Upp í vindinn - 01.05.2017, Síða 56
Upp í vindinn
stöðunni frá 1996 til 2003. Þau ár voru mjög kreíjandi, sérstaklega vegna þess
að maður vildi breyta svo miklu, en þau voru ákaflega gefandi. Sem forstöðu-
maður ríkisstofnunar l<ynntist ég stjórnvöldunum vel og átti gott samstarf við
marga aðra forstöðumenn. Starfið gaf mér þá yfirsýn sem nauðsynleg er til að
hanna skipulagskerfi vegna náttúruhamfara. Það varð fljótt ljóst að almanna-
varnakerfið á íslandi undir dómsmálaráðherra (eða -
innanríkis) er of takmarkað til að ná utan um öll þau
samfélagsvandamál sem verða þegar náttúruhamfarir
dynja yfir. Málaflokkurinn er undir röngu ráðuneyti,
hann ætti að vera undir forsætisráðherra, með aðkomu
allra fagráðuneyta. Einn góðan veðurdag verður mála-
flokkurinn fluttur. Almannavarnir ríkisins voru lagðar
niður árið 2003, og stofnuð var deild hjá Ríkislögre-
glustjóra til að sinna verkefnum stofnunarinnar. Og þar
með hvarf hlutleysið sem er nauðsynlegt við samhæfin-
gu aðgerða. Ég var sammála því að það þyrfti að gera
róttækar breytingar, en þetta var í vitlausa átt. Það átti
að hækka almannavarnir um stjórnsýslustig, ekki læk-
ka. Ekki hugnaðist mér deildarstjórastarfið sem mér var
boðið, og lét langþráðan draum rætast um að stofna ráðgjafastofuna Rainrace,
sem varð að ehf. 2005.
Það tekur vissulega tíma að byggja upp fyrirtæki og loks þegar Rainrace var
komið vel á veg kom næsta kúvending. Að áeggjan prófessors Ragnars Sigbjörns-
sonar hóf ég doktorsnám hjá honum árið 2010 á Rannsóknarmiðstöðinni í jarð-
skjálftaverkfræði á Selfossi, og varði í febrúar 2016. Verkefnið var blanda af öllu
því sem ég hef verið að fást við: tjónamatsgreiningu, skipulagi og stjórnun, og
náttúrhamförum. Verkefnið fjallar um fræðilegan grunn að skipulagskerfi fyrir
aðgerðir vegna náttúruhamfara í byggð. Ég kalla slík kerfi viðlagakerfi, og falla
þau á landsvísu undir forsætisráðherra. Það felur í sér almannavarnakerfið, en
er víðtækara hugtak. Ég mæli með því að fara í doktorsnám eftir að hafa fengið
starfsreynslu, fólk kemur þá oft með betur mótaðar spurningar sem það er að
leita svara við. Doktorsnámið gerir mann að betri ráðgjafa því eigin sýn verður
skarpari. Þessa dagana er Rainrace að vinna fyrir Sameinuðu þjóðirnar við að
hanna og koma á viðlagakerfi fýrir svæði sem hefur eitt flóknasta stjórnsýslukerfi
í heimi, Palestínu, sem skiptist í tvö hernumin svæði, Vesturbakkann og Gaza
Ströndina. Þar eru um 20 flóttamannabúðir, og flókinn pólítískur ágreiningur
tefur framfarir.
Verktakar komu mikið við sögu að auka
öryggi á staðnum, t.d. að skera niður
rústarbrot sem hengju í steypujárni.
56