Íslenska leiðin - 01.10.2002, Blaðsíða 57
að jafnrétti kynjanna, svo langt sem það náði. Síðastliðinn áratug
hafa breytingar í efnhagslífinu hins vegar grafið undan konum með
ýmsum hætti. Dregið hefur verið úr framlögum ríkisins til velferðar-
og heilbrigðismála, einkavæðing mennta- og heilbrigðisstofnana og
hækkandi matarverð hafa rýrt kjör fátækra kvenna og fjölskyldna
þeirra enn frekar. Hafa ber í huga að aðeins 6% starfsfólks í opinbera
geiranum eru konur. Langflestar indverskar konur þræla daginn
út og inn við heimilisstörfin og reyna svo að drýgja tekjurnar með
vinnu á hinu gráa (eða svarta) hluta vinnumarkaðarins,t.d. við þvotta,
saumaskap og þrif. Fátækt í dreifbýli hefur aukist á umliðnum árum.
Á árabilinu 1973 til 1989 minnkaði hlutfall fólks í dreifbýli undir
fátæktarmörkum úr 56,4% í 34,4%.Árið 1993 var þetta hlutfall komið
upp í 44% sem verður að teljast mikil öfugþróun.
í nýútkominni skýrslu Þróunarstofnunar Sameinuðu þjóðanna,
„Human Development Report 2002," má sjá að Indland er í 124.
sæti en var í 115. sæti árið 2001. Rúmlega 170 ríki eru á þessum lista
og er ísland í 7. sæti. Þessi velferðarvísitala tekur tillit til lífslíkna við
fæðingu, læsis, skólagöngu og tekna einstaklinga. Þótt mælikvarðin
sé að sjálfsögðu ekki algildur um lífsgæði fólks gefur hann sterka
vísbendingu kjör og menntun almennings um allan heim og Ijóst að
þorri Indverja býr við mikla fátækt.
Frelsi kvenna
Kvenfrelsisbaráttan er í raun hin sama um allan heim. Aðstæður
kvennaeru vissulega mjögólíkar,en ígrundvallaratriðum ersjálfstæði
og frelsi kvenna til að ráða lífi sínu tryggt með sama hætti alls staðar.
Það eru til dæmis ný og gömul sannindi að hagur fjölskyldunnar fer
ekki alltaf saman við hagsmuni kvenna, hvorki á Vesturlöndum né
í svokölluðum þróunarlöndum. Að sama skapi hefur hið vanhelga
hjónaband bókstafstrúar og þjóðernispólitíkur grafið undan stöðu
kvenna, án tillits til þess hver trúin er eða þjóðernið. Það hefur komið
á daginn við uppgang ofsatrúaðra hindúa á Indlandi á liðnum áratug,
rétt eins og (slamstrú og kristni hefur verið misnotuð víða um heim
til þess að kúga konur. Kjarni kvenfrelsisbaráttunnar er að konur fái
að ráða sér sjálfar, á eigin forsendum. Leiðin að þessu einfalda og
sjálfsagða marki er löng og þyrnum stráð. Konurnar í Dehlí eiga lengri
leið fyrir höndum en konurnar á Dalvík en glíman við feðraveldið er í
eðli sínu ein og hin sama.
Heimildir:
1. Padmaja A. Padil:„Socio-economic and political policies in the 1990s and status of women in India,
Journal of Third World Studies (Vor 2002,19 árg., 1. hefti, bls. 195-206).
2. Alan Palmer: Dictionary of Twentieth-Century History 1900-1991 (London: Penguin Books, 1992).
3. Amartya Sen: Development as Freedom (New York: First Anchor Books Edition, 2000).
4. Thomas L.Friedman:„Where Freedom Reigns,"The New YorkTimes, M.ágúst 2002.
5.Slóð heimasíðu indverska þingsins: http://alfa.nic.in/
6. Arundhati Roy: God of Small Things (New York: Random House,1997)
7.Salman Rushdie:Midnigh'st Children (NewYork: Penguin Books, 1980).
(slenska leiðin
bls.57