Læknablaðið : fylgirit - 04.03.2016, Blaðsíða 11

B R Á Ð A D A G U R I N N 2 0 1 6
F Y L G I R I T 8 6
LÆKNAblaðið 2016/102 FYLGIRIT 86 11
e-15 Komur erlendra ferðamanna á bráðamóttöku
Landspítala á árunum 2001-2014
Guðbjörg Pálsdóttir1,3, Þórdís Katrín Þorsteinsdóttir1-3, Brynjólfur Mogensen1,2,4
1Flæðisviði Landspítala, 2rannsóknastofu Landspítala og Háskóla Íslands í bráðafræðum,
3hjúkrunarfræðideild HÍ, 4læknadeild HÍ
guggap@lsh.is
Bakgrunnur: Erlendum ferðamönnum á Íslandi hefur fjölgað meira
en þrefalt frá árinu 2001 og fór fjöldinn í fyrsta skipti yfir milljón árið
2014. Rannsóknir erlendis hafa gefið vísbendingar um að viðbrögð á
ferðamannastöðum geti haft langtíma áhrif á ferðamenn sem lenda í
slysum. Ástæða var talin á að kanna komur erlendra ferðamanna, á
bráðamóttöku Landspítala í Fossvogi á árunum 2001-2014.
Markmið: Að kanna tengsl og mismunandi áhrif bakgrunnsþátta
við útkomur erlendra ferðamanna sem leituðu til bráðamóttöku
Landspítala vegna slysa og veikinda árin 2001-2014 í því markmiði
að bæta verklag við forvarnir og sértæka heilbrigðisþjónustu ferða-
manna.
Aðferð: Allir sem leituðu til bráðamóttöku Landspítala á ár-
unum 2001-2014 og voru með gervikennitölu og erlent heim-
ilisfang, að undanskildum fæðingum voru í úrtaki. Afturskyggn
gagnaöflun úr sjúkraskrám erlendra ferðamanna 2001-2014.
Bakgrunnsupplýsingar um ferðamenn, skýriþættir veikinda og
slysa, auk afdrifa verða greind með viðeigandi lýsandi og greinandi
tölfræðiaðferðum.
Niðurstöður: Samkvæmt fyrstu niðurstöðum voru 14.303 ein-
staklingar með gervikennitölu er leituðu eftir þjónustu á bráða-
móttökunni á rannsóknartímabilinu. Mest var aukningin milli ára
frá 2009, eða 7-13%. Á þessu 14 ára tímabili komu þó flestir eftir
2009, eða 55%. Flestir komu í júlí og ágúst. Komur karlmanna voru
algengari, eða 55,3%. Algengasti aldurinn var 24 ár. Flestar ástæður
fyrir komu á bráðamóttöku voru afleiðingar slysa, eða 49,8%, þar á
eftir vegna sjúkdóma, eða 46,5%. Á tímabilinu 2001-2008 voru af-
leiðingar slysa algengari komuástæða en eftir 2009 urðu sjúkdómar
algengari. Flest slysin voru flokkuð sem frítímaslys, eða 30,5%.
Ályktanir: Rannsóknin er fyrst sinnar tegundar hér á landi. Hún
getur gefið vísbendingu um helstu ástæður fyrir þjónustuþörf og
álagstímum í heilbrigðisþjónustu vegna erlendra ferðamanna.
Möguleiki væri á að nýta niðurstöðurnar við þróun viðeigandi þjón-
ustu út frá þörfum erlendra ferðamanna og við skipulag markvissra
forvarna út frá greiningu á aðstæðum slysa og veikinda.