Heima er bezt - 01.04.2007, Blaðsíða 11

Málverk af torfbænum í Abæ.
upphaflega var hún Steinárskotta. Allt
er þetta einn og sami draugurinn. Sagnir
um hana myndu fylla litla bók ef saman
væru dregnar en ekki eru þær allar á
einn veg um uppruna hennar svo sem
verða vill um þjóðsögur. I sem stystu
máli er hún þannig til komin:
A árunum fyrir og eftir 1720 var prestur
á Bergstöðum i Svartárdal, Þorvarður
Bárðárson. A sama tíma bjó á Steiná í
Svartardal Ólafur Bjarnason. Þeir voru
óvildarmenn og báðir göldróttir. Eitt
sinn er Ólafur var á ferð neðan dal og
kom að Bergstöðum, sá hann að prestur
starfaði nokkuð í kirkjugarðinum og
var búinn að vekja upp kvendraug en
fór halloka í glímunni því jafnan þurfti
að fella uppvakninginn til að ná valdi
á honum. Kallaði þá Ólafur til prests
„Bíttu í hægra brjóstið á henni bölvaður.“
Hafði prestur það ráð og yfírvann þá
drauginn en öfundaði kunnáttu Ólafs
og sendi skottu honum til höfuðs. Tókst
henni að drepa konu Ólafs en ekki hann
sjálfan heldur gat hann með særingum
komiö henni fyrir í afturfótarlegg af
hrossi og sló þar tappa í.
Skömmu fyrir dauða sinn fékk Ólafur
Guðbjörgu dóttur sinni legginn og bað
hana brenna hann að sér dauðum en
aðrar sagnir telja að hann hann tæki
henni sterkan vara á að taka ekki úr
tappann nema mikið lægi við. Ekki
brenndi Guðbjörg legginn en geymdi
þess í stað á botni fatalcistu sinnar. Hún
átti þann mann er Jón Jónsson hét frá
Hellu á Arskógsströnd og bjuggu þau á
Stóru-Ökrum frá því fyrir 1780 til 1791
en fluttust þá í Ábæ og bjuggu þar til
1797 nema eitt ár á Merkigili. Síðast
voru þau áNýjabæ 1808-1817. Á árunum
1799-1808 bjó á Nýjabæ Guðmundur
Nikulásson. Jóni og Guðbjörgu lá
öfund á Guðmundi og vildu hann brott
af Nýjabæ. Fór svo að Guðbjörg sótti
legginn i kistu sína og reif úr honum
tappann. Sveif þá út bláleit gufa er
breyttist óðara í kvenmannsmynd sem
spurði hvað hún ætti að gera. „Farðu að
Horft nióur eftir Abæjargili yfir tún og bœjarstœði Abœjar þar sem ,,ekkja
stendur aldin kirkja, ein í túnifornra virkja “.
Heima er bezt 203