Úrval - 01.09.1968, Blaðsíða 84

82
ÚRVAL
fyrir hörðum árásum, og afleiðing-
in varð sú, að hann neyddist til að
taka Paderewski aftur í skólann.
Enn einu sinni var honum skipað
að hætta við píanóið, en hann hélt
sínu striki ótrauður.
Á þriðja skólaári sínu tók Pader-
ewski svo miklum framförum í pí-
anóleik, að hann afréð að gera hann
að aðalprófverkefni sínu í stað tón-
smíða. Hann valdi konsert eftir
Grieg og stóðst prófið með miklum
ágætum.
Hann hélt áfram námi sínu í tón-
listarskólanum næstu þrjú árin, en
lagði nú megináherzlu á tónsmíðar
og að læra á önnur hljóðfæri. Árið
1878 var honum svo boðin kennara-
staða við tónlistarskólann.
Árið 1880 kvæntist hann Antoniu
Korsak, sem var nemandi í skólan-
um, en hún lézt af barnsförum ár-
ið eftir. Barnið, sem var sonur, var
vangefið, og dó um tvítugsaldur ár-
ið 1902. Paderewski hélt áfram að
kenna við skólann fyrst eftir lát
konu sinnar, en þar sem hann hafði
erft dálítið fé eftir hana, hélt hann
til Berlínarborgar og hóf að stunda
nám í tónsmíðum undir handleiðslu
Priedrichs Kiels.
En enda þótt hann væri tvímæla-
laust mjög efnilegt tónskáld, hafði
hann miklu meiri áhuga á að verða
píanóleikari, fræg pólsk leikkona,
frú Modjsska, hvatti hann og mjög
til þess, og það var fyrir hvatningu
hennar að hann lagði leið sína til
Vínarborgar og gerðist nemandi hins
víðkunna kennara Theodórs Lesch-
itskys.
En Leschitsky var eins og fleiri
þeirrar skoðunar, að Paderewski
væri efnilegra tónskáld en píanó-
leikari, og endirinn varð sá, að hann
mælti með honum í stöðu prófess-
ors í tónsmíðum við tónlistarhá-
skólann í Strasborg. Paderewski
hlaut stöðuna.
Paderewski leið ekki vel í Stras-
borg, því að nú var svo komið að
píanóleikurinn átti hug hans allan.
Hann hélt áfram að æfa sig og skap-
aði sína eigin leiktækni. Að því rak
að hann fór aftur til Leschitskys til
frekara náms.
Nú hafði Leschitsky skipt um
skoðun, en hann var ekki fær um
að kenna nemanda sínum mikið, og
árið, 1887 hvatti hann Paderewski
til að koma fram opinberlega sem
konsertpíanóleikari. Konsertinn var
haldinn í Vínarborg og leikur Pad-
erewskis þótti slíkt afbragð, að á-
kveðið var að næsti konsert skyldi
haldin í París. Leikur hans vakti
stórkostlega hrifningu og það var
skorað á hann að halda annan kon-
sert. Síðari konsertinn vakti jafn-
vel enn meiri hrifningu en hinn
fyrri.
Þessir Parísarkonsertar voru upp-
hafið að frægð Paderewskis sem
píanóleikara, en hann er talinn einn
snjallasti píanóleikari fyrr og síðar.
Hann hélt fjörutíu konserta í Lond-
on — of hlaut lof Bernhards Shaw,
sem þá var áhrifamesti tónlistar-
gagnrýnandi Breta — en síðan fór
hann um Þýzkaland og Ameríku.
Eftir það fór hann víða um heim og
hvarvetna hylltur sem snillingur.
Hann lék ávallt tvö eða þrjú tón-
verk eftir sjálfan sig á konsertum
sínum. Meðan hann var á hljóm-
leikaferðum sínum, hélt hann áfram