Ársrit Skógræktarfélags Íslands - 15.12.1955, Qupperneq 55

Girðingar.
Eftir EINAR G. E. SÆMUNDSEN.
INNGANGUR.
Frá því á landnámsöld hafa verið gerðar girðingar í
einhverri mynd hér á landi. Þær voru lengst af hlaðnar
úr grjóti, torfi og grjóti eða torfi eingöngu og varslan mið-
uð ýmist við að halda búsmala frá ræktuðu landi eða til
að geyma hann um lengri eða skemmri tíma á vísum stað.
Þá voru og gerðir löggarðar um hey.
Hið forna spakmæli „garður er granna sættir“ skýrir
greinilega viðhorf forfeðra okkar um gagnsemi girðinga
og lýsir nauðsyn þess, að hver búandi eigi land sitt afgirt.
I elstu lögbókum okkar er svo kveðið á, að landeigendur
skuli girða tún sín, akra og engi, enda varðaði þá allur
ágangur búfjár á þessi lönd við lög.
Hinar fornu girðingar voru margar hverjar hin mestu
mannvirki. Fullyrða má, að þær hafi verið mestar á fyrstu
öldum íslandsbyggðar, en dregist mjög saman er fram
liðu aldir. Fer um þær sem aðra verkmennt á hnignunar-
tíma þjóðarinnar.
Þrátt fyrir margvíslegar tilskipanir og hvatningu
stjórnarvalda síðustu tvær aldirnar, miðaði endurreisn
girðinga sáralítið áfram. Það er ekki fyrr en gaddavírinn
flyst til landsins um síðustu aldamót, að ný girðingaöld
rennur upp. Síðan hefur gaddavírinn verið snar þáttur í
girðingum landsmanna í bókstaflegum skilningi.
Fyrstu árin notuðu bændur gaddavírinn mjög til þess
að tryggja gamla túngarða, með því að bæta einum eða
L