Varðberg - 08.01.1944, Side 8
s
VAItÐBERG
mála-ráðherra um „hneykslið í útvarp-
inu“ forystugrein stjórnmálaritstjór-
ans, þar sem Alþingi er kallað „sam-
koman í Alþingishúsinu“, sagt, að
þjóðinni blöskri „að líta slíka hryggð-
armynd misbeitingar löggjafarvalds-
ins og fávitaskapar“ o. s. frv. Og með-
an eg er að skrifa þetta, er mér borið
annað blað Sjálfstæðisflokksins, Vísir
14. des., þar sem Alþýðuflokksmaður
skrifar grein: „Hvers vegna er Al-
þingi óstarfhæft“? og tekur upp (og
tekur undir) spurningu eins leiðtoga
Sósíalista: „Erum við á vitlausraspít-
ala“? — Slík er eining allrar þjóðar-
innar um að treysta réttlæti og for-
sjá Alþingis og hlíta vilja þess.
Og sundurþykkjan á Alþingi er ekki
aðeins um völd, hagsmuni, úrræði.
Hún snertir viðkvæmustu mál sið-
ferðis, drengskapar og sóma. Tvennir
leiðtogar tveggja stærstu stjórnmála-
flokkanna heyja langar og harðvít-
ugar deilur um það, hvort önnur
tvenningin sé eiðrofar eða hin tvenn-
ingin lygarar og mannorðsþjófar. Mér
vitanlega hefur engin fyrirspurn enn
verið borin fram til stjórnarinnar,
hvort ekki væri unnt með rannsókn
að skera úr þessu má’li, svo að það
haldi ekki áfram að eitra Ioftið í
þingsölunum og brjóta niður hvern
snefil af virðingu Alþingis meðal þjóð-
arinnar (svo að ekki sé talað um, að
þessi deila fer frarri „undir smásjá
tveggja stórvelda“),
Með slíku er ekki aðeins saurgað
það þing, sem nú situr, „samkoman í
Alþingishúsinu“, heldur teflt í voða
hugsjón Alþingis, framtíð stofnunar-
innar og tilverurétti.
Hví þegið þér svo, þrungin goð?
Hví eruð þér svo viðkvæm fyrir á-
mæli fáeinna valdalausra manna, svq
sljó fyrir svívirðingum annarra, innri
veikleika og vansæmd? Er það af því,
að vér 14-menningarnir erum svo sak-
lausir í stjórnmálum, orð vor líkleg
til þess að vera tekin trúanlegri þess
vegna?
En séu meiðyrði um Alþingi í bréf-
inu sæla og of fyrirhafnarsamt þyki
að hegna 14 mönnum (og mundi
Gestapo ekki vaxa slíkt í augum),
skal þess getið, að þau standa í þeim
kafla, sem var stílaðui' af undirrituð-
um, þótt samþykktur væri af hinum.
Mér væri ljúft að taka einn út refs-
ingu réttvísinnar fyrir hann, hvoi't
sem væri undir salakynnum Hæsta-
' '.-=f <
íslendinga
skip
LÚÐVÍG GUÐMUNDSSON:
Alþingi
- stjórnlaust
I.
í forystugrein Mbl., „Á vegamút-
um", j). 17. J). m. segir m. a.:
„Þingið er jorystulaust. Það er
likast stjórnlausu skipi á rúmsjó,
sem rehur jyrir straumi og vindi“.
Þessi dómur um Alþingi íslendinga
er birtur í Mbl. að morgni J)ess dags,
er þinglausnir fóru fram. Nú er vitað,
að síðustu stundir þingsins gerðist þar
ekkert, er breytt gæti til hins betra
dómi samtímans eða sögunnar, um
nýliðið þin'g. Verður því að líta svo
á, að í þessum ummælum ritstjórnar-
innar felist lokadómur blaðsins um
síðasta þing og hæfni þess til leiðsögu
og úrræða í malefnum þjóðarinnar.
Þessa skoðun staðfestir Mbl. tveimur
dögum síðar, því að í Reykjavíkur-
bréfi blaðsins J). 19. ]). m. er fyrri dóm-
ur þess endurtekinn með þessum orð-
um: „Aðaleinkenni þingsins hafa í
haust og vetur verið þessi: Þar er
stjórnlaust, enginn, sem ber ábyrgð-
ina, enginn, sem stjórnar skútunni“.
Þessa daga, sem síðan eru liðiiir, hef
ég með stakri gaumgæfni, en án nokk-
urs árangurs, leitað um dálka Mbl. að
athugasemdum, cða andmælum frá
miðstjórn Sjálfstæðisflokksins, við
fyrrgreindum dómum blaðsins. En
miðstjórnin, sem þó veit, að blaðið al-
mennt er talið vera túlkur hennar og
málpípa, hefur ekki með einu orði
reynt að draga úr, né hnekkja skoðun
í'itstjórnarinnar. Verður því vart kom-
izt hjá þeirri ályktun, að miðstjórnin,
með þögn sinni gjaldi skoðun blaðsins
jákvæði, og geri hana að dómi sínum
og flokks síns, um Alþingi. En dómur-
inn er, eins og áður segir, sá, að þingið
sé „líkast stjórnlausu skipi á rúmsjó,
sem rekur fyrir straumi og vindi“.
II.
Mbl. líkir Alþingi þjóðarinnai' við
réttar á Skólavörðustíg 9 eða í sveita-
sælunni á Litla-Hrauni, — ef nokk-
urt í'úm er í þeim gestaherbergjum.
skip. Þjóðin öll, með stéttum sínum
og stærri og minni félagsheildum, er
floti skipa, stórra og smárra, en for-
ystuskipið, eða „flaggskipið“, eins og
herveldin nefna J)að, — J)að er Alþingi.
í hverjum flota er flaggskipinu falin
forystan. Þar er jafnan valinn maður
í hverju rúmi, og ekkert til þess spar-
að, að öryggi skipsins sé sem rnest.
Þar er vel til alls vandað, áhafnar og
útbúnaðar, ytra sem innra, ofan og
neðan þilja.
Hvort sem er í sókn eða vörn, velt-
ur gengi flotans jafnan mest á flagg-
skipinu og stjórn þess. Hjá }>ví á for-
ystan að vera, og á því hvílir þyngst
ábyrgðin. Það á að marka stefiiuna,
sem flotinn heldur. Frá því eiga hin
minni skip og fleytur flotans að fá
„kúrsinn“, sem halda ber. Öruggur á
allur flotinn að geta treyst leiðsögu
þess og forsjá.
-----En laskist miðunartæki flagg-
skipsins, bili áttaviti þess, brotni stýr-
ið, eða taki skipstjórnarmenn fyrir
borð, svo að skipið missi stefnu og
stjórn, er því, og öllum flotanum, sem
á eftir fylgir, búin bráð hætta og tor-
tíming.
Ef svona fer, er um annað af tvennu
að ræða:
1. að blindur léiði blindan, þ. e.
að flotinn í blindni hlíti áfram forsjá
og leiðsögu hins stjórnlausa flagg-
skips, sem „rekur fyr.ir straumi og
vindi“, fylgi J)ví eftir á stefnulausu
reiki þess um höfin, eða berist með
því beint í voðann, í hendur óvin-
anna, eða á boða og sker, og brotni
í spón í brimróti klettanna.
2. að hið stjórnlausa flaggskip
verði „tekið til skoðunar“, „klassað
upp“, ef þörf krefur, og því fengin ný,
örugg stjórn og skipshöfn þess endur-
nýjuð, að nokkru eða öllu leyti, eftir
atvikum.
Þriðji möguleikinn er hugsanlegur,
þótt ekki verði til hans gripið, nema
brýn nauðsyn krefji, en hann er sá,
að hið gamla flaggskip verði með öllu
„tekið úr umferð“ og selt til niður-
/