Þingtíðindi Alþýðuflokksins - 16.11.1984, Blaðsíða 63
ingu bæjar- og sveitarfélaga og samræmd verði löggjöf um
skipulag, náttúruvernd og minjavernd.
4. Að mörkuð verði heildarstefna í frárennslismálum.
5. Að kannað verði hvernig yfirstjórn umhverfismála verði
bezt fyrir komið.
Velferðarmál
Hornsteinn í stefnu jafnaðarmanna er hugsjónin um jafn-
rétti, félagshyggju og samhjálp annars vegar og hins vegar
kenning um hagstjórnaraðferðir, sem treysta stoðir efnahags-
og atvinnulífs til að ná markmiðunum um réttlátt þjóðfélag
og félagslegt öryggi.
Mat jafnaðarmanna á þjóðfélagsgerðinni mótast að miklu
leyti af því annars vegar hvernig mannréttindum er háttað og
svo hins vegar, hvernig afraksturinn af því sem framleitt er
skiptist á milli borgaranna. Efnahagslegt misrétti er stað-
reynd og launafólk fær því einatt ekki eðlilega hlutdeild í af-
rakstri framleiðslunnar.
Þótt auðhyggjumönnum verði tíðrætt um sameiginlegan
kostnað, þá tala þeir minna um sameiginlegan gróða. Hann
er einatt einkamál. Gróði verður þó sjaldnast til, nema margir
leggi hönd að verki. Tvöfeldni auðhyggjumanna kemur skýr-
ast fram í því, að sjálfsagt þykir að þjóðnýta tap einkarekst-
ursins, meðan sameiginleg útgjöld i þágu fólksins eru oftast
talin af hinu illa.
Munurinn á jafnaðarmönnum og auðhyggjumönnum felst
þannig í því, að siðferðismat jafnaðarmanna á mannréttind-
um er mun víðtækara en mat auðhyggjumanna. Því hneigjast
auðhyggjumenn til að skera niður fjárveitingar til almanna-
trygginga og annarra félagslegra þátta á tímum samdráttar.
Þeir sjá á þeim fjárveitingum engan siðferðilegan mun og t.d.
á fjárveitingum til alls konar milliliða sem maka krókinn
jafnvel við óarðbærar fjárfestingar.
Þegar jafnaðarmenn tala um siðferðilegan rétt til almanna-
trygginga, þá tala auðhyggjumenn um að kaupa þjónustu.
61