Jökull


Jökull - 01.01.2017, Blaðsíða 22

Jökull - 01.01.2017, Blaðsíða 22
Reviewed research article Geochemistry and petrology of Holocene lavas in the Bárðardalur region, N-Iceland. Part I: Geochemical constraints on source provenance Sigríður Inga Svavarsdóttir, Sæmundur Ari Halldórsson? and Guðmundur Heiðar Guðfinnsson NordVulk, Institute of Earth Sciences, University of Iceland, Reykjavík, Iceland ?Corresponding author, saemiah@hi.is Abstract — Because of extensive volcanic production in Iceland during the Holocene, many of the early post- glacial large-volume fissure lavas cannot be unambiguously traced to their eruptive craters solely by obser- vations in the field. For example, the Bárðarbunga volcanic system has been suggested as a likely source of the large Holocene lava flows found in Bárðardalur valley, but this idea mainly relies on petrographic obser- vations. We conducted a chemical and isotopic study of the lavas in Bárðardalur. For comparative purposes, we also targeted basement rocks of the Bárðarbunga central volcano, as well as several eruptive units in the region north of Vatnajökull. Based on a comparison of chemical and radiogenic isotope data of lavas from the Bárðardalur region and the eruptive units north of Vatnajökull and the Bárðarbunga central volcano, it appears most likely that the lavas of Bárðardalur valley belong to the Bárðarbunga volcanic system. These new data, and a compiled dataset for other selected volcanic systems of the NRZ, shed light on possible limitations when assigning erupted material to its source volcano by means of chemical composition. Furthermore, this study demonstrates that our understanding of the relative importance of the different processes at play during the petrogenesis of Icelandic basalts is likely to be greatly improved by multi-parameter datasets for geologically well-characterized eruptive units. INTRODUCTION Field observations indicate that eruption rates within the neovolcanic zones in Iceland may have been up to 30 times greater during periods of rapid deglacia- tion in early postglacial times relative to the current ones (e.g., Maclennan et al., 2002; Sinton et al., 2005; Sims et al., 2013). This enhanced magmatic activ- ity has been explained by (1) increased decompres- sion melting in the mantle associated with the disap- pearance of the ice load (Sigvaldason et al., 1992; Jull and McKenzie, 1996) (2) extensive tapping of crustally-stored magma due to changes in the stress field as a result of rapid uplift (Guðmundsson, 1986). Early postglacial lavas are volumetrically dominant features in many volcanic regions of Iceland, particu- larly within the Bárðarbunga volcanic system and the Northern Rift Zone (NRZ) (Vilmundardóttir, 1977; Jakobsson, 1979; Hjartarson, 2006; Thordarson and Larsen, 2007). During the period between ∼9000– 6000 years BP, eruption rates in the region of the Bárðarbunga-Veiðivötn fissure swarm were excep- tionally high, resulting in the production of some of the largest Holocene lava flows in Iceland (Figure 1), including the ∼8600 years BP Þjórsárhraun lava (see box 2 in Figure 1) (e.g., Hansen and Grönvold, 2000; Hjartarson, 2006; Halldórsson et al., 2008), with an estimated minimum volume of 25 km3 (Hjartarson, 2011). Another large lava field, which might repre- sent an early postglacial volcanic pulse from the Bárð- arbunga volcanic system, can be found in Bárðardalur valley in North Iceland (see box 1 in Figure 1) (Sig- bjarnarson, 1988; Vilmundardóttir and Kaldal, 1991; Hjartarson and Kaldal, 2004; Hjartarson, 2004). JÖKULL No. 67, 2017 17
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95

x

Jökull

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.