem hefur í för með sér aukna skattbyrði fyrir skattaðilann. Þannig er mikið í húfi
fyrir hinn skjölunarskylda aðila að skjala tengd viðskipti yfir landamæri og haga
skjölun sinni í samræmi við gildandi reglur. Þar af leiðandi er mikilvægt að benda
skattaðilum á skylduna til að skjala tengd viðskipti, falli þeir á annað borð undir
ákvæðið.
Hafa skal hugfast að reglur um milliverðlagningu eiga við um viðskipti milli
tengdra lögaðila þrátt fyrir að á þeim hvíli ekki krafa um skjölunarskyldu. Athuga
skal að reglurnar eiga við óháð því hvort innlendur lögaðili á í viðskiptum við inn-
lendan eða erlendan lögaðila sem honum er tengdur á meðan skjölunarskyldan
á eingöngu við þegar innlendir aðilar eiga í viðskiptum yfir landamæri við tengda
aðila. Ef tengsl milli lögaðila eru með öðrum hætti en greinir í milliverðlagningar-
reglunum þá geta almennar skattasniðgöngureglur 1. og 2. mgr. 57. gr. tsl. átt
við um viðskipti þeirra á milli.
Þannig er grundvallaratriði varðandi gildissvið milliverðlagningarreglnanna að
lögaðilar séu tengdir samkvæmt 4. mgr. 57. gr. tsl. Þrátt fyrir að skilgreiningar
á tengslum séu ekki sérstaklega teknar hér til umfjöllunar þá er nauðsynlegt
að kanna í fyrsta lagi hvort að tengsl séu á milli aðila þannig að verðlagning og/
eða skilmálar í viðskiptum falli undir ákvæði 3. mgr. 57. gr. tsl. og í framhaldi er
nauðsynlegt að kanna hvort að viðkomandi aðili sé skjölunarskyldur á grundvelli
5. mgr. 57. gr. tsl. Sé hann skjölunarskyldur þá þarf að ítreka fyrir viðkomandi
skattaðila mikilvægi skjölunar og í framhaldi undirbúa skjölun. Því næst skal með
framtali tilkynna ríkisskattstjóra um skjölunarskyldu og að skjölun tengdra við-
skipta hafi farið fram.