Foreldrablaðið - 15.12.1942, Blaðsíða 10
10
FORELDRABLAÐIÐ
Líkamsrækt
EINKUNN ARORÐ:
„Heilbrigð sál í hraustum líkama£".
Latneskt spakmæli.
í þessari grein verður ekki rúm til að
rekja sögu líkamsæfinganna og heldur
ekki ætlunin. En þó skai aðeins drepið
á það, að líkamsæfingar áttu sinn
blómatíma í fornöldinni, eigi síður en
listirnar, en þetta á þó sérstaklega við
um lönd Miðjarðarhafsins, og voru þar
fremstir í þessum greinum Rómverjar
og Grikkir.
Forfeður okkar hér á Norðuriöndum
lögðu mikla stund á íþróttir og leika, en
þetta var ekkí gert í beinum uppeldis-
legum tilgangi, eins og t. d. hjá Grikkj-
um.
Það er alkunna, að gömlu Grikkirnir
litu svo á, að sönglistin og fimleikarnir
væru aðalþættirnir í uppeldi æskunn-
ar, enda var mikil rækt lögð við þetta
hvort tveggja hjá hinni forn-grísku þjóð
og einnig meðal Rómverja á blóma-
skeiði þeirra.
Þegar dregur að miðöldum, fer í-
þróttalífi að hnigna. Og svo má heita
meðan svartnætti miðaldanna stendur
yfir, að flestar þjóðir kasti fyrir borð
þeirri rækt, sem áður var sýnd íþrótt-
um. Þó kulnaði áhuginn á þeim aldrei
alveg út.
Með riddurunum lifðu þær af hnign-
unarskeið miðalda. Um riddarastéttina
má segja, að hún sé tengiliðurinn milli
gamla og nýja tímans, hvað íþróttalíf
snerti. — Riddararnir tóku íþró'ttirnar í
arf frá víkingum fornaldarinnar og skil-
uðu þeim svo að segja óbreyttum til
eftirkomenda sinna. Ef þessarar fá-
mennu stéttar, riddarastéttinni, hefði
ekki notið við, eru miklar líkur til, að
líkamsmenning hefði lagst niður, eða
að minnsta kosti hefðu fornu íþrótta-
greinarnar glatast að miklu eða öllu
leyti. Óhætt er að segja, að sömu íþrótt-
ir séu stundaðar í dag og í fornöldinni
lítið breyttar, nema hvað eðlileg þróun
hefur aukið við þær og fært í betri og
íegurri stíl.
í byrjun 19. aldarinnar hefur íþrótta-
lifið tekið miklum stakkaskiptum. í stað
fámennra hópa, er almenningur farinn
^ð leggja stund á íþróttir í fjölmennari
löndum hins menntaða heims. — En
breytingarnar verða fleiri en þær, að-
íþróttirnar dafna í skjóli alþýðunnar.
Fornu íþróttirnar þykja ekki fullnægj-
andi.
Menn taka að leita að nýjum æfing-
um, sem betur hæfa breyttum lífskjör-
um manna. Það er4 leitað að æfingum,
sem færar séu um að liðka vinnustjarf-
ann og lækna óhollar, ljótar og óeðli-
legar vanastellingar. Upp úr þessari leit
spretta nútíma fimleikar. •— Það er
mesti misskilningur að líta á íþróttir og
leikfimi sem eitt og hið sama. Að vísu
kölluðu Grikkir líkamsæfingar þær,
sem þeir iðkuðu til forna, fimleika. En
það voru þær æfingar, sem nú í daglegu
tali eru kallaðar íþróttir, eins og t. d.
hlaup, köst, stökk, glímur o. fl. Þetta
eru hreinar íþróttagreinar en ekki fim-