Skinfaxi - 01.03.2020, Side 20

20 S K I N FA X I
Bjarni Benediktsson fjármálaráðherra
mælti síðla árs fyrir frumvarpi um framlög ein-
staklinga og atvinnurekenda til almannaheilla-
starfsemi, þar á meðal íþróttafélaga. Í frum-
varpinu er mælt fyrir auknum hvötum til að
styðja við almannaheillastarfsemi, þar á meðal
eru ýmsar undanþágur frá greiðslu skatta, und-
anþága frá greiðslu stimpilgjalda og auk þess
geti slíkir aðilar sótt endurgreiðslu allt að 60%
greidds virðisaukaskatts af vinnu manna á
byggingarstað við byggingu, viðhald eða end-
urbætur á mannvirkjum sem eru alfarið í eigu
þeirra. Þá er lögð til undanþága frá greiðslu
erfðafjárskatts af gjöfum til aðila í almanna-
heillastarfsemi.
Það liggur beint við að spyrja Bjarna nokk-
urra spurninga um frumvarpið.
Viltu lesa frumvarpið og
lesa umsagnir við það?
Þú getur gert það hér:
UMFÍ sendi inn umsögn um frumvarpið og
lýsti yfir mikilli ánægju með það. Í umsögninni
segir að UMFÍ hafi lengi mælt fyrir því að skatta-
legt fyrirkomulag frjálsra félagasamtaka hér á
landi verði fært nær því sem tíðkast á hinum
Norðurlöndunum. Sérhvert skref á þeirri leið
sé skref í rétta átt. Þá segir í umsögn UMFÍ að
með frumvarpinu séu stigin stór skref fram á
við í málefnum félaga í þriðja geiranum, bæði
Er horft til þess að þessi breyting
muni auka gjafir frá einstaklingum
og fyrirtækjum til muna?
Já, tvímælalaust. Þetta nýr hvati fyrir ein-
staklinga sem hefur ekki verið til staðar í
áratugi og vonast ég til að fólk nýti tæki-
færið til að stórauka stuðning sinn við
þessa mikilvægu starfsemi. Hvað fyrirtækin
varðar getum við horft til reynslunnar, en
þegar frádráttarheimildin hækkaði úr 0,5%
í 0,75% jukust gjafir og framlög um þriðj-
ung milli ára – eða um einn milljarð króna.
Nú erum við að tvöfalda frádráttarheim-
ildina, svo að ég á von á að framlögin auk-
ist verulega við það.
Er frumvarpið nýjung á Ísland eða
hefur verið til eitthvað sambæri-
legt form fyrir gjafir?
Í gildandi lögum er til staðar frádráttar-
heimild fyrir atvinnurekstraraðila sem nem-
ur 0,75% af árstekjum. Aftur á móti erum
við nú að tvöfalda þá heimild auk þess að
bæta öðru eins við þegar kemur að fram-
lögum til grænna verkefna.
Á áttunda og níunda áratug síðustu ald-
ar var til staðar heimild í skattalögum fyrir
einstaklinga til að draga frá tekjum sínum
einstakar gjafir til líknarmála upp að
ákveðnu marki. Sú heimild var hins vegar
felld niður með lögum 1987.
Með tillögum mínum erum við að inn-
leiða slíka heimild upp á nýtt og bæta vel
í en auk þess erum við að búa til heild-
stæðari skilgreiningu utan um almanna-
heillastarfsemi – í stað þess að horfa á mats-
kennd atriði um „einstaka gjafir til líknar-
mála“.
Bjarni Benediktsson fjármálaráðherra.
Hver er staðan nú?
Málið er til meðferðar inni í þinginu, en ég
á von á að það verði afgreitt upp úr ára-
mótum. Þetta er stjórnarfrumvarp og ég
held að flestir þingmenn sjái hversu já-
kvæðar og mikilvægar breytingarnar
verða fyrir samfélagið allt. Ég á ekki von
á öðru en að um frumvarpið verði áfram
breið sátt, eðli málsins samkvæmt, og
það verði afgreitt sem lög á nýju ári.
Hvaða væntingar hefur þú til
þessara breytinga?
Ég hef miklar væntingar til málsins og sé
fyrir mér að það geti stórbætt umhverfi
almannaheillastarfsemi. Bæði kemur það
sér vel fyrir félögin sjálf en ekki síður fyrir
einstaklinga, sem geta með þessu ráð-
stafað stærri hluta tekna sinna til góðra
málefna að eigin vali án milligöngu
ríkisins.
Hvernig líst þér á frumvarpið?
Þetta er mál sem hefur verið mér hugleikið
lengi. Það sem upphaflega kveikti hjá mér
áhuga á því var að Vestur-Íslendingur að
nafni Don Johnson kom að máli við mig þeg-
ar ég var heiðursgestur á Íslendingadegin-
um í Vesturheimi árið 2012. Hann hafði haft
frumkvæði að því að þessi mál væru skoðuð
í Kanada á sínum tíma og hvatti mig eindreg-
ið til að standa fyrir sambærilegum breyting-
um hér á landi, vegna þess að við þær hafði
losnað um gríðarlega mikið fé úr einkageir-
anum til ýmiss konar góðgerðamála vestan-
hafs.
Þegar ég fór að skoða löggjöfina hér komst
ég að því að ólíkt því sem tíðkast víðast hvar
annars staðar fylgdu þessu hér á landi mjög
þröng skilyrði og ekki endilega auðvelt að
halda úti almannaheillastarfsemi hér á landi.
Allt frá þessum tíma hef ég viljað leita leiða
til að bæta þetta umhverfi almannaheillastarf-
seminnar og færa það nær því sem þekkist
í nágrannalöndum okkar.
Ég er því vægast sagt ánægður með að
frumvarpið skuli vera komið á þetta stig,
enda býr mikil vinna að baki. Með breyting-
unum styrkjum við ekki bara grundvöll
almannaheillastarfsemi heldur sendum við
líka skýr og verðskulduð skilaboð til þeirra
sem að henni standa. Þannig segjum við
sem samfélag einfaldlega: Þakkir fyrir okkur,
við kunnum að meta framlag ykkar.
hvað snertir skattalegt hagræði og hvata til
að gera betur og til að fá til starfa sjálfboða-
liða hjá öflugum félagasamtökum.
Miklir hvatar fyrir íþróttafélög