Hrafnista - 01.12.1948, Page 23
HRAFNISTA
5
þrjár klukkustundir. Var þá komið að bæ þeim í
Patreksfirði er heitir Hvalsker, og er innarlega
sunnan fjarðarins. Þar höfðu Rauðstrendingar skip
sitt, stóran sexæring sem hafður var til flutninga
1 kaupstaðinn út á eyrum (Vatnseyri og Geirseyri).
Fleiri bændur af Sandinum voru með í förinni svo
að fullmannað var við hverja ár á skipinu.
Þegar að firðinum kom, blasti við log'nsléttur
sjávarflöturinn, og húsin í kaupstaðnum sáust í
hillingum feikna stór og virtust miklu nærri en
þau voru í raun og veru. Þótti mér þetta fögur
sjón og nýstárleg, því aldrei hafði ég fyrr sér timb-
urhús nema kirkjuna í Bæ.Skipinu, semvarí nausti,
var nú hrundið í sjó og þótti mér þetta myndar-
legasta skip. Allt var það tjargað utan og innan
og öllu vel við haldið. Síðan var farangur borinn
á skip við klöpp, sem var sjálfgerð bryggja er há-
sjávað var. Síðan fóru allir á skipið, karlmenn,
konur og börn. Við klöppina sá til botns og voru
þar syndandi smáfiskar, koli og annað ungviði sem
um aldir hafa átt þar, og sennilega á flestum fjörð-
um, sína uppeldisstöð. Þetta hafði ég aldrei áður
séð og þótti mikil nýlunda. Var nú ýtt frá landi
og sex knáir ræðarar settust undir árar. Sjóferðin,
sem hafin var, er um viku sjávar, eða fjórar sjó-
mílur. Við systkinin sátum hjá móður okkar á
búlkanum í skut ásamt fleiri konum og bömum.
Eitthvað af fólki var í barka. Ræðin voru járnþollar
og járnskinna á milli þeirra. Árarhlunnarnir voru
einnig járnvarðir. Hljóðið, sem þessi umbúnaður
myndaði þegar árin var hreyfð fram og aftur þótti
mér mjög furðulegur. Þetta hafði ég hvorki heyrt
né séð áður. Einhver geigur var í mér þegar ég
horfði út fyrir borðið. Grængolandi sjórinn, þótt
sléttur væri, skapaði í mínum barnshuga ótta við
að detta útbyrðis. Geigurinn smáhvarf eftir því
sem á leiðina sótti. Enda bar nú fyrir augu mín
sýn sem tók allan huga minn og athygli. Á höfn-
inni á Patreksfirði lágu fyrir akkerum fjöldi skipa,
sigla við siglu bar fyrir augu, stærri og smærri
skipa. Sérstaklega vöktu athygli mína hin stóru og
mörgu frönsku fiskiskip, skonnortur. Margir hinna
frönsku fiskimanna voru á þiljum uppi og töluðu
ótt og hátt að mér virtist og létu sem þeir veittu
hinni litlu íslenzku fleytu athygli. Kolareykur sem
frá skipunum barst þótti mér einkennilegur, en
þá reykjarlykt hafði ég aldrei áður fundið. Skipin
voru tröllaukin í mínum augum og síðar yoru
bernskudraumar mínir oft bundnir við þessi stóru
skip.
Eftir einnar og fjórðungs stundar róður var lent
við bátabryggju á Vatneyri og sjóferðinni í það
sinn lokið. Ekkert sögulegt hafði skeð. Allir glaðir
og reyfir í sumarblíðunni og framundan biðu kynni
við frændur og vini er í kaupstaðnum bjuggu, en
svo var því háttað um foreldra mína. í þann tíð
voru verzlanir 1 kauptúninu Sigurðar Bachmanns
á Vatnseyri og Markúsar Snæbjörnssonar á Geirs-
eyri. Báðir ráku þeir þilskipaútgerð jöfnum hönd-
um. Mjög var gestkvæmt í kaupstaðnum af bænd-
um úr nærliggjandi sveitum í verzlunarerindum að
viðbættum stórum hópum franskra fiskimanna
sem gengu um plássið sér til skemmtunar og hress-
ingar eftir langa útivist. Starði ég undrandi á þenna
mannfjölda, því svo stóran hóp hafði ég ekki séð
þrátt fyrirgóða kirkjusókn í Bæ.Égmanvelfrönsku
fiskimennina því þeir vöktu eftirtekt mína, þar
sem þeir gengu um plássið með sjópoka sína syngj-
andi við raust. Voru þeir friðsamir mjög og gerðu
engum manni mein. Kom það fyrir að þeir réttu
börnum harðabrauðskökur, sem þeir höfðu með-
ferðis og þótti hið franska brauð mikið sælgæti,
urðum við systkinin fyrir þessu happi sem önnur
börn. Dvölin í kaupstaðnum var fram yfir miðjan
dag daginn eftir. Margt bar fyrir augu mín og eýru