Jökull


Jökull - 01.01.2017, Síða 22

Jökull - 01.01.2017, Síða 22
Reviewed research article Geochemistry and petrology of Holocene lavas in the Bárðardalur region, N-Iceland. Part I: Geochemical constraints on source provenance Sigríður Inga Svavarsdóttir, Sæmundur Ari Halldórsson? and Guðmundur Heiðar Guðfinnsson NordVulk, Institute of Earth Sciences, University of Iceland, Reykjavík, Iceland ?Corresponding author, saemiah@hi.is Abstract — Because of extensive volcanic production in Iceland during the Holocene, many of the early post- glacial large-volume fissure lavas cannot be unambiguously traced to their eruptive craters solely by obser- vations in the field. For example, the Bárðarbunga volcanic system has been suggested as a likely source of the large Holocene lava flows found in Bárðardalur valley, but this idea mainly relies on petrographic obser- vations. We conducted a chemical and isotopic study of the lavas in Bárðardalur. For comparative purposes, we also targeted basement rocks of the Bárðarbunga central volcano, as well as several eruptive units in the region north of Vatnajökull. Based on a comparison of chemical and radiogenic isotope data of lavas from the Bárðardalur region and the eruptive units north of Vatnajökull and the Bárðarbunga central volcano, it appears most likely that the lavas of Bárðardalur valley belong to the Bárðarbunga volcanic system. These new data, and a compiled dataset for other selected volcanic systems of the NRZ, shed light on possible limitations when assigning erupted material to its source volcano by means of chemical composition. Furthermore, this study demonstrates that our understanding of the relative importance of the different processes at play during the petrogenesis of Icelandic basalts is likely to be greatly improved by multi-parameter datasets for geologically well-characterized eruptive units. INTRODUCTION Field observations indicate that eruption rates within the neovolcanic zones in Iceland may have been up to 30 times greater during periods of rapid deglacia- tion in early postglacial times relative to the current ones (e.g., Maclennan et al., 2002; Sinton et al., 2005; Sims et al., 2013). This enhanced magmatic activ- ity has been explained by (1) increased decompres- sion melting in the mantle associated with the disap- pearance of the ice load (Sigvaldason et al., 1992; Jull and McKenzie, 1996) (2) extensive tapping of crustally-stored magma due to changes in the stress field as a result of rapid uplift (Guðmundsson, 1986). Early postglacial lavas are volumetrically dominant features in many volcanic regions of Iceland, particu- larly within the Bárðarbunga volcanic system and the Northern Rift Zone (NRZ) (Vilmundardóttir, 1977; Jakobsson, 1979; Hjartarson, 2006; Thordarson and Larsen, 2007). During the period between ∼9000– 6000 years BP, eruption rates in the region of the Bárðarbunga-Veiðivötn fissure swarm were excep- tionally high, resulting in the production of some of the largest Holocene lava flows in Iceland (Figure 1), including the ∼8600 years BP Þjórsárhraun lava (see box 2 in Figure 1) (e.g., Hansen and Grönvold, 2000; Hjartarson, 2006; Halldórsson et al., 2008), with an estimated minimum volume of 25 km3 (Hjartarson, 2011). Another large lava field, which might repre- sent an early postglacial volcanic pulse from the Bárð- arbunga volcanic system, can be found in Bárðardalur valley in North Iceland (see box 1 in Figure 1) (Sig- bjarnarson, 1988; Vilmundardóttir and Kaldal, 1991; Hjartarson and Kaldal, 2004; Hjartarson, 2004). JÖKULL No. 67, 2017 17
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95

x

Jökull

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.