Hrafnista - 01.12.1948, Side 24

6
HRAFNISTA-
sem vakti eftirtekt mína og hefur fest 1 minni
mínu. Krambúðir verzlananna urðu mér furðu-
efni, þar sem allt var til sýnis er verzlunin hafði
upp á að bjóða. Allar hillur fullar af alls kyns
vörum. Skúffur með matvöru, sykur, rúsínur, grá-
fíkjur og hagldabrauð. Af hinu síðast nefnda feng-
um við börnin örlítið í poka. Á gólfi búðarinnar
voru tunnur með ýmsum vörum, þar á meðal
brennivínstunna. í lofti héngu alls konar búsá-
höld og sjófatnaður. Flestar þessar vörur voru
nýstárlegar í augum mínum.
1 fjörunni á Vatnseyri var skipsskrokkur all stór
sem mér þótti gaman að skoða. Skip þetta var
„Loggorta“ er rekið hafði þar upp um veturinn
13. apríl. Skipið hét ,.Sjólífið“, eign Markúsar Snæ-
björnssonar á Geirseyri. Hænsni hafði ég aldrei séð
fyrr og vöktu þau mig um morguninn með gali
sínu, áður en fótaferð hófst. Eitt af skipunum sem
lá á höfninni var franskt herskip. Þrísigld „Frei-
gáta“ með hjálparvél. Skip þetta mun hafa verið
eftirlitsskip Frakka hér við land með frönsku
fiskiskipunum. Siglutrén og hinar mörgu rár voru
mikilfengleg í augum mínum svo og skipið allt.
Mér er þetta svo minnisstætt, því foreldrar mínir,
ásamt túiki, fóru með systur mina til læknisað-
gerðar til skipslæknisins. Slík læknishjálp var
ókeypis, var mér sagt, ef landsmenn leituðu til
hinna frönsku lækna.
Margs fleira minnist ég úr þessari fyrstu kaup-
staðarför. En dýpstu áhrifin af för þessari voru
eflaust skipin, sem mér þótti tignarleg, og áttu
sinn þátt í því að skapa í minni ungu sál þrá eftir
því að sigla á hinum stóru skipum um hafsins vegu.
Ferðin heim varð mér á engan hátt viðburðarrík
og hefur að heita má þurrkazt út úr minni mínu.
Þessi mynd, sem ég hef hér dregið fram frá bernsku
minni er mér ógleymanleg. íbúar kauptúnsins voru
þá innan við 100 manns. Á Vatneyri einni, sem
um eitt skeið var óðal forfeðra minna, voru um
13 hús, verzlunarhús meðtalin. Nú eru íbúar þessa
sama kauptúns nær 900 með blómlegu atvinnulífi
og miklum mannvirkjum. Þannig hefur þróunin
orðið og málum skipazt á rúmlega hálfri öld.
Jón Axel Pétursson:
Á bernskuárunum leitaði hugurinn að öllu
jöfnu út á sjóinn hjá okkur Bakkastrákunum-
Hvernig mátti líka annað yera? Frá því við gátum
gengið lá leið okkar niður að sjó, eins og það var
kallað, til að standa á „steinum11 unz aðfallið rak
okkur undan sér og upp á sand. Síðar stikluðum
við á jökum er bárust meðfram sjávarströndinni,
frá þeirri miklu elf Ölfusá, en þaðan lá leiðin til
bátanna og uppskipunarskipanna er lágu við
bryggjurnar. Vorum við fullir vona um að fá að
fara í lengri eða skemmri ferðir með þeim og síðar
meir alla leið út fyrir Sund til að afla þyrsklings
eða vinna við uppskipun, en það var hámark
draumanna á þeim árum.
Það var þó ekki jafn auðvelt og maður skildi
halda að láta þessa drauma rætast, því bæði var
að bátar er við gátum valdið voru ekki margir og
svo hitt að brimgarðurinn með „Sundin þrjú“ var
ekki fyrir unglinga að eiga við, að dómi fullorðna
fólksins.
Ég man ekki hvernig það atvikaðist, en samt átti
það sér stað, að við tókum okkur saman fimm
strákar á líku reki, einn þó elztur, um að fara á
þyrskling eins og það var nefnt.
Magnús gamli Ormsson hafði farið við annan
mann og vandinn því ekki mikill, að okkar dómi —
aðeins halda sér í námunda við hann, þá hlytum
við að fá fisk, því mið þekktum við engin, nema
miðin út og inn Sundin.
Færin sem við höfðum búið út voru nú tekin
fram og náð í fjórróinn bát sem notaður var til
þess að komast um borð í uppskipunarskipin á
Lóninu. Valtur var hann oft nefndur til aðgrein-
ingar frá bát sem kallaður var Skaðvaltur. Stýri
fylgdi, fjórar árar og austurtrog. Við réðum ráð-
um okkar, án nokkrar aðstoðar frá þeim fullorðnu
og út var haldið um Háeyrarsund eða Ósinn eins
og það stundum mun hafa verið kallað.
Sá elzti var við stýrið, en hinir réru en fylgdust
þó með hvað farið var og létu óspart í ljósi álit
sitt ef ekki var alveg rétt stýrt út úr brimgarðin-
um, því allir vildu stýrt hafa. Það var hroði og
dálítil ylgja, 'en ekki brim. Þegar út fyrir brim-
garðinn kom og nokkuð vestur með, var þar fyrir
Mangi gamli Ormsson. Skók hann þar í gríð og
ergju, en án sjáanlegs árangurs. Hann spýtti jafnt
og þétt um tönn eins og til þess að leggja áherzlu
á „skakið“, en allt kom fyrir ekki að okkur virtist.
Þyrsklingurinn vildi ekki gefa sig fram. Við
renndum nú líka og að lítilli stundu liðinni drógu
tveir okkar smáþyrsklinga, og var ekki lítil gleði
yfir þeim feng. Er þeir á hinum bátnum sáu það,
kipptu þeir vestur á við.