Bæjarblaðið Jökull - 22.12.2023, Blaðsíða 3
„Yður er í dag frelsari fæddur, sem
er Kristur Drottinn, í borg Davíðs”
(Lúk 2.11)
Kæru vinir og nágrannar.
Hver er hinn eini sanni
jólaandi og hvernig förum við
að því að eignast hann? Sjálfsagt
eru alls kyns svör til við þeirri
spurningu en mig langar hér til
þess að skoða hvernig Charles
Dickens nálgaðist hana í jóla-
ævintýri sínu.
Jólaævintýri Dickens gerist
á aðfangadegi jóla í samtíma
hans í Lundúnum 19. aldar. Þar
segir frá geðstirða nískupúkan-
um Skröggi. Skröggur er ótta-
legur leiðindakall sem hefur
engan áhuga á jólunum sem
honum finnst hin mesta tíma-
og peningasóun. Hann hefur
heldur engan áhuga á því að
verja tíma sínum í samvistir
með skyldfólki sínu um jólin
og þegar hann er beðinn um að
gefa í söfnun fyrir þörfum fá-
tækra bregst hann hinn versti
við og harðneitar að láta neitt af
hendi rakna. Það er síðan bara
með mikilli ólund að hann leyf-
ir skrifstofumanninum sínum,
Bob Cratchit sem vinnur fyr-
ir hann á lúsarlaunum, að fara
örlítið fyrr heim þennan dag til
þess að halda jólin hátíðleg.
Á jólanóttina vitjar draugur
Marleys Skröggs en Marley hafði
áður verið viðskiptafélagi hans.
Draugurinn reikar um jörðina
hlekkjaður með þungum keðj-
um við kassa af peningunum
sem hann nurlaði saman á æfi
sinni sem einkenndist af eig-
ingirni og græðgi. Marley seg-
ir Skröggi að hann fái aðeins
eitt tækifæri til þess að forð-
ast sömu örlög. Hans verði nú
vitjað af þremur draugum og
hann verði að hlusta vandlega
á þá ef hann vill komast hjá því
að dæmast til að burðast sjálfur
með enn þyngri keðjur.
Fyrsti draugurinn, draugur
liðinna jóla minnir Skrögg á
það hvernig hann hafði breyst
í gegnum ævina úr saklaus-
um góðum dreng í ömurlegan
aurapúka sem elskaði pen-
inga meira en nokkuð annað.
Draugur núverandi jóla sýnir
síðan Skröggi jólagleðina hér
og þar í borginni og síðan fær
Skröggur að sjá jólin á heim-
ili Bob Cratchit þar sem yngsti
sonur hans, hann Tim litli er
alvarlega veikur. Draugurinn
segir Skröggi að Tim litli muni
deyja nema eitthvað verði til að
breyta atburðarásinni eins og
hún stefnir nú.
Síðasti draugurinn er draug-
ur jóla framtíðarinnar. Þar sér
Skröggur eigin útför þar sem
ekki nokkur maður syrgir hann
og öllum peningunum hans er
stolið. Skröggi er illa brugð-
ið og finnst vont að átta sig á
því að það er enginn sem á eft-
ir að sakna hans. Þá fær Skrögg-
ur að sjá Bob Cratchit og fjöl-
skyldu hans syrgja Tim litla og
loks fær hann að sjá gamla van-
hirta gröf þar sem legsteinninn
ber nafn hans sjálfs. Að lokum
heitir tárvotur Skröggur því að
bæta ráð sitt.
Á jóladagsmorgun vaknar
Skröggur breyttur maður. Hann
leggur dágóða upphæð í söfn-
unina sem hann vildi ekki gefa
neitt í daginn áður og send-
ir stóran kalkún heim til Bob
Cratchit. Síðan eyðir Skröggur
því sem eftir er dagsins með því
að fara í jólaboð hjá Fred sem
var systursonur hans. Daginn
eftir lætur Skröggur Cratchit fá
væna launahækkun og smám
saman eignast Skröggur fallegt
samband við Tim litla. Upp frá
þessu lifir Skröggur lífi sínu í
hinum sanna jólaanda og kem-
ur fram við alla af gæsku, örlæti
og kærleika.
Boðskapurinn í sögu Dickens
er augljós. Lífi sem er varið í
sjálfselsku og græðgi er öm-
urlegt og leiðir til beiskju, ein-
manaleika og óhamingju en líf
sem er lifað í kærleika og um-
hyggju fyrir öðrum er bæði fal-
legt og hamingjuríkt.
Auðvitað getum við öll séð
í hendi okkar að boðskapur-
inn er bæði góður og sannur. Á
honum er hins vegar einn mik-
ill hængur. Það er hægara sagt
en gert að vakna einn góðan
morgundag og lifa síðan kær-
leiksríku lífi upp frá því. Þótt
við séum öll af vilja gerð reynist
okkur afar erfitt að gera allt rétt
í eigin mætti. En góðu fréttirnar
eru fólgnar í hinum sanna boð-
skap jólanna að „yður er í dag
frelsari fæddur“.
Á jólum fögnum við því að
Guð gerðist maður. Ljós hans
getur lýst inn í myrkur eig-
ingirninnar, græðginnar og
óréttlætisins sem leynist innra
með okkur öllum og með trú
á Krist hljótum við ekki aðeins
fyrirgefningu þessara bresta
okkar heldur líka hjálp hans til
að umbreytast eins og Skrögg-
ur gerði.
Guð gefi okkur öllum náð
til þess að taka við jólaljósinu
sanna, Jesú Kristi.
Gleðileg jól,
Séra Ægir Örn Sveinsson, Ólafsvík.
Jólahugvekja
Draugur Marleys vitjar Skröggs, teikning frá 1843 eftir John Leech.