Heima er bezt - 01.04.2007, Page 33

Bergsveinn Skúlason:
Hafraklettur
Einn af mörgum hólmum í
Breiðafírði erHafraklettur. Hár
úr sjó og sérstæður nokkuð.
Liggur nærri sýslumörkum, og ekki
í alfaraleið. Ber og dýralíf og gróður
hólmans þess nokkur merki.
Hólmi þessi er nú í daglegu tali
manna nefndur Latur. Eg held hinu
eldra og upprunalega nafni hans oftast
í þessari grein.
Máski hefur Geirmundur heljarskinn
haft á honum hafra sína þegar hann
bjó á Geirmundarstöðum, og hann
hlotið nafn af því. En þá hafa þeir
ekki verið margir.
Nú liggur hólminn undir Skarð.
Það var hjá Hafrakletti er styrmdi
að Gretti og félögum hans forðum,
er þeir sóttu bolann í Ólafseyjar, og
fengu þeir þaðan stífan barning og
ágjöf til lands. En bátsverjar voru í
röskara Iagi, og náðu því í lendingu
á Reykhólum, svo sem lesa má um í sögu Grettis.
Hafraklettur blasti við sjónum mínum á hverjum morgni,
þegar ég kom út úr bæjardyrunum heima. Hvítur eins og
marmarahöll reis hann úr bláum fleti ijarðarins, og þó er
sama efni í honum og öðrum hólmum á Breiðafirði: dökkt
blágrýti. Liturinn er öðruvísi tilkominn.
Eg hélt í fyrstu að þetta væri álfakirkja og kaupstaður, en
svo var nú ekki. Þó nóg væri af slíkum stöðum í grenndinni.
- Faðir minn sagði að þetta væri bara venjulegur hólmi
og héti Latur. Hann hefði oft komið í hann. Næst þegar
hann færi suður á Skarðströnd gæti ég farið með sér, og þá
skyldum við skoða Lat. Þar gæti ég séð mikið af fugli, og
ef til vill fleiri dýrategundir.
Svo var það ekki löngu seinna, að faðir minn átti Ieið
suður á Skarðsströnd og Akureyjar. Það var á sumardegi
rétt fyrir sláttinn í hvíta logni og sólskini. Mig minnir að
hann væri að flytja gamla konu, er Guðrún hét Torfadóttir.
Hún var mörg sumur í kaupavinnu hjá Torfa í Ólafsdal, en
átti heima í Skáleyjum. Ég fékk að fara með, þó lítill væri
og lélegur háseti á þeim árum.
Það er langt úr Skáleyjum suður í Hafraklett, en leiðin
sóttist nokkuð vel, þó hásetar væru engir garpar. Allir voru
léttklæddir. Karlmennirnir reru á skyrtunum, og gamla Gunna
tók af sér skupluna og kastaði skakkanum aftur á herðar. Svo
hamaðist hún við árina. Hún kunni ekki að vinna öðruvísi,
og varð þó 102 ára gömul.
Svo vorum við þá í Hafrakletti, eftir um 3 klst. róður.
Við lendum við lágan tanga, er gengur austur úr honum,
annars staðar er ekki hægt að lenda. En hæstur er hólminn
og mestur um sig að vestanverðu, og er þar 60-80 m. hátt
standberg í sjó.
Við urðum þess vör löngu áður en við komum í Hafraklett,
að þar mundi ekki allt vera hljótt og kyrrt. Þetta væri ekkert
eyðisker.
Fyrst mættum við svartbaknum.
Þegar við áttum góðan spöl eftir að hólmanum, kom hann
á móti okkur, gustmikill, með háværu gargi og lagði fast ofan
að fleytunni, og gerði okkur það fullkomlega skiljanlegt, að
hann kærði sig ekkert um heimsóknir í ríki sitt. - Svartbakurinn
er illvígur og frekur og á sér fáa formælendur. Þó er honum
ekki alls varnað. Hann ver ríki sitt og þegna sinna gegn öðrum
herkonungum af mikilli hreysti og hugprýði. Ernir og valir
Heima er bezt 225