Eir - 01.07.1899, Blaðsíða 15
111
Þetta er hinn eðlilogi dauðdagi, og það er trú inín, að
þeir muni koma tímarnir, að enginn deyi í æsku og enginn á
gamals aldri fyrr en hann er saddur lífdaganna. Þá mun
dauðinn ekki koma eins ogþjófur á nóttu; enginn mun óttast
liann og ekkert verða dauðastrið. Þá verður dauðinn eðlilegur
endi á eðlilegu lífi.
Ef blítt andlát gerist alment og enginn ótti fylgir dauð-
anum, þá mun engin sorg sækja að þeim, er eftir lifa. Fyrir-
mæli náttúrunnar hræra huga vorn, hvort heldur þau eru
haldin eða brotin. Það vekur jafnan undrun eða sorg, ef svip-
lega ber út af því, sem náttúran hefir til ætlað. Forngrikkir
vóru allra manna glaðlyndastir. Þeim þótti skömm að þung-
um sorgum; þeir töldu þunglyndið vitskerðing, og þó varð
þeim svo mikið um, ef barn dó eða unglingur, að þeir báru
líkamann á bálið fyrir sólar upprás, til þess að ljós dagsins
gæti ekki að lita slika sorgarsjón. Oss er annan veg farið.
Vér gerum oss dátt við þunglyndið, en köstum því ekki; dapra
draumóra teljum vér háleita og ætlum þá enda guðhræðslu
merki. Vér látum oft sorgina sitja eina að völdum í huga
vorum. Afrek dauðans skapa oss alls konar þjáningar. Oss
er sorgin sár, ef barn deyr eða unglingur. Ef maður deyr á
bezta aldri, í fullum þroska, þá blandast sorgin eigingjörnum
söknuði, af því að sá er horfinn, er að liði mátti verða og
margt gott vinna. Ef gamall maður deyr, sá er gengið hefir
í barndóm og mist að fullu minnið, þá' rennum vér að vísu
viðkvæmum hug til þess, sem horfið er, og rifjum upp fyrir
oss um stundar sakir ýmsa þá atburði, er slá sorg á minning-
una, en skjótt látum vér þó huggast, er vér hugsum til þess,
að lifsskeið hins látna var eðlilega á enda og lífsmissirinn hin
bezta og dýrasta gjöf, er honum gat hlotnast.
Aldrei munu allir geta hlotið eðlilegan dauðdaga. Nátt-
úran vinnur að vísu jafnan að alls herjar gagni, en oft, -birtist
hún hinum lifandi verum í almætti sínu, lætur þær kenna á
fellibyljum, jarðskjálftum, eldingum og öðnim þeim mikils-
háttar fyrirburðum, er á bemskuárum mannkynsins yfirstigu
áræði fullhuganna og sáðu hræðslu og hjátrú í brjóst mann-
anna. Hún stofnar oss öllum í hættur, er haft geta snemman
dauða í för með sér. En svo er hún alvís og góð, að hún
bætir afhroðið því, að veita karlmanns þor og þrek þeim, sem
hættan er frekast búin. IJá hefir hún og séð fyrir því, að
skjótur dauði er þjáningalaus. Sársauki er biðstundar bam; hans
verður því að eins vart, að boðskapurinn um áverkann berist
eftir taugunum inn í hugtún heilans og birtist þar vitundinni.